TS Richard Joseph Hanowski chia sẻ về hệ thống cảnh báo va chạm gắn trên xe máy tại hội thảo. Ảnh: Hà An.
Nguy cơ mất an toàn từ xe 2 bánh
Sáng 1/10, Trường Đại học Việt Đức (TPHCM) tổ chức hội thảo quốc tế về sáng kiến an toàn trong giao thông vận tải với xe điện 2 bánh.
Hội thảo quy tụ nhiều chuyên gia là các nhà khoa học, giảng viên, doanh nghiệp công nghệ trong và ngoài nước cùng thảo luận và đưa ra các giải pháp đảm bảo an toàn cho người khi đi xe 2 bánh.
Đây cũng là cơ hội trao đổi, hợp tác của các bên trong việc phát triển các công nghệ về an toàn giao thông và phát triển bền vững.
Chia sẻ tại hội thảo, TS Richard Joseph Hanowski, Đại học Công nghệ Virginia (Mỹ) chia sẻ bản thân ông từng ở TPHCM và cảm nhận lượng xe máy rất lớn tại đô thị này. Xe máy được coi như một phần văn hóa của người Việt Nam, cũng như hầu hết các quốc gia khu vực ASEAN.
Dẫn số liệu từ Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), TS Richard cho biết, mỗi năm toàn cầu có khoảng 1,35 triệu người tử vong vì tai nạn đường bộ. Trong đó, 93% vụ tai nạn xảy ra tại các quốc gia thu nhập thấp và trung bình như Việt Nam. Hơn 70% số ca tử vong liên quan đến xe 2 bánh có động cơ cũng thuộc nhóm nước này.
Hệ thống cảnh báo tai nạn được gắn trước mặt nạ xe máy. Ảnh: Hà An.
Theo ông, người đi xe 2 bánh có động cơ gồm xe máy, xe ga, xe điện thuộc nhóm người tham gia giao thông dễ bị tổn thương do không có dây an toàn, không có khung bảo vệ như ô tô. Do đó, chỉ cần một va chạm nhẹ cũng có thể gây thương tích nghiêm trọng hoặc tử vong.
“Nghiên cứu của chúng tôi cho thấy có 2 hành vi nguy hiểm đặc trưng ở châu Á là len lách trong làn xe (lane filtering) và chạy giữa các làn ô tô (lane splitting). Đây là cách di chuyển giúp nhanh hơn trong kẹt xe, nhưng cực kỳ nguy hiểm vì dễ rơi vào điểm mù và va chạm, gây tai nạn”, TS TS Richard đánh giá.
Công nghệ giúp lái xe an toàn
Từ thực trạng này, nhóm chuyên gia của Đại học Virginia nghiên cứu, chế tạo hệ thống an toàn ứng dụng công nghệ dành riêng cho xe 2 bánh. Sản phẩm nghiên cứu được nhóm nhà khoa học phát triển thành dự án “spin-off” ( doanh nghiệp khởi nguồn) trong trường đại học.
Nhóm nghiên cứu phát triển công nghệ hỗ trợ người lái xe 2 bánh với nhiều lớp bảo vệ. Cụ thể, hệ thống cảnh báo va chạm phía trước (Forward Collision Warning), giúp cảnh báo người lái xe khi khi sắp đâm vào xe trước.
Trên xe sẽ gắn thiết bị thu thập dữ liệu GPS, tốc độ, góc nghiêng, phanh gấp… và đưa ra cảnh báo khi xe sắp xảy ra va chạm. Sau mỗi chuyến đi, mô hình trí tuệ nhân tạo sẽ phân tích dựa trên dữ liệu để cho điểm mức độ an toàn, hướng dẫn lái xe cải thiện.
Nhóm nghiên cứu tiến hành thử nghiệm thực tế cho kết quả, khi tích hợp hệ thống an toàn, số vụ phanh gấp giảm xuống và tỉ lệ tình huống nguy hiểm, suýt gây tai nạn giảm rõ rệt.
Theo TS Richard Joseph Hanowski, giải pháp an toàn tích hợp trên xe 2 bánh sẽ khó áp dụng vì chi phí khá cao, khó phù hợp với người thu nhập trung bình, thu nhập thấp. Do đó, ông đề xuất giải pháp này cần ứng dụng cho đội xe của các doanh nghiệp vận tải, giao hàng, chở khách và sẵn sàng phối hợp với các doanh nghiệp tại Việt Nam triển khai.
Trường Đại học Việt Đức trao giấy chứng nhận cho các chuyên gia tham dự hội thảo. Ảnh: Hà An.
Ở góc độ kỹ năng lái xe, TS Nguyễn Đinh Vinh Mẫn (Trường Đại học Việt Đức) nhìn nhận, nhiều người dân vẫn chưa được tập huấn, đào tạo cách lái xe an toàn khi chuyển từ xe 2 bánh chạy xăng sang chạy điện. Lý do, ở một số dòng xe điện được trang bị hệ thống an toàn khác biệt so với xe xăng.
Nêu ví dụ, TS Mẫn dẫn chứng, một số dòng xe điện 2 bánh trang bị công nghệ phanh tái sinh. Cơ chế phanh tái sinh khác với phanh thông thường khiến người lái không quen, bất ngờ. “Trường hợp người lái xe không được hướng dẫn họ sẽ bị lúng túng khi sử dụng, đặc biệt với người già, phụ nữ, từ đó nguy cơ xảy ra tai nạn”, TS Mẫn nói.
Do đó, TS Mẫn cho rằng, việc hướng dẫn kỹ năng, tập huấn lái xe an toàn rất quan trọng với người bắt đầu làm quen với xe 2 bánh chạy điện ứng dụng công nghệ.
Hà An