Chuyên gia lý giải nguyên nhân miền Trung – Tây Nguyên liên tiếp xảy ra sạt lở

2 giờ trướcBài gốc

Như Báo CAND đã thông tin, khoảng 23h ngày 16/11, tại đèo Khánh Lê - tuyến đường nối Nha Trang - Đà Lạt, đoạn Km45 thuộc xã Nam Khánh Vĩnh (tỉnh Khánh Hòa) đã xảy ra sạt lở nghiêm trọng. Đất đá từ taluy dương bất ngờ sập xuống mặt đường trên quốc lộ 27C đè trúng xe khách chở 32 người đã khiến 5 người thiệt mạng và 13 người khác bị thương. Ngoài điểm sạt lở gây tai nạn nói trên, cũng trên tuyến quốc lộ 27C vẫn còn có 2 điểm vực sạt lở khác tại Km 43 và Km 47, gây khó khăn lớn cho công tác cứu hộ.

Lực lượng cứu nạn cứu hộ đang nỗ lực tìm kiếm nạn nhân trong vụ sạt lở đất đá trên đèo Khánh Sơn (ảnh: H.T).

Trước đó, vào lúc 18h ngày 16/11, tại khu vực suối Tường Vy trên đèo Khánh Sơn qua tỉnh lộ 9 đoạn thuộc xã Cam An (tỉnh Khánh Hòa) cũng xảy ra vụ sạt lở nghiêm trọng khiến 3 người bị vùi lấp, 7 người may mắn thoát nạn.

Một nạn nhân may mắn thoát nạn cho hay, nhóm này có tổng cộng 10 người, đều là đồng bào dân tộc thiểu số đi phát dọn rừng thuê; dựng lán trại tại khu vực ven suối Tường Vy để nghỉ đêm. Khi vừa ăn cơm tối xong, đang chuẩn bị nằm ngủ thì nhóm người nghe ầm ầm đất đá từ trên cao đổ xuống. Một số người đã nhanh chóng chạy ra gần đường, 3 người không chạy kịp và bị đất đá vùi lấp, trong đó có 1 người được xác định tử vong.

Hiện trường tìm kiếm 3 nạn bị đất đá vùi lấp tại đầu nguồn sông A Vương thuộc xã biên giới Hùng Sơn, TP Đà Nẵng (ảnh: N.L).

Hay vụ sạt lở núi khiến 3 người mất tích tại khu đầu nguồn sông A Vương ở thôn Pứt, xã biên giới Hùng Sơn (TP Đà Nẵng) xảy ra vào ngày 14/11 được các chuyên gia nhận định là sự cố hy hữu, bất ngờ khi trước đó trời đã nắng ráo liên tiếp 3 ngày. Hiện, có 3 người bị mất tích trong vụ sạt lở, gồm: anh Zơ Râm Nhô (28 tuổi, công an viên thôn Pứt) cùng vợ là chị Bríu Thị Tép (27 tuổi) và ông Hôíh Zi Nút (48 tuổi). Khu vực bị sạt lở rộng lớn, kéo dài hơn 1 km. Ước tính cả triệu m³ đất đá từ quả đồi trên cao đổ ập xuống.

Sạt lở núi trên tỉnh lộ 14 huyện miền núi Nam Đông cũ thuộc TP Huế.

Ngay sau khi xảy ra vụ việc, hàng trăm cán bộ, chiến sĩ được huy động đến hiện trường, Quân khu V chỉ đạo thành lập Sở Chỉ huy hiện trường, đồng thời huy động chó nghiệp vụ, thiết bị bay không người lái tổ chức tìm kiếm các nạn nhân mất tích. Tuy nhiên đến ngày 16/11, do mưa lớn xảy ra nên công tác tìm kiếm buộc phải tạm dừng.

Đáng chú ý, trong quá trình sử dụng thiết bị bay không người lái để thực hiện khảo sát và tìm kiếm, cứu hộ tại khu vực sạt lở núi, lực lượng chức năng đã phát hiện một vết nứt lớn có độ dài hơn 300m và rộng khoảng 1m nằm phía trên khu vực đã sạt lở. Vết nứt này có nguy cơ xảy ra sạt lở rất cao nếu mưa lớn tiếp tục kéo dài.

