Chuyên gia chỉ ra ô tô có dấu hiệu bị 'bệnh' theo 5 loại màu sắc khói xe

7 giờ trướcBài gốc

Khi tham gia giao thông chúng ta dễ dàng nhận thấy một số loại phương tiện có khói đen nghi ngút hoặc khói màu xám. Đó là biểu hiện của “tình trạng sức khỏe” của động cơ xe.

Theo PGS-TS Đỗ Văn Dũng, Nguyên Hiệu trưởng Trường ĐH Sư phạm Kỹ thuật TP.HCM cho biết ống xả của động cơ ô tô hay bất kỳ loại động cơ đốt trong nào cũng giống như một “bác sĩ” thầm lặng, cung cấp thông tin quan trọng về tình trạng sức khỏe của động cơ. Một trong những cách đơn giản và trực quan nhất để đánh giá tình trạng động cơ là quan sát màu sắc của khói phát ra từ ống xả.

Mỗi màu sắc khói xe từ trong suốt, trắng, đen, xanh đến xám đều mang một ý nghĩa riêng, là dấu hiệu bình thường hoặc báo hiệu những vấn đề nghiêm trọng.

Mỗi màu khói từ trong suốt, trắng, đen, xanh đến xám đều mang một ý nghĩa riêng.

Dưới đây là những biểu hiện từng loại khói, nguyên nhân gây ra chúng và cách xử lý được PGS-TS Dũng chỉ ra:

1. Khói trong suốt hoặc hơi trắng mỏng

Theo PGS-TS Đỗ Văn Dũng với loại khói trong suốt và hơi trắng mỏng là dấu hiệu của động cơ khỏe mạnh

Trong điều kiện lý tưởng, một động cơ hoạt động tốt sẽ không tạo ra khói có màu rõ rệt. Khí thải từ động cơ thường gần như trong suốt vì quá trình đốt cháy hoàn hảo sẽ chuyển hóa nhiên liệu thành carbon dioxide (CO₂) và hơi nước (H₂O), cả hai đều không màu. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, đặc biệt là vào buổi sáng lạnh hoặc trong môi trường có độ ẩm cao, chúng ta có thể thấy một làn khói trắng mỏng xuất hiện khi khởi động xe.

Nguyên nhân: Đây là hiện tượng ngưng tụ hơi nước trong hệ thống xả. Khi động cơ còn lạnh, hơi nước trong khí thải gặp nhiệt độ thấp sẽ ngưng tụ, tạo thành khói trắng mỏng. Khi động cơ nóng lên, hiện tượng này sẽ biến mất.

Dấu hiệu này hoàn toàn bình thường và không đáng lo ngại, đặc biệt ở các xe sử dụng động cơ xăng hoặc diesel.

Cách xử lý: Không cần xử lý gì cả nếu khói trắng mỏng chỉ xuất hiện trong vài phút khi khởi động và biến mất sau khi động cơ đạt nhiệt độ hoạt động bình thường.

2. Khói trắng đặc

Trường hợp này là cảnh báo vấn đề nghiêm trọng. Nếu khói trắng đặc xuất hiện liên tục, ngay cả khi động cơ đã được làm nóng, đây là dấu hiệu cho thấy có vấn đề nghiêm trọng bên trong động cơ. Khói trắng đặc thường xuất hiện khi nước làm mát (coolant) bị rò rỉ vào buồng đốt và bị đốt cháy cùng nhiên liệu.

Nguyên nhân: Gioăng quy-lát (cylinder head gasket) bị hỏng: Đây là nguyên nhân phổ biến nhất. Gioăng quy-lát bị thổi có thể khiến nước làm mát rò rỉ từ hệ thống làm mát vào buồng đốt.

Nứt đầu xi-lanh hoặc khối động cơ: Các vết nứt trên đầu xi-lanh hoặc khối động cơ làm nước làm mát xâm nhập vào khu vực buồng cháy.

Hệ thống làm mát bị lỗi: Các vấn đề như bơm nước làm mát hỏng hoặc đường ống dẫn bị rò rỉ cũng có thể gây ra hiện tượng này.

Hậu quả: Nếu không được khắc phục kịp thời, việc nước làm mát bị đốt cháy có thể dẫn đến hỏng động cơ nghiêm trọng, làm giảm công suất và gây tốn kém chi phí sửa chữa.

Cách xử lý: Đưa xe đến gara uy tín ngay lập tức để kiểm tra gioăng quy-lát, đầu xi-lanh và khối động cơ; Kiểm tra mức nước làm mát thường xuyên để phát hiện sớm tình trạng hao hụt bất thường; Tránh vận hành xe khi thấy khói trắng đặc để tránh làm hỏng thêm các bộ phận khác.

3. Khói đen

Đây là hiện tượng động cơ chạy quá giàu nhiên liệu. Khói đen là dấu hiệu rõ ràng cho thấy động cơ đang đốt cháy quá nhiều nhiên liệu so với lượng không khí được cung cấp, hay còn gọi là tình trạng “chạy giàu” (rich mixture). Khói đen thường xuất hiện khi xe tăng tốc hoặc khi động cơ hoạt động ở tải cao.

