Logo và bộ nhận diện Lễ ký Công ước Hà Nội. Ảnh: BNG
Chuyên gia Sudhanshu Mittal lưu ý tính chất “chưa từng có” của một công ước quốc tế về an ninh mạng - công ước toàn cầu đầu tiên của LHQ về tội phạm mạng trong gần hai thập kỷ, nhằm mục đích hài hòa hóa luật pháp giữa các quốc gia, tăng cường hợp tác điều tra xuyên biên giới, chia sẻ bằng chứng điện tử và cung cấp hỗ trợ pháp lý và kỹ thuật lẫn nhau.
Chuyên gia Sudhanshu Mittal cho rằng việc Việt Nam được lựa chọn để đăng cai lễ ký kết Công ước chính là nhờ “vai trò tích cực” của Việt Nam trong cả quá trình soạn thảo và vận động cho Công ước suốt 5 năm; là nhờ “tấm gương thực tiễn” pháp lý vững chắc về an ninh mạng của Việt Nam, được minh chứng bằng Luật An ninh mạng năm 2018; và nhờ quá trình thực thi hiệu quả pháp luật về an ninh mạng cũng như lực lượng lao động có tay nghề cao. Ông nhấn mạnh, Việt Nam được xếp hạng trong số 20 quốc gia hàng đầu trong Chỉ số An ninh mạng toàn cầu (GCI) năm 2024, với hơn 80% dân số tham gia kỹ thuật số. Ông cho biết, những yếu tố này định vị Việt Nam là địa điểm hoàn hảo cho sự kiện quan trọng của LHQ này.
Ông Mittal lưu ý, tội phạm mạng đã phát triển vượt ra ngoài các cá nhân có động cơ tài chính, được thúc đẩy bởi sự mở rộng nhanh chóng của nền kinh tế kỹ thuật số. Các mối đe dọa về an ninh mạng mới nổi đang tạo ra nhiều thách thức với các quốc gia như gian lận tài chính nhắm vào các hệ thống thanh toán tức thời, lừa đảo qua mạng như bắt giữ kỹ thuật số (mạo danh lực lượng thực thi pháp luật để tống tiền), các cuộc tấn công hệ thống mạng công xuyên biên giới, tấn công cơ sở hạ tầng quan trọng, xâm nhập chuỗi cung ứng doanh nghiệp, sử dụng AI để tạo ra thông tin sai lệch và deepfake ảnh hưởng đến các cuộc bầu cử và nhận thức của công chúng.
Về mặt kinh tế, tội phạm mạng gây ra thiệt hại tài chính trực tiếp, làm gián đoạn hoạt động kinh doanh, gây tổn hại đến danh tiếng của công ty và làm tăng chi phí pháp lý và an ninh. Về mặt xã hội, nó làm xói mòn niềm tin của công chúng vào các nền tảng kỹ thuật số, đặc biệt là ở người cao tuổi và dễ bị tổn thương, và có thể gây ra đau khổ về mặt tâm lý khi các dịch vụ thiết yếu như năng lượng, chăm sóc sức khỏe hoặc viễn thông bị tấn công.
Về phía Ấn Độ, ông Mittal cho biết, quốc gia có nền công nghệ tiên tiến này cũng đang thúc đẩy một hệ thống pháp lý toàn diện với mô hình hợp tác công-tư mạnh mẽ. Các công cụ chủ đạo bao gồm Đạo luật Công nghệ thông tin năm 2000, Đội Ứng phó khẩn cấp máy tính Ấn Độ (CERT-In), Trung tâm Bảo vệ cơ sở hạ tầng thông tin trọng yếu quốc gia (NCIIPC), Trung tâm Điều phối tội phạm mạng Ấn Độ (I4C) và Đạo luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân (DPDP) năm 2023.
Ông nhấn mạnh mối quan hệ hợp tác giữa Chính phủ Ấn Độ, Nasscom và Hội đồng An ninh dữ liệu Ấn Độ (DSCI) nhằm xây dựng một hệ sinh thái kỹ thuật số an toàn và thúc đẩy đổi mới sáng tạo. Ông Sudhanshu Mittal cho rằng, Công ước Hà Nội được kỳ vọng tạo ra một cơ hội quan trọng để các quốc gia như Ấn Độ tăng cường hợp tác quốc tế, xây dựng năng lực và cải thiện khuôn khổ pháp lý.
Đạt Quốc