Ông Nguyễn Văn Hùng, Giám đốc Đài Khí tượng Thủy văn TP Huế lý giải nguyên nhân liên tiếp sạt lở.

Qua đợt mưa lũ cuối tháng 10 đầu tháng 11 vừa qua, ở huyện miền núi Nam Đông cũ nay thuộc xã Khe Tre (TP Huế), có nhiều điểm sạt lở nghiêm trọng khiến 3 cây cầu bị hư hại nặng, sập móng đang chờ khắc phục, chưa thể lưu thông. Bên cạnh đó, sông Khe Tre cũng bị sạt lở khiến 6 ngôi nhà bị lũ cuốn phăng, chính quyền phải tổ chức di dời 120 hộ đề phòng nguy hiểm.

Sau hơn 2 tuần trải qua đợt thiên tai nửa đời người chưa từng gặp, vợ chồng ông Nguyễn Văn Lượng và bà Nguyễn Thị Khuyên, ở xóm Thác Trượt, thôn Xuân Phú, xã Khe Tre vẫn còn thất thần khi đứng bên căn nhà gắn bó hơn 30 năm giờ bị lũ cuốn mất gần hết... Hiện, nhiều nhà dân là hàng xóm của ông Lượng vẫn đang nằm chênh vênh, đối mặt nguy cơ tiếp tục sạt lở.

Công an xã thu dọn đất đá trên núi tràn xuống quốc lộ 49 qua huyện miền núi A Lưới cũ thuộc TP Huế vào đầu tháng 11 vừa qua.

Trao đổi với PV Báo CAND, ông Nguyễn Văn Hùng, Giám đốc Đài Khí tượng Thủy văn TP Huế cho biết, do mưa kéo dài liên tục, gần như không có khoảng khô ráo để đất “nghỉ” nên hầu hết khu vực đã hút nước đến mức tối đa.

Dẫn chứng thực tế tại địa bàn TP Huế, ông Hùng cho biết một số khu vực, độ bão hòa đất đạt trên 85%, thậm chí có nơi đã đạt 100%, nghĩa là đất không còn khả năng thấm thêm nước. Khi đất đạt độ bão hòa, toàn bộ các khe rỗng giữa hạt đất bị nước lấp đầy, không còn không khí lưu thông trong các lỗ hổng đó.

Tuyến quốc lộ 49A (TP Huế) bị sạt lở đất đá nghiêm trọng và đến chiều 17/11 vẫn chưa thể lưu thông.

"Về mặt vật lý, lúc này đất mất hoàn toàn khả năng hút nước mới, khiến lượng mưa tiếp theo sẽ không thấm mà chảy tràn trên bề mặt. Khi đất đã bão hòa, chỉ một đợt mưa cực đoan hoặc dòng chảy mạnh có thể làm thay đổi hoàn toàn địa hình địa chất tại chỗ… Đây chính là cơ chế gây sạt lở đất, sụt nền và lũ bùn đá sau các đợt mưa dài ngày xảy ra ở miền Trung", ông Hùng lý giải thêm.

Từ thực tế của những ngày qua, Giám đốc Đài Khí tượng Thủy văn TP Huế khuyến cáo, người dân cần cảnh giác nếu thấy xuất hiện những dấu hiệu như: trên nền đất, đường đi hoặc tường nhà xuất hiện vết nứt mới, vết nứt cũ mở rộng nhanh; đất phồng, lún bất thường, có dòng nước nhỏ rỉ ra từ sườn đồi hoặc chân ta luy; cây cối nghiêng đổ hàng loạt trên một diện tích nhất định; nước suối, mương thoát nước chuyển đục hoặc đổi dòng bất thường, kèm theo tiếng lạ (rền, nứt, lách tách).

Nếu có một trong những dấu hiệu trên, bà con cần di chuyển ngay khỏi khu vực nghi ngờ, báo cho chính quyền hoặc lực lượng phòng chống thiên tai tại chỗ để được hỗ trợ. Đặc biệt, ở những vùng đồi núi, ven ta luy, người dân không nên ở lại lán trại tạm, không trú trong nhà có tường nứt hoặc nền yếu khi mưa kéo dài…

Hải Lan

Nguồn CAND : https://cand.com.vn/doi-song/chuyen-gia-ly-giai-nguyen-nhan-mien-trung--tay-nguyen-lien-tiep-xay-ra-sat-lo-i788341/