Nguyên nhân: Kim phun nhiên liệu bị lỗi: Kim phun bị rò rỉ hoặc kẹt (đái) sẽ phun quá nhiều nhiên liệu vào buồng đốt.

Cảm biến lưu lượng khí nạp (MAF) hỏng: Cảm biến đo gió dây nhiệt này đo lượng không khí đi vào động cơ. Nếu cảm biến bị lỗi, hệ thống điều khiển động cơ phun nhiên liệu không chính xác.

Lọc gió bị tắc: Lọc gió bẩn hạn chế lượng không khí vào động cơ, làm mất cân bằng tỷ lệ không khí-nhiên liệu.

Hệ thống điều khiển động cơ (ECU) gặp sự cố: Các lỗi trong phần mềm hoặc phần cứng của ECU có thể gây ra hiện tượng phun nhiên liệu không đúng.

Điều áp nhiên liệu bị hỏng: Trên các xe phun xăng đời cũ, nếu màng chân không của điều áp bị thủng cũng gây ra tình trạng dư xăng.

Hậu quả: Tiêu hao nhiên liệu cao hơn bình thường; Công suất động cơ giảm; Gây hại cho bộ chuyển đổi xúc tác (catalytic converter) và làm tăng lượng khí thải gây ô nhiễm môi trường.

Cách xử lý: Kiểm tra và vệ sinh hoặc thay thế lọc gió định kỳ; Đưa xe đến trung tâm bảo dưỡng để kiểm tra kim phun nhiên liệu, cảm biến MAF, điều áp (nếu có) và hệ thống ECU; Sử dụng nhiên liệu chất lượng cao để tránh cặn bẩn tích tụ trong hệ thống phun nhiên liệu.

4. Khói xanh

Đối với hiện tượng khói xanh thì đây là biểu hiện nhớt bị đốt cháy trong buồng đốt.

Khói xanh là dấu hiệu rõ ràng nhất cho thấy dầu bôi trơn đang lọt vào buồng đốt và bị đốt cháy cùng nhiên liệu. Đây là vấn đề nghiêm trọng cần được xử lý ngay lập tức.

Nguyên nhân: Xéc-măng piston mòn: Xéc-măng bị mòn cho phép dầu từ cacte động cơ lọt vào buồng đốt.

Phớt git xu-páp hỏng: Phớt xu-páp bị hỏng khiến nhớt rò từ nắp máy vào buồng đốt.

Dẫn hướng xu-páp mòn: Các dẫn hướng xu-páp bị mòn cũng có thể gây ra rò rỉ nhớt.

Turbocharger bị lỗi (nếu có): Ở các động cơ sử dụng turbo, rò rỉ dầu từ turbocharger có thể dẫn đến khói xanh.

Hậu quả: Hao dầu bôi trơn nhanh chóng, có thể dẫn đến thiếu nhớt và hỏng động cơ; Tăng lượng khí thải độc hại và gây ô nhiễm môi trường; Gây hư hỏng bộ chuyển đổi xúc tác và các bộ phận khác của hệ thống xả.

Cách xử lý: Kiểm tra mức dầu động cơ thường xuyên. Nếu thấy dầu hao hụt bất thường, cần đưa xe đi kiểm tra ngay; Thay thế xéc-măng, phớt xu-páp hoặc sửa chữa turbocharger nếu cần; Sử dụng loại dầu bôi trơn phù hợp với khuyến nghị của nhà sản xuất để giảm thiểu mài mòn.

5. Khói xám

Theo PGS-TS Đỗ Văn Dũng thì khói xám là loại khói khó chẩn đoán nhất vì nó có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau. Mặc dù không phổ biến bằng các loại khói khác, khói xám thường là dấu hiệu của vấn đề phức tạp hơn.

Nguyên nhân: Đốt nhớt : Tương tự như khói xanh, khói xám có thể xuất hiện khi dầu bị đốt cháy, nhưng ở mức độ nhẹ hơn.

Dầu hộp số bị hút vào động cơ: Ở các xe số tự động, dầu hộp số có thể bị hút vào buồng đốt do lỗi trong hệ thống chân không.

Hệ thống thông hơi cacte (PCV) bị lỗi: Van PCV bị kẹt hoặc hỏng có thể khiến dầu hoặc khí thải bị đốt cháy không đúng cách.

Cách xử lý: Đưa xe đến trung tâm bảo dưỡng để kiểm tra toàn diện, bao gồm hệ thống PCV, turbocharger (nếu có), và các bộ phận liên quan đến hộp số. Kiểm tra lịch sử bảo dưỡng để đảm bảo các bộ phận như van PCV được thay thế định kỳ.

THY NHUNG

Nguồn PLO : https://plo.vn/chuyen-gia-chi-ra-o-to-co-dau-hieu-bi-benh-theo-5-loai-mau-sac-khoi-xe-post875038.html