Trong những năm qua, Bắc Kinh vẫn kiên trì thực hiện 4 hiện đại hóa, trong đó có hiện đại hóa về quốc phòng. Với sự phát triển vượt bậc về kinh tế, nên họ có điều kiện đầu tư cho quân sự. Những khoản đầu tư không tiếc tay của Bắc Kinh, đã giúp công nghệ vũ khí Trung Quốc có những bước phát triển nhanh chóng, từ máy bay chiến đấu tàng hình, UAV chiến lược tầm cao, cho đến tên lửa siêu thanh…Nhiều vũ khí của Trung Quốc, trình độ công nghệ đã tiệm cận Mỹ.
Là một chuyên gia nghiên cứu sâu về quốc phòng Trung Quốc, chuyên gia quân sự Nga Vasily Kashin đã có bài viết cho rằng, Trung Quốc đã đạt được những bước đột phá đáng kể về công nghệ trong nhiều lĩnh vực quân sự; thậm chí nhiều lĩnh vực họ còn đi trước cả thế giới. Tuy nhiên, chuyên gia Kashin cũng cho rằng, tất cả những vũ khí của Trung Quốc đều có một khuyết điểm chung, đó là chưa được thử nghiệm thực tế trên chiến trường.
Vậy đâu là những chiến trường thực tế có thể xảy ra trong tương lai để vũ khí Trung Quốc có thể khẳng định thương hiệu? Liệu công nghệ vũ khí của Trung Quốc có thể phát huy tối đa tính năng kỹ chiến thuật ở những chiến trường này không? Sau đây dự đoán một số chiến trường, mà vũ khí Trung Quốc có khả năng sẽ được “thực chiến”.
Theo chuyên gia Kashin, chiến trường thứ nhất mà vũ khí Trung Quốc có khả năng thực chiến đầu tiên đó là “Thùng thuốc súng” Đông Á và eo biển Đài Loan. Ở khu vực này, nếu xảy ra xung đột lớn trên biển trong tương lai, thì hải quân và không quân, sẽ trở thành lực lượng nòng cốt tác chiến của Quân đội Trung Quốc.
Trong những năm gần đây, việc thành lập đội hình tàu sân bay của Trung Quốc, kết hợp với việc triển khai máy bay chiến đấu tàng hình J-20, UAV và tên lửa chống hạm tiên tiến, đã nâng cao đáng kể khả năng tác chiến trên biển và trên không của nước này. Đặc biệt, tên lửa siêu thanh DF-17 có khả năng cơ động và tấn công siêu âm cao, có thể nhanh chóng tấn công tàu chiến đối phương, trong môi trường chiến đấu trên biển phức tạp.
Các chuyên gia Trung Quốc cho rằng, với tốc độ bay nhanh và khả năng thay đổi quỹ đạo linh hoạt của DF-17, khiến các hệ thống chống tên lửa truyền thống gần như không thể đánh chặn, đồng thờ biến nó trở thành "thợ săn biển" ở vùng biển Đông Á.
Các chuyên gia nhìn chung cho rằng, nếu xung đột nổ ra ở khu vực Đông Á trong tương lai, UAV và tên lửa siêu thanh của Trung Quốc sẽ đóng vai trò then chốt. Ví dụ, UAV CH-5 có khả năng hoạt động lâu dài và trinh sát quy mô lớn, đồng thời có thể cung cấp thông tin tình báo chiến trường theo thời gian thực cho các hoạt động hải quân. Ngoài ra, loại UAV CH-5 còn có thể được trang bị vũ khí dẫn đường chính xác để tấn công phủ đầu khi tàu mặt nước của đối phương tiếp cận và tung ra đòn tấn công chí mạng.
Chiến trường thứ hai mà vũ khí Trung Quốc có thể “thực chiến” là xung đột cục bộ ở Trung Đông và Châu Phi. Trung Đông và Châu Phi luôn là khu vực dễ xảy ra xung đột quốc tế, với nhiều cuộc chiến tranh cục bộ, nội chiến và các hoạt động chống khủng bố diễn ra khắp nơi ở đây.
