Đại sứ Việt Nam tại Algeria kiêm nhiệm Senegal Trần Quốc Khánh trả lời phỏng vấn của phóng viên TTXVN. Ảnh: Trung Khánh/TTXVN
Đây là chuyến thăm cấp cao đầu tiên của lãnh đạo Việt Nam tới Senegal sau hơn một thập kỷ, xin Đại sứ cho biết nội dung, ý nghĩa và tầm quan trọng của chuyến thăm này?
Chuyến thăm chính thức của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn và đoàn đại biểu cấp cao Đảng, Nhà nước Việt Nam tới Senegal có ý nghĩa hết sức quan trọng, mang tính lịch sử. Đây là chuyến thăm cấp cao nhất từ trước đến nay trong gần 60 năm quan hệ giữa hai nước. Đồng thời, chuyến thăm diễn ra vào thời điểm rất đặc biệt đối với cả Việt Nam và Senegal, đánh dấu một bước ngoặt trong quan hệ song phương.
Về phía Senegal, quốc gia này được đánh giá là một trong những nền kinh tế phát triển năng động nhất khu vực Tây Phi. Theo dự báo của Quỹ Tiền tệ quốc tế, năm 2025, Senegal có thể tăng trưởng 8,3%, cao nhất khu vực. Senegal cũng vừa hoàn tất quá trình kiện toàn bộ máy chính trị, thông qua bầu cử Tổng thống, chỉ định Thủ tướng và Chủ tịch Quốc hội trong năm 2024.
Về phía Việt Nam, chúng ta cũng vừa tiến hành thành công một việc hết sức ý nghĩa, đó là chuyển đổi mô hình chính quyền từ ba cấp sang hai cấp, chính thức có hiệu lực từ ngày 1/7/2025.
Trong bối cảnh đó, chuyến thăm được kỳ vọng sẽ mở ra những triển vọng hợp tác mới, thúc đẩy quan hệ hữu nghị và đưa hợp tác giữa hai nước đi vào chiều sâu và thực chất hơn. Bên cạnh nội dung trọng tâm là tăng cường hợp tác giữa hai cơ quan lập pháp, chuyến thăm, với thành phần tham gia đông đảo gồm nhiều đồng chí là lãnh đạo Chính phủ và các bộ ngành, cũng sẽ tạo điều kiện để thúc đẩy hợp tác trên nhiều lĩnh vực khác như thương mại, nông nghiệp, khoa học, công nghệ và giao lưu nhân dân.
Đặc biệt, hợp tác trong khuôn khổ các tổ chức đa phương mà cả hai nước cùng là thành viên cũng là một nội dung quan trọng. Gần đây, Senegal đã tích cực ủng hộ Việt Nam trong việc đề cử danh thắng Yên Tử – Côn Sơn Kiếp Bạc trở thành Di sản Văn hóa Thế giới tại kỳ họp lần thứ 47 của Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên hợp quốc (UNESCO). Đây là minh chứng sinh động cho sự phối hợp hiệu quả giữa hai nước trên trường quốc tế và cũng sẽ là một nội dung hợp tác được chú trọng, hướng tới tăng cường hơn nữa trong thời gian tới.
Thưa Đại sứ, xin ông chia sẻ đánh giá về triển vọng phát triển quan hệ hợp tác và hữu nghị giữa hai nước trong thời gian tới, cả trong khuôn khổ hợp tác giữa hai cơ quan lập pháp, cũng như trong một số lĩnh vực nổi bật khác như kinh tế, văn hóa, giáo dục hay thể thao?
Tôi đánh giá rất cao và hoàn toàn lạc quan về triển vọng phát triển quan hệ hợp tác giữa Việt Nam và Senegal trong thời gian tới. Trong quá trình chuẩn bị cho chương trình hoạt động của đoàn cấp cao Việt Nam lần này, chúng tôi ghi nhận cả phía Senegal và Việt Nam đều thể hiện sự quan tâm đặc biệt cũng như quyết tâm rõ ràng trong việc thúc đẩy quan hệ song phương lên một tầm cao mới. Đây là tín hiệu tích cực, phản ánh sự đồng thuận và sẵn sàng hợp tác của cả hai bên.
Với chuyến thăm lần này do Chủ tịch Quốc hội dẫn đầu, hợp tác nghị viện chắc chắn sẽ được củng cố và có những bước phát triển thực chất hơn. Bên cạnh đó, nhiều lĩnh vực khác như kinh tế, thể thao, nông nghiệp và hợp tác giữa các địa phương cũng đang được quan tâm thúc đẩy. Chúng tôi kỳ vọng các nội dung hợp tác cụ thể sẽ được thể hiện thông qua các thỏa thuận ký kết trong khuôn khổ chuyến thăm.
Đặc biệt trong lĩnh vực thể thao, Senegal hiện là quốc gia có phong trào tập luyện Vovinam phát triển rất mạnh tại châu Phi, chỉ đứng sau Algeria. Tính đến nay, có hơn 3.000 người đang tập luyện Vovinam tại các câu lạc bộ trải khắp các tỉnh, thành của Senegal. Đây là một nhịp cầu giao lưu hiệu quả giữa hai quốc gia, góp phần kết nối nhân dân hai nước cả về văn hóa và thể thao. Hai dân tộc đều có tinh thần thượng võ, yêu chuộng thể thao và sở hữu nguồn nhân lực trẻ trung – đó là những yếu tố tạo điều kiện thuận lợi để thúc đẩy hợp tác bền vững trong tương lai.
Đại sứ đánh giá ra sao về khả năng Việt Nam là cầu nối giúp Senegal tiếp cận thị trường Hiệp hội Các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN), cũng như việc Senegal có thể là cửa ngõ để Việt Nam thâm nhập sâu hơn vào thị trường châu Phi?
