Chuyến đi đậm dấu ấn cá nhân của Tổng thống Mỹ Donald Trump

19 giờ trướcBài gốc

Tổng thống Donald Trump đến khu nghỉ dưỡng chơi golf của gia đình ở Scotland ngày 28/7. (Nguồn: UPI)

Mức độ quan tâm của công chúng và truyền thông Anh đối với chuyến đi rất lớn, phần vì ảnh hưởng của Tổng thống Mỹ, phần vì những tranh cãi kéo dài liên quan phong cách ngoại giao của Tổng thống Donald Trump. Ông lưu trú tại hai khu nghỉ dưỡng cao cấp thuộc sở hữu của Trump Organization - Turnberry ở South Ayrshire và Trump International Golf Links ở Aberdeenshire, nơi ông kết hợp nghỉ ngơi, họp báo, tiếp lãnh đạo Anh và châu Âu cũng như khai trương sân golf.

Theo báo chí địa phương, chính quyền Scotland đã huy động khoảng 5.000 sĩ quan cảnh sát, với chi phí ước tính hơn 10 triệu USD, gây áp lực lên ngân sách địa phương và tranh cãi về trách nhiệm tài khóa. Biểu tình nổ ra trên diện rộng, phản ánh sự chia rẽ giữa chính phủ và công chúng. Khảo sát của Ipsos Scotland Political Pulse cho thấy có tới 71% người dân Scotland không có thiện cảm với ông Trump.

Mục tiêu chuyến thăm

Mặc dù không phải chuyến thăm chính thức, chuyến đi của ông Trump đến Scotland thể hiện rõ những tính toán chiến lược ở cả cấp độ cá nhân, song phương và khu vực.

Trước hết, mục tiêu nổi bật là sử dụng không gian thuộc sở hữu cá nhân để tạo dựng nền tảng ngoại giao. Việc ông tổ chức họp báo, tiếp đón Thủ tướng Anh Keir Starmer và Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen ngay tại khu nghỉ dưỡng Turnberry cho thấy cách tiếp cận đặc trưng: Kết hợp hoạt động chính trị cấp cao với việc quảng bá thương hiệu cá nhân.

Thứ hai, các cuộc gặp song phương và phát biểu trước báo chí của ông Trump cho thấy nỗ lực khôi phục vai trò trung gian toàn cầu của Mỹ, nhất là đối với các vấn đề như xung đột Nga - Ukraine và khủng hoảng nhân đạo tại Dải Gaza. Tổng thống Trump thể hiện thái độ thất vọng rõ rệt trước tiến triển chậm chạp tại cả hai điểm nóng, đồng thời nhấn mạnh sự cần thiết phải thay đổi cách tiếp cận đối với cả Nga và Israel.

Thứ ba, ông Trump tìm cách đẩy mạnh vị thế thương mại của Mỹ thông qua các cuộc đàm phán song phương với Anh và EU, đồng thời củng cố vai trò chủ động trong định hình chính sách kinh tế xuyên Đại Tây Dương. Dù đã có các thỏa thuận được ký kết trước đó, các vấn đề về thuế quan, đặc biệt là đối với thép, nhôm và dược phẩm của Anh, vẫn chưa được giải quyết triệt để và ông Trump thể hiện rõ lập trường bảo hộ thương mại trong các phát ngôn.

Cuối cùng, chuyến đi được xem là bước đệm cho chuyến thăm cấp Nhà nước diễn ra vào tháng 9/2025 và ông Trump sẽ trở thành Tổng thống Mỹ đầu tiên mà Nhà vua Charles III mời thăm cấp Nhà nước hai lần.

Tổng thống Mỹ Donald Trump và Thủ tướng Anh Keir Starmer tại Balmedie, Scotland ngày 28/7. (Nguồn: Getty Images)

Kết quả đạt được

Về đối ngoại, Tổng thống Trump đã đạt được một số kết quả thực chất. Thỏa thuận thương mại Mỹ - EU được công bố trong chuyến thăm đã giảm mức thuế nhập khẩu hàng hóa châu Âu vào Mỹ xuống 15% – thấp hơn mức 30% từng đe dọa – và đổi lại, EU cam kết mua 750 tỷ USD năng lượng từ Mỹ, cùng khoản đầu tư bổ sung 600 tỷ USD vào nền kinh tế nước này. Dù bị một số nhà lãnh đạo châu Âu chỉ trích là bất cân xứng, thỏa thuận vẫn giúp giảm căng thẳng và đem lại tính ổn định nhất định cho thị trường xuyên Đại Tây Dương.

