Chuyên gia pháp lý khuyên nên ủng hộ đồng bào lũ lụt qua Mặt trận

6 giờ trướcBài gốc

Những ngày qua, do ảnh hưởng của bão số 11, nhiều loại hình thiên tai đặc biệt nguy hiểm như lũ chồng lũ, lũ vượt lịch sử, ngập lụt trên diện rộng tại nhiều địa phương. Trong đó, 4 tỉnh gồm Thái Nguyên, Cao Bằng, Bắc Ninh, Lạng Sơn chìm trong biển nước, gây thiệt hại rất lớn đến cuộc sống của người dân.

Hình ảnh ngập lụt tại Bắc Ninh.

Trước hậu quả thiên tai rất lớn, nhiều hộ gia đình, cá nhân tại các địa phương bị lũ lụt cần được hỗ trợ, giúp đỡ.

Với tinh thần "Tương thân tương ái", "Lá lành đùm lá rách", Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và và Ủy ban MTTQ Việt Nam tại các tỉnh, thành đã kêu gọi các tầng lớp nhân dân, cán bộ, chiến sĩ các lực lượng vũ trang, các cơ quan, tổ chức, các doanh nghiệp, các nhà hảo tâm ở trong và ngoài tỉnh dành những tình cảm tốt đẹp, sẻ chia, giúp đỡ về tinh thần, vật chất, góp phần hỗ trợ người dân khắc phục thiệt hại do bão lũ gây ra, nhanh chóng khôi phục sản xuất và ổn định đời sống. Mọi sự sự đóng góp, ủng hộ gửi về MTTQ Việt Nam, Ủy ban MTTQ tỉnh nơi bị ảnh hưởng thiên tai với địa chỉ và số tài khoản công khai, minh bạch.

Cùng với đó, trên mạng xã hội cũng xuất hiện một số cá nhân đứng ra kêu gọi ủng hộ đồng bào bão lũ bằng số tài khoản cá nhân khiến dư luận băn khoăn có nên ủng hộ qua các kênh này?

Trao đổi với PV Tri thức và Cuộc sống, Luật sư Nguyễn Anh Thơm - Trưởng văn phòng luật sư Nguyễn Anh cho rằng, mọi người khi ủng hộ nên gửi trực tiếp đến Mặt trận Tổ quốc Việt Nam hoặc các địa phương. Đây là nơi tiếp nhận và có trách nhiệm hỗ trợ cho bà con theo đúng quy định.

Hành lang pháp lý quan trọng

Theo Luật sư Nguyễn Anh Thơm, ngày 27/10/2021, Chính phủ ban hành Nghị định 93/2021/NĐ-CP về vận động, tiếp nhận, phân phối và sử dụng các nguồn đóng góp tự nguyện hỗ trợ khắc phục khó khăn do thiên tai, dịch bệnh, sự cố; hỗ trợ bệnh nhân mắc bệnh hiểm nghèo.

Đây có thể coi là hành lang pháp lý quan trọng để công tác từ thiện đạt hiệu quả thực chất, tránh tình trạng lợi dụng hoạt động từ thiện để trục lợi cá nhân, hay gây thất thoát, lãng phí nguồn tiền từ thiện.

Trong đó, tại mục 2 Nghị định 93/2021/NĐ-CP quy định cá nhân kêu gọi từ thiện phải tuân thủ các quy định chặt chẽ như sau:

Về việc vận động, tiếp nhận nguồn đóng góp từ thiện thì khi vận động, tiếp nhận, phân phối nguồn đóng góp tự nguyện để hỗ trợ thiên tai, dịch bệnh, sự cố, cá nhân có trách nhiệm thông báo trên các phương tiện thông tin truyền thông về mục đích, phạm vi, phương thức, hình thức vận động, tài khoản tiếp nhận (đối với tiền), địa điểm tiếp nhận (đối với hiện vật), thời gian cam kết phân phối và gửi bằng văn bản đến Ủy ban nhân dân cấp xã nơi cư trú theo mẫu Thông báo ban hành kèm theo Nghị định 93/2021/NĐ-CP.

UBND cấp xã có trách nhiệm lưu trữ để theo dõi và cung cấp thông tin khi có yêu cầu của tổ chức, cá nhân đóng góp hoặc nhận hỗ trợ và cơ quan có thẩm quyền phục vụ công tác hướng dẫn, theo dõi, thanh tra, kiểm tra, giám sát, xử lý vi phạm.

Cá nhân mở tài khoản riêng tại ngân hàng thương mại theo từng cuộc vận động để tiếp nhận, quản lý toàn bộ tiền đóng góp tự nguyện, bố trí địa điểm phù hợp để tiếp nhận, quản lý, bảo quản hiện vật đóng góp tự nguyện trong thời gian tiếp nhận; có biên nhận các khoản đóng góp tự nguyện bằng tiền mặt, hiện vật tiếp nhận được khi tổ chức, cá nhân đóng góp yêu cầu.

