Bệnh nhân điều trị đột quỵ tại Bệnh viện Quân y 175. Ảnh minh họa: Duy Hiệu.
Các bác sĩ khoa Cấp cứu - Hồi sức tích cực - Chống độc, Trung tâm Y tế khu vực Cẩm Khê (Phú Thọ) cho biết đã tiếp nhận bệnh nhân nam 61 tuổi nhập viện trong tình trạng đau đầu, chóng mặt tăng lên khi thay đổi tư thế, nói khó, tê bì và yếu nửa người trái, cơ lực 4/5.
Theo lời bệnh nhân, các triệu chứng đã xuất hiện từ một ngày trước nhưng ông chủ quan nghĩ do tăng huyết áp nên tự theo dõi tại nhà. Đến khi triệu chứng không thuyên giảm mới quyết định nhập viện.
Kết quả chụp MRI cho thấy bệnh nhân bị tắc động mạch não sau bên phải, gây nhồi máu não thùy thái dương - chẩm phải. Đồng thời, bệnh nhân cũng được phát hiện các tổn thương cũ tại thùy trán, thùy đỉnh trái và tiểu não phải - di chứng tai biến cũ. Bệnh nhân được chẩn đoán đột quỵ não.
Bác sĩ chuyên khoa I Hà Huy Mến, Trưởng khoa Cấp cứu, Hồi sức tích cực và Chống độc, cho biết nếu bệnh nhân đến viện sớm trong "giờ vàng" (<4,5 giờ), có thể được chỉ định tiêu sợi huyết giúp phục hồi nhanh và giảm nguy cơ di chứng. Tuy nhiên, việc nhập viện quá muộn khiến phương pháp này không thể áp dụng.
Nhiều trường hợp đến bệnh viện quá muộn khiến việc điều trị gặp khó khăn. Ảnh: BVCC.
Bác sĩ Mến cho hay đột quỵ hiện là nguyên nhân gây tử vong và tàn tật hàng đầu tại Việt Nam, chỉ sau ung thư và bệnh tim mạch. Tại Trung tâm Y tế khu vực Cẩm Khê, số lượng thống kê 10 tháng trong năm 2025, khoa Cấp cứu tiếp nhận 125 bệnh nhân đột quỵ, phần lớn là đột quỵ thể nhồi máu não.
"Nhiều trường hợp đến bệnh viện quá muộn khiến việc điều trị gặp khó khăn, bệnh nhân phải nằm viện dài ngày và để lại di chứng nặng nề, thậm chí tử vong", bác sĩ Mến nhấn mạnh.
Nguyên nhân chậm trễ chủ yếu do người bệnh không nhận biết được triệu chứng, xử trí sai cách hoặc chủ quan vì biểu hiện nhẹ như tê bì tay chân, nói khó thoáng qua.
Vị chuyên gia cho hay dấu hiệu nhận biết đột quỵ không khó. Khi xuất hiện các triệu chứng: đau đầu, mất thăng bằng, nhìn mờ, mặt méo hoặc lệch, ăn uống rơi vãi, tê yếu tay chân, nói khó hoặc nói dính chữ… cần đến ngay cơ sở y tế. Thời điểm tốt nhất từ khi xuất hiện triệu chứng đầu tiên đến lúc nhập viện là dưới 4,5 giờ.
Theo PGS.TS.BS Nguyễn Huy Thắng, Phó Chủ tịch Hội Đột quỵ Việt Nam, Chủ tịch Hội Đột quỵ TP.HCM, dù thông tin về đột quỵ xuất hiện phổ biến trên truyền thông và mạng xã hội, nhưng có tới 80% bệnh nhân đột quỵ tại Việt Nam nhập viện trễ, ngoài "cửa sổ điều trị vàng". Việc này làm tăng nguy cơ tàn phế và tử vong thêm 20-30%.
Một thực tế đáng lo ngại là ngay cả tại Mỹ - quốc gia có hệ thống y tế phát triển - vẫn có tới 40% dân số không biết các dấu hiệu chính của đột quỵ. Việc nâng cao nhận thức cộng đồng, đặc biệt là kỹ năng nhận biết dấu hiệu đột quỵ và gọi cấp cứu kịp thời, là yếu tố quyết định cứu sống người bệnh.
Phương Anh