Cuộc gặp giữa Tổng thống Trump và Thủ tướng Starmer tại Turnberry tái khẳng định quyết tâm triển khai Thỏa thuận thịnh vượng kinh tế Mỹ - Anh, với thuế suất ưu đãi 10% cho hàng hóa Anh xuất khẩu sang Mỹ - mức thấp hơn đáng kể so với mức áp dụng với EU. Tuy nhiên, các vấn đề cụ thể như quyền tiếp cận thị trường dược phẩm Mỹ, giảm thuế whisky, hay nhôm, thép Anh chưa được giải quyết rõ ràng, cho thấy thương mại song phương còn nhiều điểm nghẽn.

Về mặt biểu tượng, ông Trump công bố kế hoạch trở lại Anh vào tháng Chín theo lời mời chính thức của Nhà vua Charles III. Lễ đón diễn ra tại cung điện Windsor Castle thay cho cung điện Buckingham đang tu sửa với đầy đủ nghi lễ hoàng gia. Sự kiện này đánh dấu một tiền lệ ngoại giao đặc biệt trong lịch sử quan hệ Anh - Mỹ.

Hoạt động đa tầng

Chuyến đi được cho là có nhiều ý nghĩa, phản ánh cả chiến lược đối ngoại và tính toán cá nhân.

Thứ nhất, chuyến đi Scotland là biểu hiện điển hình của ngoại giao cá nhân hóa. Việc ông Trump tổ chức các cuộc hội đàm quan trọng tại các gia sản của mình không chỉ phục vụ mục tiêu chính trị mà còn mở rộng không gian ảnh hưởng cá nhân trong đối ngoại.

Thứ hai, chuyến thăm cho thấy nghịch lý của chính sách ngoại giao thông qua sự đối lập giữa tính toán của giới lãnh đạo và ý chí dân chúng. Chính phủ Thủ tướng Starmer áp dụng chiến lược thực dụng, nỗ lực duy trì mối quan hệ với Nhà Trắng để bảo vệ lợi ích kinh tế và an ninh quốc gia. Ngược lại, người dân Scotland thể hiện sự phản đối mạnh mẽ, đặc biệt khi phải gánh chịu chi phí an ninh khổng lồ cho chuyến đi mang đậm tính cá nhân.

Thứ ba, ở cấp độ chiến lược, chuyến thăm thể hiện tham vọng tái khẳng định vai trò chủ động của Mỹ trong cấu trúc quan hệ xuyên Đại Tây Dương. Thông qua việc củng cố “mối quan hệ đặc biệt” Mỹ - Anh, ông Trump không chỉ tăng cường ảnh hưởng với London mà còn gián tiếp định hình lại quyền lực trong mối quan hệ với EU, trong bối cảnh châu Âu đối mặt với những biến động nội bộ sâu sắc và áp lực địa chiến lược ngày càng gia tăng.

Thứ tư, bất chấp những phản ứng trái chiều và tranh cãi chính đáng, không thể phủ nhận rằng Tổng thống Trump đã đạt phần lớn các mục tiêu chiến lược của mình thông qua một chuyến đi được tính toán kỹ lưỡng.

Chuyến đi của ông chủ nhà Trắng phản ánh sự giao thoa giữa tính toán chính trị, lợi ích thương mại và quyền lực cá nhân – kiểu tiếp cận ngoại giao mang đặc trưng chính trị hiện nay của Mỹ, khi yếu tố cá nhân hóa và trình diễn truyền thông đóng vai trò ngày càng nổi bật trong định hình chính sách đối ngoại.

Hoàng Thanh Tâm

Nguồn TG&VN : https://baoquocte.vn/chuyen-di-dam-dau-an-ca-nhan-cua-tong-thong-my-donald-trump-322900.html