Cá nhân không được tiếp nhận thêm các khoản đóng góp tự nguyện sau khi kết thúc thời gian tiếp nhận đã cam kết và có trách nhiệm thông báo đến nơi mở tài khoản về việc dừng tiếp nhận các khoản đóng góp tự nguyện.

Về việc phân phối, sử dụng nguồn đóng góp từ thiện, căn cứ nguồn đóng góp tự nguyện của từng cuộc vận động, tiếp nhận, cá nhân có trách nhiệm thông báo với UBND nơi tiếp nhận hỗ trợ (cấp tỉnh, cấp huyện, cấp xã theo phân cấp; trường hợp cần thiết, liên hệ UBND cấp tỉnh hướng dẫn cụ thể) chậm nhất để phối hợp xác định phạm vi, đối tượng, mức, thời gian hỗ trợ và thực hiện phân phối, sử dụng theo đúng cam kết tại khoản 1 Điều 17 và quy định tại Nghị định 93/2021/NĐ-CP, kể cả đối với những khoản đóng góp có điều kiện, địa chỉ cụ thể (nếu có).

Luật sư Nguyễn Anh Thơm

Các khoản đóng góp tự nguyện do cá nhân vận động, tiếp nhận, phân phối và sử dụng để khắc phục hậu quả thiên tai, dịch bệnh, sự cố phải đảm bảo tính công khai, minh bạch. Cá nhân có trách nhiệm mở sổ ghi chép đầy đủ thông tin về kết quả tiếp nhận, phân phối tiền, hiện vật đóng góp tự nguyện theo đối tượng, địa bàn được hỗ trợ, bao gồm những khoản tiếp nhận có điều kiện, địa chỉ cụ thể (nếu có), thực hiện công khai theo các nội dung quy định tại khoản 2 Điều 14 Nghị định này trên các phương tiện truyền thông và gửi kết quả bằng văn bản tới UBND cấp xã nơi cư trú để niêm yết công khai tại trụ sở cơ quan trong 30 ngày. Thời điểm công khai thực hiện theo quy định tại khoản 4 Điều 14 Nghị định này.

Cá nhân thực hiện vận động, tiếp nhận, phân phối nguồn đóng góp tự nguyện hỗ trợ khắc phục khó khăn do thiên tai, dịch bệnh, sự cố có trách nhiệm cung cấp thông tin theo yêu cầu của các cơ quan chức năng có thẩm quyền theo quy định của pháp luật...

Cảnh giác với tình trạng trục lợi tiền từ thiện

Luật sư Nguyễn Anh Thơm cũng lưu ý, mọi người cần cảnh giác đối tượng lợi dụng không gian mạng kêu gọi từ thiện, quyên góp tiền vào các tài khoản cá nhân với lời hứa hẹn sẽ đưa đến bà con bị ảnh hưởng thiên tai.

Phân tích về nguyên nhân tình trạng ăn chặn, trục lợi tiền từ thiện tiếp diễn, Luật sư Nguyễn Anh Thơm cho rằng, không chỉ do lỗ hổng pháp lý mà còn xuất phát từ các yếu tố xã hội, tâm lý và kinh tế.

Một trong những điều quan trọng nhất đó là sự dễ dãi của người cho. Trong bối cảnh truyền thông xã hội phát triển, việc chuyển khoản tiền từ thiện diễn ra chỉ bằng một cú nhấp chuột, nhanh chóng và dễ dàng. Người ủng hộ thường chỉ dựa vào uy tín cá nhân hoặc sự lan tỏa cảm xúc của câu chuyện mà bỏ qua bước xác minh thông tin và yêu cầu công khai, minh bạch về tài chính. Một chiến dịch kêu gọi trên mạng xã hội có thể thu về hàng trăm triệu đồng chỉ trong vài giờ nhờ hiệu ứng viral. Sự đồng cảm tức thời này đã lấn át sự cẩn trọng về mặt tài chính.

Bên cạnh đó là lòng tham và cơ hội kiếm lời bất chính. Đứng trước số tiền lớn đổ về tài khoản cá nhân, một số người đã không cưỡng lại được lòng tham. Họ lợi dụng sự thiếu minh bạch của luật pháp và lòng tin của cộng đồng để trục lợi.

“Do đó, mỗi người nên cẩn trọng và chủ động hơn trong việc làm thiện nguyện. Trước khi thực hiện chuyển khoản cho cá nhân nào đó, chúng ta phải tìm hiểu và biết rõ kế hoạch chi tiêu, cơ chế kiểm tra độc lập nào được áp dụng,..”, Luật sư Nguyễn Anh Thơm đưa ra lời khuyên.

Hải Ninh

Nguồn Tri Thức & Cuộc Sống : https://kienthuc.net.vn/chuyen-gia-phap-ly-khuyen-nen-ung-ho-dong-bao-lu-lut-qua-mat-tran-post1575903.html