Chuyên gia: Phạt nhẹ, học sinh coi thường nội quy, coi thường pháp luật

6 giờ trướcBài gốc

Chỉ trong chưa đầy một tháng, liên tiếp các vụ học sinh hành hung bạn học gây thương vong, xảy ra tại nhiều địa phương. Mới đây nhất là vụ việc ở khu vực hồ Cung Thiếu nhi (Lào Cai). Trước đó, hai vụ án tương tự xảy ra trước cổng Trường THPT Đặng Thai Mai (Thanh Hóa) và tại nhà văn hóa thôn Tân Trại, xã Nội Bài (TP Hà Nội) khiến hai học sinh tử vong.

Ba địa điểm khác nhau, ba nhóm học sinh khác nhau nhưng có chung điểm đáng sợ - từ mâu thuẫn nhỏ đến hành động bộc phát và hậu quả để lại khôn lường.

'Người lớn còn cần hình phạt để biết sợ, huống chi trẻ con'

TS Vũ Thu Hương chuyên gia giáo dục cho rằng nguyên nhân sâu xa đến từ chính cách hành xử quá mềm mỏng của ngành giáo dục. Hình thức xử phạt cao nhất nhiều khi chỉ là bản kiểm điểm. Điều đó gửi cho học sinh thông điệp rằng làm gì cũng không sao, không phải trả giá. Đó là sai lầm đầu tiên, và giờ chúng ta đang phải trả giá.

Những năm gần đây, giáo viên bị hạn chế quyền xử lý vi phạm, các biện pháp kỷ luật bị coi là "tác động tiêu cực". Nhưng khi hình phạt biến mất, học sinh không còn nhận thức được ranh giới giữa vi phạm nội quy và vi phạm pháp luật.

“Hình phạt không phải là hành hạ trẻ, mà là cách dạy trẻ hiểu về luật nhân quả, làm sai phải chịu hậu quả. Có thể phạt nhẹ - ngậm nước 10 phút, tập thể dục thêm 10 phút - không ảnh hưởng sức khỏe, nhưng giúp trẻ nhớ rằng mọi hành động đều có giá phải trả", tiến sĩ Hương nói.

"Thời chúng tôi, kỷ luật nghiêm khiến học sinh dè chừng, không dám bộc phát nóng nảy. Giờ phạt nhẹ, học sinh coi thường nội quy, coi thường pháp luật”, nữ tiến sĩ nói thêm.

Thời chúng tôi, kỷ luật nghiêm khiến học sinh dè chừng, không dám bộc phát nóng nảy. Giờ phạt nhẹ, học sinh coi thường nội quy, coi thường pháp luật”

Tiến sĩ Vũ Thu Hương

Gia đình đang đánh mất vai trò định hướng

Nếu như trường học lỏng lẻo kỷ luật, thì ở nhà, nhiều phụ huynh lại buông lỏng giới hạn. Phụ huynh không còn dạy con điều được làm, điều phải làm và điều cấm làm, mà chỉ quan tâm con thích hay không thích. Khi trẻ không thích mà ai đó làm trái ý, chúng phản ứng, và khi không kiểm soát được cảm xúc, phản ứng ấy có thể biến thành hành vi bạo lực.

Sự sai lệch này tạo ra thế hệ trẻ thiếu ranh giới hành vi, coi cảm xúc cá nhân là chuẩn mực xử lý mọi việc. Khi 'thích thì làm, tức thì đánh' trở thành phản xạ, bạo lực học đường là điều tất yếu.

Thời điểm hiện tại là giai đoạn bùng nổ của các mạng xã hội, nơi các bộ phim và trò chơi như Bá vương học đường, Người hùng yếu đuối...tràn ngập những hình ảnh 'anh hùng học đường', tô vẽ bạo lực như biểu tượng bản lĩnh và cá tính. Trẻ tin người ngoài hơn cha mẹ. Chúng cho rằng đánh lại là mạnh mẽ, là cá tính, mà không hiểu rằng đó là hành vi phạm pháp.

Tuổi dậy thì vốn dễ tổn thương, lại thường bi kịch hóa cuộc sống. Khi gặp thiệt thòi nhỏ, các em thấy mình 'khổ nhất thế giới'. Nếu cộng thêm sự cổ vũ của phim ảnh và mạng xã hội, phản ứng bằng nắm đấm chỉ còn là vấn đề thời gian.

Đã đến khôi phục lại kỷ luật trong trường học

Theo Tiến sĩ Vũ Thu Hương, để thay đổi nhận thức và hành vi của học sinh hiện nay, cần bắt đầu đồng thời từ ba trụ cột: Bộ GD&ĐT – Nhà trường – Gia đình, cùng sự hỗ trợ của toàn xã hội.

Bộ GD&ĐT cần điều chỉnh chính sách, khôi phục giáo dục đạo đức trong trường học, cho phép áp dụng các hình thức kỷ luật phù hợp, mang tính giáo dục thay vì trừng phạt.

Nhà trường cần xây dựng nội quy rõ ràng, có hướng dẫn cụ thể để giáo viên thực hiện kỷ luật học sinh đúng - đủ - nhân văn, giúp học sinh hiểu giới hạn hành vi và hậu quả.

Một học sinh lớp 8 bị bạn hất xuống hồ nước tại Lào Cai gây rúng động dư luận. (Ảnh cắt từ clip)

Gia đình phải làm gương, tuân thủ pháp luật, dạy con phân biệt giữa đúng và sai, giữa tự do cá nhân và giới hạn xã hội. Ngoài ra, xã hội cần siết chặt quản lý việc sử dụng thiết bị điện tử và nội dung trực tuyến, vì trẻ đang bị ảnh hưởng quá sớm bởi thế giới ảo đầy bạo lực.

Ba vụ án liên tiếp không chỉ gióng lên hồi chuông cảnh báo về sự thiếu kiểm soát cảm xúc trong giới trẻ, mà còn phơi bày lỗ hổng đáng lo ngại trong giáo dục nhân cách. Một thế hệ học trò đang lớn lên trong môi trường bao dung sai chỗ, nơi "tự do không giới hạn” được hiểu sai, hình phạt và kỷ luật dần bị xóa bỏ, và đây chính là mảnh đất để bạo lực nảy mầm.

Những dòng tin “học sinh đâm bạn”, “thiếu niên sát hại bạn cùng lớp” không thể chỉ dừng lại ở sự bàng hoàng hay thương cảm, mà đằng sau đó là lời cảnh tỉnh cho cả gia đình, nhà trường và xã hội. Đã đến lúc ngành giáo dục phải nghiêm túc nhìn lại cách dạy trẻ về trách nhiệm, giới hạn và hậu quả của hành vi.

Hoàng Minh

Nguồn VTC : https://vtcnews.vn/chuyen-gia-phat-nhe-hoc-sinh-coi-thuong-noi-quy-coi-thuong-phap-luat-ar985804.html