Trong khuôn khổ chuyến thăm lần này, hợp tác giữa Việt Nam và Senegal tại các diễn đàn đa phương quốc tế mà cả hai nước cùng là thành viên được xác định là một trong những nội dung trọng tâm. Việt Nam hiện là thành viên tích cực của ASEAN – một khu vực năng động, có tốc độ tăng trưởng kinh tế ấn tượng và ngày càng thu hút sự quan tâm rộng rãi từ cộng đồng quốc tế.
Về phần mình, Senegal là quốc gia có vị thế quan trọng tại Tây Phi. Đây là một nền kinh tế đang phát triển nhanh chóng, sở hữu chính sách thương mại cởi mở và là thành viên sáng lập của Liên minh Kinh tế và Tiền tệ Tây Phi – tổ chức có ảnh hưởng trong cộng đồng kinh tế khu vực. Bên cạnh đó, Senegal cũng là một trong những quốc gia đi đầu trong Khu vực thương mại tự do lục địa châu Phi (AfCFTA), cơ chế hội nhập đang mở ra cơ hội tiếp cận thị trường toàn lục địa với hơn 1 tỷ dân.
Với những đặc điểm như vậy, Senegal hoàn toàn có thể đóng vai trò là cửa ngõ để hàng hóa, dịch vụ và doanh nghiệp Việt Nam thâm nhập sâu hơn vào thị trường Tây Phi nói riêng và châu Phi nói chung. Ngược lại, Việt Nam cũng có thể là điểm trung chuyển và bàn đạp quan trọng giúp Senegal tiếp cận thị trường ASEAN, từ đó mở rộng hiện diện tại khu vực Đông Nam Á.
Tuy nhiên, cần thẳng thắn nhìn nhận rằng để hiện thực hóa được những tiềm năng này, hai nước cần nỗ lực rất nhiều, đặc biệt là ở cấp độ doanh nghiệp và chính quyền. Các yếu tố như khoảng cách địa lý, khác biệt về chuẩn mực kỹ thuật, hệ thống thanh toán quốc tế hay cơ sở hạ tầng logistics... vẫn còn là những thách thức cần được tháo gỡ. Dù vậy, tôi tin tưởng rằng với quyết tâm chính trị cao, cùng sự đồng hành của các bộ, ngành và cộng đồng doanh nghiệp hai nước, Việt Nam và Senegal hoàn toàn có thể trở thành cầu nối kinh tế và hợp tác hiệu quả không chỉ trên bình diện song phương mà còn ở cấp độ tiểu khu vực và khu vực.
Xin Đại sứ cho biết những điểm nổi bật của cộng đồng kiều bào tại quốc gia Tây Phi này và hình ảnh người Việt Nam trong mắt người dân Senegal được đánh giá như thế nào?
Một trong những thế mạnh nổi bật của Việt Nam tại Senegal chính là cộng đồng người Việt Nam đang sinh sống và làm việc tại đây. Dù chỉ gồm khoảng hơn 2.000 người, cộng đồng này có lịch sử lâu đời, gắn kết chặt chẽ và luôn hướng về Tổ quốc.
Trong nhiều dịp tiếp xúc với bà con kiều bào, đặc biệt là cộng đồng Kim Hội – một tập thể bắt nguồn từ các gia đình có vợ là người Việt Nam và chồng là người Senegal, đã sinh sống qua nhiều thế hệ tại Senegal – tôi cảm nhận được tình cảm sâu sắc của họ đối với quê hương. Dù xa cách địa lý trong thời gian dài, bà con vẫn luôn giữ gìn nét đẹp văn hóa Việt, thể hiện qua việc duy trì ẩm thực truyền thống, ngôn ngữ và các sinh hoạt cộng đồng, đặc biệt trong những dịp sum họp, nơi câu chuyện về đất nước luôn là chủ đề trung tâm.
Điều đáng trân trọng là cộng đồng người Việt tại đây không chỉ giữ vững bản sắc dân tộc, mà còn hội nhập rất tốt vào xã hội sở tại. Trong điều kiện cuộc sống còn nhiều khó khăn – tương tự như phần lớn người dân Senegal – bà con luôn thể hiện tinh thần lạc quan, nỗ lực lao động, học tập và để lại nhiều ấn tượng tích cực trong mắt người dân bản địa. Trong các cuộc tiếp xúc chính thức với chính quyền địa phương, nhiều lãnh đạo Senegal đã ghi nhận và đánh giá cao cộng đồng người Việt là một tập thể tuy nhỏ bé nhưng cần cù, chăm chỉ và đoàn kết.
Bên cạnh cộng đồng gốc Việt, còn có một nhóm người bản địa Senegal gắn bó mật thiết với Việt Nam thông qua việc tập luyện môn võ Vovinam. Dù không mang dòng máu Việt, nhưng thông qua quá trình rèn luyện lâu dài, nhiều võ sinh Vovinam ở Senegal đã hiểu và thấm nhuần những giá trị đạo lý, văn hóa Việt Nam. Họ không chỉ là cầu nối trong lĩnh vực thể thao mà còn góp phần lan tỏa hình ảnh tích cực về đất nước, con người Việt Nam đến với bạn bè Senegal.
Chính vì vậy, tôi tin rằng cộng đồng người Việt và những người bạn Senegal yêu mến văn hóa Việt đang và sẽ tiếp tục là những “nhịp cầu” bền chặt thúc đẩy giao lưu nhân dân giữa hai nước – một nền tảng quan trọng để phát triển quan hệ song phương toàn diện, bền vững và sâu sắc hơn trong thời gian tới.
Xin trân trọng cảm ơn Đại sứ!
Trung Khánh – Hữu An (TTXVN)