Chuyển đổi số - Động lực thúc đẩy phát triển bền vững ngành Văn hóa, Thể thao và Du lịch

4 giờ trướcBài gốc

Tiết mục múa rồng tại Giải Vô địch các đội mạnh lân - sư - rồng toàn quốc lần thứ I năm 2025 được tổ chức tại Di tích lịch sử - văn hóa Chùa Hổ Sơn, xã Liên Minh (Vụ Bản)

Thực hiện sự lãnh đạo, chỉ đạo của Tỉnh ủy, UBND tỉnh, ngành VH, TT và DL đã nỗ lực triển khai nhiều hoạt động chuyển đổi số, đạt được những kết quả quan trọng. Công tác ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý hành chính và điều hành nội bộ Sở VH, TT và DL có nhiều chuyển biến tích cực. Hệ thống phần mềm quản lý văn bản, điều hành được triển khai đến các phòng, đơn vị sự nghiệp trực thuộc Sở, giúp giảm thiểu sử dụng văn bản giấy, nâng cao tính minh bạch và hiệu quả trong xử lý công việc. Các văn bản được luân chuyển, phê duyệt nhanh chóng, kịp thời, tích hợp chữ ký số theo quy định. Thư viện tỉnh đã triển khai hệ thống thư viện điện tử, số hóa, phân loại tài liệu nghiên cứu, phục vụ việc lưu trữ và tra cứu là công cụ hỗ trợ quan trọng cho cán bộ ngành thư viện trong quá trình tổ chức hoạt động chuyên môn, đa dạng các hình thức tiếp cận sách, báo và nâng cao chất lượng văn hóa đọc trong cộng đồng.

Một trong những “điểm sáng” trong chuyển đổi số của ngành là triển khai nhiệm vụ số hóa dữ liệu di sản văn hóa vật thể, phi vật thể trên địa bàn tỉnh như: các di tích lịch sử, văn hóa, kiến trúc nghệ thuật, lễ hội truyền thống và các tư liệu, hình ảnh, hiện vật tại Bảo tàng tỉnh. Nhiều di tích trọng điểm của tỉnh như: Phủ Dầy (Vụ Bản), Chùa Cổ Lễ (Trực Ninh), Đền Trần - Chùa Tháp (thành phố Nam Định)... đã được lập hồ sơ điện tử, ghi hình, dựng mô hình 3D. Công nghệ số giúp ghi lại nguyên trạng di tích, từ hình dáng kiến trúc, nghệ thuật tổng thể đến các họa tiết trang trí, phục vụ công tác trùng tu, quảng bá, nghiên cứu và giáo dục. Nhiều hiện vật tại Bảo tàng tỉnh đã được số hóa dưới dạng hình ảnh, video và thông tin mô tả chi tiết, phục vụ nhu cầu nghiên cứu, học tập, tìm hiểu của người dân thông qua các trang thiết bị công nghệ sẵn có tại chỗ và internet. Đây là bước khởi đầu để hình thành mô hình bảo tàng số - nơi người dân có thể tiếp cận kho tư liệu lịch sử, văn hóa phong phú của Nam Định mọi lúc, mọi nơi. Ngoài ra, ngành VH, TT và DL tỉnh đã phối hợp với một số đơn vị công nghệ và các nhà nghiên cứu ghi âm, ghi hình các lễ hội truyền thống đặc sắc của tỉnh như: Lễ hội Phủ Dầy, Lễ hội chợ Viềng, Lễ hội Khai ấn Đền Trần và các di sản văn hóa: Thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu, nghệ thuật hát Chầu văn… phục vụ công tác truyền dạy và quảng bá trên các nền tảng số.

Hiện nay, việc đưa các sản phẩm văn hóa lên không gian mạng đã trở thành xu hướng được các đơn vị: Trung tâm Văn hóa, Điện ảnh và Triển lãm tỉnh, Nhà hát Nghệ thuật truyền thống, Bảo tàng tỉnh, Thư viện tỉnh, Trung tâm Huấn luyện và Thi đấu thể thao tỉnh tổ chức thiết lập và duy trì các trang web chính thức, fanpage Facebook, kênh YouTube để thông tin, giới thiệu các chương trình biểu diễn nghệ thuật, trưng bày triển lãm, hướng dẫn đọc sách, tuyên truyền cổ động trực tuyến… Các sự kiện văn hóa, văn nghệ, TDTT lớn như: các hội diễn, liên hoan sân khấu nghệ thuật quần chúng, các chương trình biểu diễn ca - múa - nhạc, các giải đấu thể thao nhân dịp lễ, tết, ngày kỷ niệm lớn của địa phương, đất nước, ngày sách, hội báo xuân, lễ hội ẩm thực… đã được ghi hình, phát sóng trực tuyến hoặc truyền thông trên nền tảng số giúp mở rộng đối tượng tiếp cận, tạo hiệu ứng lan tỏa rộng rãi trong cộng đồng. Công nghệ số cũng là công cụ để xây dựng các sản phẩm du lịch thông minh, tạo trải nghiệm mới mẻ, hấp dẫn và tương tác tốt hơn với du khách.

Giáo viên và học sinh trải nghiệm ứng dụng công nghệ số tại Bảo tàng tỉnh.

