Tôi đang làm việc tại một công ty xuất nhập khẩu, đã tham gia công đoàn từ khi bắt đầu công tác đến nay đã 20 năm. Tuy nhiên, tôi sắp nghỉ việc, xin hỏi tôi có được hoàn lại số tiền công đoàn đã đóng trong thời gian làm việc hay không?
Bạn đọc Thịnh Nguyễn (TP.HCM)
Luật sư Đỗ Ngọc Thanh, Đoàn Luật sư TP.HCM, cho biết theo Điều 26 Luật Công đoàn 2012, tài chính công đoàn được hình thành từ hai nguồn chính: đoàn phí công đoàn do đoàn viên công đoàn đóng và kinh phí công đoàn do người sử dụng lao động đóng.
Đoàn phí công đoàn thường là 1% tiền lương nhưng không vượt quá 10% mức lương cơ sở, áp dụng chỉ với những người là đoàn viên công đoàn.
Trong khi đó, kinh phí công đoàn do doanh nghiệp đóng bằng 2% quỹ tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội cho toàn bộ người lao động, bất kể họ có phải đoàn viên công đoàn hay không.
Theo Luật Công đoàn 2012, tư cách đoàn viên công đoàn chấm dứt khi người lao động nghỉ việc.
Tuy nhiên, pháp luật không có quy định nào cho phép hoàn trả đoàn phí công đoàn. Khoản đóng góp này được sử dụng để duy trì hoạt động công đoàn và hỗ trợ quyền lợi cho đoàn viên trong quá trình làm việc, tương tự như bảo hiểm y tế – người lao động đóng để hưởng quyền lợi trong thời gian tham gia, chứ không phải là khoản tiết kiệm để nhận lại khi nghỉ việc.
Về kinh phí công đoàn, đây là nghĩa vụ tài chính của doanh nghiệp theo quy định tại Nghị định 191/2013, không phải là khoản tiền trích từ thu nhập cá nhân của người lao động.
Vì vậy, người lao động không có quyền yêu cầu hoàn trả khoản tiền này khi nghỉ việc.
Dù không được hoàn lại tiền đã đóng, người lao động vẫn có thể chuyển sinh hoạt công đoàn nếu tiếp tục làm việc tại một doanh nghiệp khác có tổ chức công đoàn.
Trong trường hợp này, đoàn phí công đoàn đã đóng trước đó vẫn được tính liên tục. Ngược lại, nếu không tham gia công đoàn tại nơi làm việc mới, quyền lợi từ tổ chức này sẽ chấm dứt.
Ngoài ra, nếu trong quá trình làm việc, người lao động chưa bị trừ tiền đoàn phí công đoàn nhưng vẫn được hưởng quyền lợi từ tổ chức công đoàn, họ có thể phải đóng bổ sung khoản tiền này trước khi nghỉ việc, tùy theo quy định nội bộ của từng tổ chức công đoàn cơ sở.
THẢO HIỀN