Có nhiều quy định mới được dư luận người tham gia giao thông quan tâm, trong đó có việc sử dụng thiết bị an toàn cho trẻ em trên ô tô được thực hiện từ ngày 1/1/2026. Theo quy định tại khoản 3, Điều 10 của Luật, kể từ ngày 1/1/2026, khi chở trẻ em dưới 10 tuổi và chiều cao dưới 1,35 mét trên xe ô tô không được cho trẻ em ngồi cùng hàng ghế với người lái xe, trừ loại xe ô tô chỉ có một hàng ghế; người lái xe phải sử dụng, hướng dẫn sử dụng thiết bị an toàn phù hợp cho trẻ em.
Tại cuộc họp về giải pháp nâng cao an toàn giao thông cho trẻ em tại Việt Nam, thanh, thiếu niên, học sinh điều khiển xe đạp điện, xe máy điện; chở trẻ em trên xe máy; mũ bảo hiểm trẻ em trên mô tô, xe gắn máy; thiết bị an toàn cho trẻ em trên ô tô, do Quỹ Phòng, chống thương vong châu Á tổ chức ngày 6/11, tại Hà Nội, các chuyên gia đã giới thiệu tài liệu tuyên truyền quy định pháp luật mới về thiết bị an toàn cho trẻ trên ô tô, trao đổi, giải đáp nhiều nội dung liên quan đến đối tượng và tiêu chí áp dụng thiết bị an toàn, tiêu chuẩn chất lượng, cách sử dụng thiết bị, việc tạo thuận lợi cho người dùng…
Ông Dương Kim Tuấn, Phó Giám đốc Trung tâm nghiên cứu chính sách và phòng, chống chấn thương Đại học Y tế công cộng cho biết, trên thế giới hiện có gần 100 nước áp dụng các quy định liên quan đến trẻ em phải sử dụng thiết bị an toàn trên xe ô tô, tuy nhiên, tiêu chuẩn về độ tuổi và chiều cao có sự khác nhau. Theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới, nên áp dụng quy định sử dụng thiết bị an toàn với trẻ em dưới 12 tuổi và chiều cao dưới 1,5 mét. Đối với Việt Nam, việc quy định áp dụng với trẻ em dưới 10 tuổi và chiều cao dưới 1,35 mét là phù hợp với điều kiện thực tế của nước ta.
Ông Tuấn nhấn mạnh, quy định về chiều cao và độ tuổi là quy định rất hợp lý và khả thi, trong đó tiêu chí chiều cao là tiêu chí quan trọng hơn, trong khi độ tuổi dễ tuyên truyền, dễ nhớ dễ hiểu và dễ thực thi nhất. Phụ huynh cơ bản sẽ biết chính xác trẻ em bao nhiêu tuổi, đã đạt ngưỡng 10 tuổi chưa. Trẻ em 10 tuổi đã cao 1,4 mét thì không cần sử dụng thiết bị an toàn nữa. Điều này giúp giảm các quan ngại về việc trẻ quá lớn không ngồi vừa thiết bị an toàn.
Nhiều người nghĩ có thể ôm con thay vì dùng thiết bị an toàn, đây là suy nghĩ hoàn toàn sai lầm. Các nghiên cứu thực nghiệm cho thấy, khi xe chạy với tốc độ 30km/giờ, với trẻ khoảng 30kg, nếu xảy ra va chạm thì lực quán tính lên đến 150kg và người lớn không thể giữ con lại được, ông Tuấn nói.
Theo ông Tuấn, tháng 11/2024, Cục Đăng kiểm (Bộ Giao thông vận tải cũ) đã đưa ra quy chuẩn về thiết bị an toàn cho trẻ em. Đây là căn cứ quan trọng để người dân biết về quy chuẩn của thiết bị này.
Liên quan đến băn khoăn vì sao không dùng dây an toàn mà phải dùng thiết bị an toàn trên xe ô tô, ông Dương Kim Tuấn lý giải, hầu hết xe ô tô đều có dây an toàn nhưng không đảm bảo an toàn cho trẻ em do chiều cao chưa đủ theo tiêu chuẩn của dây thắt. Dây an toàn chỉ phù hợp với người trưởng thành.
Từ phía Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) tại Việt Nam, Tiến sĩ Dương Khánh Vân chia sẻ, việc Việt Nam quy định trẻ em dưới 10 tuổi và dưới 1,35 mét khi ngồi xe ô tô phải sử dụng thiết bị an toàn WHO đánh giá là thực hành tốt. Theo số đo về nhân trắc học của người Việt Nam được Viện Dinh dưỡng công bố, chiều cao trung bình của trẻ em dưới 10 tuổi là trên dưới 1,35 mét. Việc áp dụng quy định này cho trẻ em từ nhỏ, từ khi dùng nôi, đến ghế an toàn, đệm nâng sẽ giúp trẻ làm quen ngay từ đầu, hình thành văn hóa an toàn từ bé và khi lớn sẽ quen với việc cài dây an toàn. Đây là quy định tốt cho thế hệ tương lai.
Bà cũng nêu kinh nghiệm của Malaysia, khi hình thành được các nhóm, diễn đàn để cha mẹ mua bán, chuyển nhượng, trao đổi thiết bị an toàn bởi mỗi lứa tuổi khác nhau sẽ cần có thiết bị phù hợp, điều này sẽ tạo điều kiện cho người dùng dễ dàng tiếp cận các thiết bị an toàn cho trẻ em với chi phí hợp lý./.
Chu Thanh Vân/vnanet.vn