Trong những năm gần đây, Trung Quốc đã tăng cường hợp tác kinh tế và quân sự trong các lĩnh vực này. Nếu xảy ra xung đột cục bộ trong tương lai, vũ khí của Trung Quốc có thể sẽ xuất hiện nhiều trong các cuộc xung đột. UAV có thể là một trong những loại vũ khí phổ biến nhất của Trung Quốc sẽ có mặt ở Trung Đông và Châu Phi.
Nhiều quốc gia đã mua UAV của Trung Quốc trong các hoạt động chống khủng bố, đặc biệt là dòng CH-4 và CH-5, chúng có khả năng trinh sát và tấn công; tuy nhiên chất lượng của chúng không giống với quảng cáo của các nhà sản xuất Trung Quốc. Nhiều nước đã phải “khóc dở, mếu dở” với UAV của Trung Quốc, trong đó điển hình là Iraq và Jordan. Tuy nhiên địa hình phức tạp và môi trường chiến đấu cường độ cao ở Trung Đông, khiến UAV Trung Quốc bộc lộ những điểm yếu nhất (lưu ý đây chỉ mới là UAV).
Còn tên lửa siêu thanh Trung Quốc, chắc sẽ không có “đất diễn” cho các quốc gia Trung Đông và châu Phi. Do hệ thống phòng không ở những khu vực này tương đối yếu, nên các quốc gia ở đây có nhất thiết phải dùng tên lửa siêu thanh vừa đắt tiền, lại chưa chắc hiệu quả?
Chiến trường thứ ba mà vũ khí Trung Quốc có cơ hội thực chiến đó chính là vùng biên giới và cao nguyên Trung Quốc. Khu vực biên giới Tây Nam và Tây Bắc Trung Quốc có địa hình phức tạp, điều kiện khí hậu khắc nghiệt, những khu vực này rất có thể sẽ trở thành địa điểm thử nghiệm chiến đấu thực tế, cho thế hệ vũ khí mới của Trung Quốc.
Trên thực tế, Trung Quốc chưa thực sự phát triển những vũ khí đặc thù cho lực lượng tác chiến miền cao nguyên; mặc dù có một số mẫu xe tăng hạng nhẹ và pháo bánh hơi; nhưng chưa thể đáp ứng yêu cầu của quân đội, nếu cuộc xung đột tổng lực nổ ra.
Như chuyên gia Nga Vasily Kashin nhận định, những đột phá về công nghệ vũ khí của Trung Quốc “rất bắt mắt”, nhưng thách thức thực sự nằm ở việc làm thế nào, để đưa những công nghệ này vào các kịch bản tác chiến thực tế.
Cho dù đó là xung đột hàng hải ở Đông Á, cuộc chiến chống khủng bố ở Trung Đông và châu Phi hay các hoạt động phòng thủ ở biên giới cao nguyên; khi cuộc chiến tổng lực xảy ra, thì các hệ thống vũ khí của Trung Quốc khi đó mới có thể chứng minh là có hiệu quả hay không.
Trên thực tế, nhiều vũ khí khi phát triển, thử nghiệm rất tốt, nhưng khi đưa ra thực chiến, không phù hợp đành bỏ. Ví dụ loại tên lửa lảng vảng Phoenix Ghost (Bóng ma Phượng Hoàng) của Mỹ, thử nghiệm tốt ở chiến trường Afghanistan, nhưng đã thất bại ở chiến trường Ukraine. Thậm chí loại tên lửa chống tăng Javelin thế hệ 3 của Mỹ, cũng đã không thể phát huy được tính năng kỹ chiến thuật trên chiến trường Ukraine.
Thực tiễn là thước đo kiểm nghiệm của chân lý; với vũ khí, những cuộc thử nghiệm khắc nghiệt trên các chiến trường là đánh giá chính xác nhất. Tuy nhiên vũ khí Trung Quốc lại chưa có tiêu chí này. Dẫn đầu về công nghệ là điều kiện cần thiết để giành chiến thắng trong các cuộc chiến trong tương lai, nhưng hiệu quả tổng thể trong chiến đấu thực tế, mới là chìa khóa dẫn đến chiến thắng hay thất bại. (Nguồn ảnh Sina, Sohu, Al Jazeera, TASS).
Tiến Minh