Cơ chế chống hàng giả ở một số quốc gia

6 giờ trướcBài gốc

3 trụ cột chống hàng giả

Các quốc gia thành công trong chống hàng giả đều có điểm chung dựa trên 3 trụ cột: khuôn khổ pháp lý nghiêm khắc, ứng dụng công nghệ thông minh và huy động toàn xã hội cùng hành động. Theo nghiên cứu của Đại học bang Michigan, Mỹ thu thập dữ liệu từ 13.053 người tiêu dùng tại 17 quốc gia, 74% người tiêu dùng đã từng mua hàng giả (dù biết hoặc không biết), 68% người mua hàng giả thông qua mạng xã hội (chủ yếu Facebook).

Hàng giả không chỉ bất hợp pháp, mà còn đe dọa đến tính mạng, làm suy yếu sức khỏe, an ninh lương thực và an toàn giao thông và là vấn đề xuyên biên giới, tác động tới thương mại quốc tế và an ninh toàn cầu.

Trước tính chất phức tạp và quy mô ngày càng lớn, nhiều tổ chức quốc tế đã vào cuộc, đóng vai trò điều phối, hỗ trợ kỹ thuật và thúc đẩy hợp tác giữa các quốc gia. Các cơ quan của Liên hợp quốc khuyến cáo, cần giáo dục người tiêu dùng hiểu sâu hậu quả của hàng giả, các chính phủ cần đưa ra thông điệp cảnh báo hàng giả phù hợp với từng nhóm người tiêu dùng (tuổi tác, thành phần…), tận dụng nền tảng online để ngăn chặn hàng giả ngay tại nguồn (web, mạng xã hội, công ty vận chuyển).

Đồng hành chống hàng giả

Mỹ có hệ thống pháp lý nghiêm khắc với hành vi làm giả, buôn bán hàng giả, được quy định rõ trong Lanham Act, Trademark Counterfeiting Act 1984 và quy định của Cục Hải quan và Biên phòng (CBP). Ngoài xử phạt nặng, Mỹ ứng dụng công nghệ như RFID, QR code truy xuất nguồn gốc, và phối hợp với các sàn thương mại điện tử (Amazon, eBay) để gỡ sản phẩm vi phạm. Amazon tiên phong dùng AI ngăn chặn hơn 99% danh sách nghi hàng giả, triển khai API hỗ trợ doanh nghiệp quản lý nhãn hiệu. Đến nay, hơn 88.000 thương hiệu đã tham gia, xác minh chính hãng cho 2,5 tỷ đơn vị sản phẩm.

Cơ quan chức năng Trung Quốc phát hiện pin điện thoại di động giả tại Thượng Hải. Ảnh: China Daily

Trung Quốc từng bị coi là “thiên đường hàng giả”, nhưng vài năm gần đây, nước này đã mạnh tay xử lý nhằm cải thiện hình ảnh và bảo vệ doanh nghiệp trong nước. Năm 2019, Trung Quốc sửa đổi Luật Nhãn hiệu, tăng mức phạt lên tới 5 triệu nhân dân tệ (hơn 18 tỷ VNĐ) đối với hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ.

Chính phủ Trung Quốc đẩy mạnh chương trình “Internet + Chống hàng giả”, xây dựng nền tảng quốc gia để quản lý chuỗi cung ứng bằng blockchain. Các hãng lớn như Alibaba, JD.com có hệ thống phát hiện và báo cáo hàng giả bằng AI và phân tích dữ liệu lớn.

Tại Đức, bảo vệ sở hữu trí tuệ là cốt lõi trong chiến lược “Made in Germany”. Các tòa án chuyên trách xử lý nhanh vụ kiện hàng giả, còn Hải quan Liên bang (Zoll) thường xuyên kiểm tra hàng nhập khẩu. Cơ quan hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ triển khai hệ thống mã số, mã vạch, tem chống giả tích hợp NFC. Đức cũng đẩy mạnh giáo dục cộng đồng về tác hại của hàng giả, nhất là trong dược phẩm và phụ tùng ô tô.

Là trung tâm thương mại quốc tế, Singapore xây dựng mô hình chống hàng giả với sự tham gia của chính phủ, doanh nghiệp và người dân. Chính phủ ban hành luật nghiêm như Luật Sở hữu trí tuệ, xử lý hình sự các vụ nghiêm trọng.

Doanh nghiệp được hỗ trợ qua chương trình IP Hub Master Plan để đăng ký, bảo hộ và theo dõi nhãn hiệu. Người tiêu dùng được trang bị kiến thức qua truyền thông và giáo dục học đường. Singapore còn khuyến khích dùng tem điện tử, mã QR và blockchain để kiểm soát chuỗi cung ứng.

Các tổ chức quốc tế chống hàng giả

Tổ chức Hải quan thế giới (WCO): Chức năng chính điều phối hành động giữa các cơ quan hải quan toàn cầu để phát hiện và ngăn chặn hàng giả qua biên giới.

Sáng kiến IPR CENcomm: Hệ thống thông tin mật kết nối các cơ quan hải quan các nước nhằm chia sẻ dữ liệu về các vụ việc vi phạm sở hữu trí tuệ.

Tổ chức Sở hữu Trí tuệ thế giới (WIPO): Xây dựng khung pháp lý toàn cầu về sở hữu trí tuệ, trong đó có cơ chế bảo hộ nhãn hiệu, sáng chế, kiểu dáng. Đây là công cụ nền tảng để chống hàng giả.

Interpol và Europol: Trực tiếp phối hợp các chiến dịch truy quét tội phạm xuyên quốc gia, trong đó có tội phạm sản xuất và buôn bán hàng giả.

Hệ thống GSMS (Global Surveillance and Monitoring System) của Tổ chức Y tế thế giới (WHO): Giám sát và cảnh báo thuốc giả tại các nước thành viên.

KHÁNH MINH tổng hợp

Nguồn SGGP : https://sggp.org.vn/co-che-chong-hang-gia-o-mot-so-quoc-gia-post799765.html