Một góc xã Xuân Dương hôm nay.
Đầu năm 2025, toàn xã Xuân Dương có 642 hộ nghèo (chiếm 41,74%) và 173 hộ cận nghèo (chiếm 11,24%), phần lớn là hộ đồng bào dân tộc thiểu số. Đáng chú ý, các chiều thiếu hụt lớn tập trung vào việc làm, chất lượng nhà ở, thu nhập… Điều này tạo áp lực lớn, nhưng đồng thời cho thấy rõ những lĩnh vực chính quyền địa phương phải tập trung xử lý.
Trong bối cảnh đó, việc xây dựng các mô hình sinh kế nhỏ, phù hợp điều kiện địa phương đang phát huy hiệu quả đáng kể. Gia đình ông Hà Văn Đại ở thôn Bản Buốc là một ví dụ điển hình. Thuộc diện hộ nghèo, năm vừa qua gia đình được hỗ trợ mô hình nuôi dê sinh sản từ chương trình giảm nghèo.
Sau khi nhận hỗ trợ dê giống, gia đình ông Hà Văn Đại làm chuồng nuôi, mở rộng diện tích trồng cỏ và áp dụng kỹ thuật đã được cán bộ chuyên môn hướng dẫn. Không trông chờ vào hỗ trợ, gia đình ông kết hợp trồng rừng, trồng cây ăn quả và chăn nuôi nhỏ lẻ để có thêm nguồn thu ổn định. Nhờ chăm sóc tốt, đàn dê sinh trưởng nhanh, đã bắt đầu sinh sản, hứa hẹn sẽ tạo nguồn thu nhập mới giúp gia đình cải thiện đời sống...
Không chỉ riêng hộ ông Hà Văn Đại, nhiều hộ tham gia mô hình nuôi dê sinh sản của thôn cũng ghi nhận kết quả tích cực. Ông Hoàng Văn Luyện, Trưởng thôn Bản Buốc, chia sẻ: Sau khi thôn được hưởng lợi từ các chương trình hỗ trợ sinh kế, đặc biệt là mô hình nuôi dê, nuôi gà, trồng rừng, sửa chữa nhà ở... cùng với sự chủ động của người dân, hiện số hộ nghèo đã giảm còn 11 hộ và 3 hộ cận nghèo.
Bà con giờ đã biết tính toán làm ăn, mạnh dạn đăng ký tham gia các mô hình sản xuất, quan trọng nhất là họ thấy được hiệu quả, từ đó tự tin để tiếp tục phát triển. Sự chuyển biến trong nhận thức và quyết tâm vươn lên của người dân đang góp phần tạo nên thay đổi đáng kể ở thôn Bản Buốc hôm nay.
Lãnh đạo xã Xuân Dương thăm mô hình kinh tế của một hộ dân trên địa bàn xã.
Không chỉ Bản Buốc, nhiều thôn khác của Xuân Dương cũng đang có chuyển biến nhờ các nguồn lực từ chương trình mục tiêu quốc gia.
Giai đoạn 2021-2025, xã đã triển khai hàng loạt dự án hỗ trợ phát triển sản xuất. Song song với đó là các hoạt động thiết thực khác, như: Phát triển giáo dục nghề nghiệp, việc làm bền vững, hỗ trợ thu thập dữ liệu lao động; truyền thông về giảm nghèo đa chiều; hỗ trợ chính sách giảm nghèo thường xuyên như cấp 100% thẻ BHYT cho hộ nghèo, cận nghèo; hỗ trợ tiền điện cho 640 hộ, ưu đãi giáo dục và đào tạo;...
Đánh giá về những kết quả bước đầu, ông Nông Văn Phong, Chủ tịch UBND xã Xuân Dương, cho biết: Giảm nghèo bền vững phải gắn với hỗ trợ đúng, trúng và có giám sát. Chúng tôi yêu cầu hộ thụ hưởng phải cam kết chăm sóc, quản lý tài sản hỗ trợ. Cán bộ thôn và xã thường xuyên kiểm tra, hướng dẫn để hạn chế rủi ro. Quan trọng nhất là bà con không còn tâm lý trông chờ, mà chủ động tham gia mô hình, tự phát triển sinh kế.
Dự kiến năm 2026, xã được phân bổ khoảng 3,6 tỷ đồng để tiếp tục triển khai các dự án đa dạng hóa sinh kế, hỗ trợ sản xuất nông nghiệp, nâng cao năng lực và truyền thông giảm nghèo.
Dù còn nhiều khó khăn, đặc biệt là tỷ lệ hộ nghèo ở mức cao so với mặt bằng chung, nhưng những chuyển biến ở Xuân Dương đang dần rõ nét hơn. Đến nay, sau khi rà soát xã đã giảm còn 429 hộ nghèo.
Đoan Trang