Thông tin trên được Thanh tra tỉnh Kiên Giang nêu ra tại kết luận thanh tra “việc thực hiện pháp luật trong quản lý nhà nước về khai thác tài nguyên khoáng sản trên địa bàn tỉnh đối với Sở Tài nguyên và Môi trường” (TN&MT).
Cơ quan thanh tra chỉ ra nhiều hạn chế, sai phạm tại Sở này như việc tổ chức đấu giá quyền khai thác tài nguyên khoáng sản, chưa nộp ngân sách tiền đặt trước tham gia đấu giá 2 mỏ đá vôi (tại xã Dương Hòa, huyện Kiên Lương) Cà Đa hơn 920 triệu đồng, Nhà Vô gần 800 triệu đồng…
Đối với việc cấp, gia hạn, chuyển nhượng giấy phép khai thác khoáng sản, Sở TN&MT chưa rà soát hết việc thực hiện nghĩa vụ tài chính, sử dụng đất với 2 doanh nghiệp (doanh nghiệp tư nhân Loan Phát và Công ty CP Hòn Tre) nhưng đã tham mưu UBND tỉnh cấp giấy phép gia hạn.
Đồng thời, Sở cũng quản lý chưa chặt chẽ, để xảy ra tình trạng doanh nghiệp được cấp giấy phép không tiến hành hoạt động khai thác mà giao khoán toàn bộ cho doanh nghiệp khác.
Như Công ty TNHH Đoàn Thịnh Kiên Giang được tỉnh cấp 3 giấy phép tại mỏ đá xây dựng núi Hòn Sóc (thuộc xã Thổ Sơn, huyện Hòn Đất) đã giao lại 2 mỏ cho 2 doanh nghiệp khác. Đến nay, các doanh nghiệp nhận giao khoán nợ thuế tài nguyên và phí bảo vệ môi trường hơn 2,8 tỷ đồng.
Tương tự, doanh nghiệp tư nhân Xí nghiệp xây dựng thủy lợi Thanh Liêm và doanh nghiệp tư nhân Loan Phát cũng giao khoán hoặc ủy quyền khai thác cho công ty khác. Trong đó, 1 doanh nghiệp còn nợ tiền cấp quyền khai thác khoáng sản từ năm 2021 đến tháng 10/2024 hơn 2,9 tỷ đồng.
18 doanh nghiệp được cấp quyền khai thác nhưng chưa thực hiện xong nghĩa vụ tài chính (tính đến 31/10/2024 – PV) như: tiền cấp quyền khai thác khoáng sản hơn 11,7 tỷ đồng; tiền thuê đất hơn 10 tỷ đồng, thuế tài nguyên hơn 400 triệu đồng…
Đáng chú ý, Đoàn thanh tra kiểm tra ngẫu nhiên 6 giấy phép khai thác đá xây dựng, phát hiện 4 doanh nghiệp vi phạm ranh giới được phép khai thác theo độ cao và 1 doanh nghiệp vi phạm ranh giới theo bề mặt. Tổng diện tích vi phạm hơn 34.000m2 với khối lượng gần 6.700m3, ước tính trị giá hơn 10 tỷ đồng.
Trong khi đó, 1 doanh nghiệp khai thác đá vôi, thanh tra phát hiện vi phạm ranh giới khai thác với diện tích khoảng 7.500m2. Khối lượng khoáng sản vi phạm gần 25.000m3, ước tính hơn 3,6 tỷ đồng. “Tuy nhiên, qua quan sát bằng trực quan nhận thấy phần diện tích khai thác vượt quá có nguyên nhân khách quan là do sạt lở bờ moong trong quá trình khai thác”, kết luận nêu.
Đối với công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm, Sở TN&MT chưa tổ chức cưỡng chế thi hành 3 quyết định xử phạt vi phạm hành chính số tiền 110 triệu đồng. Ngoài ra, Chánh Thanh tra Sở ban hành 8 kết luận thanh tra chậm so với thời gian quy định.
Thanh tra tỉnh chỉ rõ trách nhiệm chung thuộc về Ban Giám đốc Sở TN&MT (giai đoạn 1/2021-6/2024); lãnh đạo chi cục, phòng thuộc từng giai đoạn chịu trách nhiệm trong việc tham mưu.
Cơ quan thanh tra kiến nghị Chủ tịch UBND tỉnh giao Sở TN&MT chấn chỉnh các khuyết điểm, sai phạm; phối hợp với các sở, ban, ngành, địa phương xây dựng quy chế phối hợp quản lý hoạt động khai thác tài nguyên khoáng sản…
Đề nghị Sở nộp vào ngân sách hơn 1,7 tỷ đồng tiền đặt trước tham gia đấu giá 2 mỏ đá vôi; Cục Thuế phối hợp Sở thu nộp tiền nghĩa vụ tài chính, thuế tài nguyên, phí bảo vệ môi trường hơn 28 tỷ đồng của các doanh nghiệp.
Đối với 4 doanh nghiệp vi phạm trong hoạt động khai thác khoáng sản, ngoài vi phạm hành chính còn có dấu hiệu vi phạm quy định về nghiên cứu, thăm dò, khai thác tài nguyên nên Thanh tra tỉnh đề nghị chuyển Cơ quan Cảnh sát điều tra xử lý.
Trần Tuyên