Cán bộ phòng Thống kê nông nghiệp và xã hội trao đổi nghiệp vụ, khai thác dữ liệu thống kê trên môi trường số.
Trước đây, nhiều khâu trong hoạt động thống kê chủ yếu thực hiện thủ công, phụ thuộc vào hồ sơ giấy và phương pháp tổng hợp truyền thống, dẫn đến thời gian xử lý kéo dài, khó kiểm soát chất lượng và tiềm ẩn sai sót. Ông Đặng Trọng Điệp, Quyền Trưởng thống kê tỉnh, cho biết: Chuyển đổi số trong ngành không chỉ đơn thuần là đầu tư trang thiết bị hay ứng dụng phần mềm, mà quan trọng hơn là thay đổi tư duy làm việc, chuẩn hóa quy trình nghiệp vụ và nâng cao năng lực số cho đội ngũ cán bộ, công chức toàn ngành. Trên cơ sở đó, toàn bộ các nhiệm vụ chuyên môn đều được rà soát, điều chỉnh theo hướng số hóa, liên thông, giảm các khâu trung gian và thủ tục không cần thiết, góp phần nâng cao hiệu quả công tác thống kê.
Việc đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, số hóa quy trình nghiệp vụ đã giúp ngành Thống kê tỉnh từng bước khắc phục những hạn chế này, hướng tới xây dựng hệ thống thống kê hiện đại, chuyên nghiệp và minh bạch. Hiện nay, 100% văn bản chỉ đạo, điều hành, trao đổi nghiệp vụ trong toàn ngành được thực hiện trên môi trường điện tử, sử dụng chữ ký số toàn trình. Các phần mềm quản lý văn bản, điều hành công việc, theo dõi tiến độ nhiệm vụ được khai thác hiệu quả, giúp lãnh đạo nắm bắt kịp thời tình hình thực hiện nhiệm vụ tại các phòng chuyên môn và thống kê cơ sở. Cùng với đó, việc tổ chức họp trực tuyến, tập huấn nghiệp vụ qua các nền tảng số được duy trì thường xuyên, góp phần tiết kiệm thời gian, chi phí, đồng thời bảo đảm tính thông suốt trong chỉ đạo, điều hành.
Trong hoạt động chuyên môn, chuyển đổi số thể hiện rõ nét nhất ở khâu thu thập, xử lý và tổng hợp số liệu. Thay vì điều tra bằng phiếu giấy như trước, ngành Thống kê đã đẩy mạnh sử dụng các hình thức điều tra điện tử như CAPI, Webform và điều tra trực tuyến. Nhờ đó, dữ liệu được cập nhật theo thời gian thực, giảm đáng kể thời gian làm sạch và tổng hợp số liệu, đồng thời nâng cao tính chính xác và nhất quán giữa các chỉ tiêu thống kê. Ông Lê Duy Nguyên, Trưởng phòng Thống kê Công nghiệp và Xây dựng, Thống kê tỉnh, chia sẻ: Khi chưa ứng dụng công nghệ thông tin, công tác thu thập và tổng hợp dữ liệu được thực hiện hoàn toàn thủ công, tốn nhiều thời gian, kinh phí và nhân lực. Do phiếu điều tra giấy không có công cụ kiểm tra lỗi logic, nên dễ phát sinh sai sót, ảnh hưởng đến chất lượng số liệu tổng hợp. Việc áp dụng bảng hỏi điện tử đã khắc phục được nhiều bất cập, giúp kiểm soát tốt hơn quá trình thu thập thông tin và nâng cao độ tin cậy của số liệu thống kê.
Bên cạnh đó, việc cải tiến quy trình sản xuất thông tin thống kê được triển khai đồng bộ, từng bước chuyển toàn bộ quy trình lên môi trường số. Đến nay, trên 84% các cuộc điều tra thống kê sử dụng phiếu hỏi điện tử, thay thế phương thức phiếu giấy và nhập tin thủ công. Hoạt động quản lý, điều hành và giám sát thu thập thông tin thống kê được thực hiện chủ yếu trên môi trường số thông qua các hệ thống tác nghiệp, qua đó rút ngắn thời gian thu thập, nâng cao chất lượng thông tin đầu vào.
Thống kê tỉnh cũng đã hoàn thành kết nối hệ thống báo cáo và chia sẻ dữ liệu với hệ thống điều hành của tỉnh; chia sẻ, khai thác dữ liệu với các sở, ban, ngành thông qua Trung tâm điều hành thông minh (IOC), cổng thông tin điện tử của tỉnh và trang thông tin điện tử của đơn vị. Bên cạnh đó, bước đầu nghiên cứu, thử nghiệm ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong hỗ trợ phân tích, dự báo thống kê và soạn thảo báo cáo. Dù mới ở giai đoạn đầu, song đây được xem là hướng đi phù hợp trong bối cảnh khối lượng dữ liệu ngày càng lớn, yêu cầu về chất lượng thông tin ngày càng cao.
Việc ứng dụng công nghệ thông tin, chuẩn hóa quy trình nghiệp vụ, xây dựng và khai thác hiệu quả cơ sở dữ liệu thống kê đã nâng cao chất lượng, tính kịp thời và độ tin cậy của thông tin, đồng thời, tăng cường khả năng phân tích, dự báo, đáp ứng tốt hơn yêu cầu lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành và hoạch định chính sách phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Những kết quả đạt được khẳng định chuyển đổi số là hướng đi tất yếu, góp phần xây dựng ngành Thống kê hiện đại, chuyên nghiệp, phù hợp yêu cầu phát triển trong giai đoạn mới.
Bài, ảnh: Nguyễn Yến