Nhằm nâng cao chất lượng phục vụ khách du lịch trong nước, quốc tế và xây dựng thương hiệu, Sở VH, TT và DL đã triển khai một số hoạt động nhằm hiện thực hóa mô hình du lịch thông minh: xây dựng và vận hành các website du lịch, cung cấp thông tin chi tiết về điểm đến, tuyến, tour, dịch vụ lưu trú, ăn uống, vui chơi, giải trí, bản đồ tương tác, liên hệ trực tuyến… Một số sản phẩm du lịch đặc thù, tiềm năng, lợi thế của tỉnh đã được tích hợp mã QR, giúp du khách có thể tự tra cứu thông tin bằng điện thoại thông minh một hình thức tiếp cận hiện đại, tiết kiệm và thuận tiện. Bên cạnh đó, Sở VH, TT và DL đang phối hợp với doanh nghiệp triển khai ứng dụng di động du lịch Nam Định, tích hợp công nghệ định vị GPS, nhận diện địa điểm, gợi ý hành trình, đánh giá dịch vụ.

Trong tiến trình chuyển đổi số toàn diện ngành VH, TT và DL, chuyển đổi số lĩnh vực thông tin, truyền thông không chỉ góp phần nâng cao hiệu quả thông tin tuyên truyền, giảm chi phí vận hành, mà còn mở ra hướng đi mới trong xây dựng chính quyền điện tử, chính quyền số tại địa phương. Việc hiện đại hóa hệ thống truyền thanh cơ sở, phát triển hạ tầng thông tin và đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin đã và đang giúp việc truyền tải đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước, thông tin trên các lĩnh vực: chính trị, văn hóa, kinh tế - xã hội đến người dân trở nên linh hoạt, đa chiều, kịp thời và chính xác. Hệ thống đài truyền thanh ở cơ sở từng bước được nâng cấp, hiện đại hóa. Toàn tỉnh có 73/175 xã, phường, thị trấn (chiếm 41%) đã chuyển sang sử dụng đài truyền thanh ứng dụng công nghệ thông tin - viễn thông với gần 900 cụm loa thông minh, có khả năng phát thanh từ xa, lập lịch phát sóng tự động, tích hợp nhiều nguồn phát sóng; 167/175 đơn vị hành chính cấp xã có trang thông tin điện tử, tạo điều kiện kết nối thông tin giữa chính quyền với người dân hiệu quả.

Nhằm nâng cao nhận thức và kỹ năng số cho cán bộ, công chức, viên chức trong toàn ngành, năm 2025, Sở VH, TT và DL đã tổ chức Hội nghị tập huấn về khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số cho hơn 250 cán bộ quản lý, chuyên viên các phòng quản lý Nhà nước của Sở; lãnh đạo, viên chức các đơn vị sự nghiệp trực thuộc Sở; lãnh đạo Phòng Văn hóa, Khoa học và Thông tin, Trung tâm Văn hóa, Thông tin và Thể thao, công chức phụ trách lĩnh vực công nghệ, thông tin các huyện, thành phố Nam Định. Tại hội nghị, các chuyên gia đã giới thiệu phần mềm trợ lý ảo, kỹ năng khai thác, sử dụng một số ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong xử lý công việc của cán bộ, công chức, viên chức văn hóa, thông tin, thể thao và du lịch; ứng dụng công nghệ thông tin trong xử lý công việc trên môi trường mạng, hướng dẫn sử dụng ứng dụng Chat GPT và một số phần mềm tương tự; kỹ năng xử lý văn bản nâng cao; một số vấn đề về bảo mật thông tin trong môi trường số và một số nội dung liên quan đến chuyển đổi số trong lĩnh vực VH, TT và DL.

Xác định chuyển đổi số không chỉ là công cụ mà còn là “đòn bẩy” phát triển ngành VH, TT và DL, thời gian tới ngành VH, TT và DL tỉnh tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức về tầm quan trọng và lợi ích của chuyển đổi số, thay đổi thói quen làm việc từ môi trường truyền thống sang môi trường số cho cán bộ, công chức, viên chức trong toàn ngành, nhất là người đứng đầu các cơ quan, đơn vị. Đẩy mạnh phát triển hạ tầng công nghệ thông tin, các trang thiết bị công nghệ số hiện đại tại các cơ quan, đơn vị, cơ sở; ứng dụng và phát triển các nền tảng số phục vụ quản lý, điều hành, thực hiện các công việc, nhiệm vụ chuyên môn, quảng bá văn hóa. Ưu tiên phát triển các sản phẩm du lịch và dịch vụ văn hóa số; hỗ trợ các tổ chức, cá nhân sáng tạo ra các sản phẩm văn hóa số độc đáo, hấp dẫn như các tour du lịch ảo, trải nghiệm văn hóa thực tế ảo, tăng cường ứng dụng, tương tác với di sản... Khuyến khích các hoạt động biểu diễn nghệ thuật trực tuyến, triển lãm số... Xây dựng các nền tảng thương mại điện tử để quảng bá, giới thiệu và tiêu thụ các sản phẩm thủ công mỹ nghệ, sản phẩm văn hóa truyền thống...

Với quyết tâm cao và sự vào cuộc đồng bộ của cả hệ thống chính trị, ngành VH, TT và DL đang từng bước khẳng định vai trò tiên phong trong công cuộc chuyển đổi số, góp phần bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống và thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội bền vững.

Bài và ảnh: khánh Dũng

Nguồn Nam Định : https://baonamdinh.vn/chuyen-doi-so/202505/chuyen-doi-so-dong-luc-thuc-day-phat-trien-ben-vung-nganh-van-hoa-the-thao-va-du-lich-8d0295b/