Tối 23-10, Bệnh viện Chợ Rẫy (TP.HCM) cho biết nơi đây vừa điều trị thành công cho một bệnh nhân trẻ mắc khối u nhầy thất trái – dạng u tim cực kỳ hiếm gặp, chỉ chiếm khoảng 1–2% tổng số ca u nhầy tim được ghi nhận trong y văn thế giới.
Đây là trường hợp đầu tiên được phát hiện và phẫu thuật thành công tại Bệnh viện Chợ Rẫy trong gần 30 năm qua, do ê-kíp Khoa Hồi sức Phẫu thuật tim thực hiện.
BS.CK2 Nguyễn Thái An, Trưởng khoa Hồi sức Phẫu thuật tim Bệnh viện Chợ Rẫy, cho biết bệnh nhân là TNKN (25 tuổi, ngụ TP.HCM). Khoảng một tháng trước, chị N xuất hiện những cơn chóng mặt, khó thở đột ngột. Trong một lần khám sức khỏe định kỳ, các bác sĩ phát hiện có khối bất thường trong tim và khuyến cáo cần kiểm tra chuyên sâu.
Cô gái trẻ mắc u nhầy thất trái cực kỳ hiếm gặp, chiếm khoảng 2% trong y văn thế giới. Ảnh: BVCC
Tại Bệnh viện Chợ Rẫy, qua thăm khám và siêu âm tim, các bác sĩ ghi nhận một khối u choán chỗ trong thất trái, nằm sát trụ cơ và dây chằng của van hai lá – những cấu trúc then chốt điều khiển hoạt động bơm máu của tim.
Đây là vị trí rất khó tiếp cận, khiến việc chẩn đoán và xử lý trở nên đặc biệt phức tạp vì chỉ một tổn thương nhỏ cũng có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến chức năng van tim và huyết động của người bệnh.
Để xác định rõ bản chất của u, bệnh nhân được chỉ định siêu âm tim qua thực quản và chụp cộng hưởng từ tim (MRI). Kết quả cho thấy khối u có diện bám hơn 1 cm², nằm trên thành sau thất trái – một trong những vùng khó tiếp cận nhất trong phẫu thuật tim.
Mặc dù là u nhầy lành tính, song với vị trí và kích thước đặc biệt, nếu không can thiệp kịp thời, khối u có thể gây tắc nghẽn dòng máu, thuyên tắc mạch não hoặc phổi, thậm chí tử vong đột ngột.
Sau hội chẩn, ê-kíp phẫu thuật chọn đường mổ giữa xương ức, cho phép tiếp cận trực tiếp vùng thất trái. BS An cho biết ca phẫu thuật đòi hỏi độ chính xác gần như tuyệt đối. Chỉ cần lệch vài milimet là có thể rách van hai lá hoặc tổn thương cơ tim.
Bệnh nhân được xuất viện trong tình trạng sức khỏe tốt, không ghi nhận dấu hiệu tái phát. Ảnh: BVCC
Trong gần 4 giờ phẫu thuật, các bác sĩ phải thao tác trong không gian cực hẹp, vừa bóc tách khối u khỏi cơ tim, vừa tránh làm vỡ khối u vì nếu rơi mảnh vào tuần hoàn sẽ gây nguy cơ thuyên tắc mạch rất cao. Sau nhiều giờ căng thẳng, khối u được lấy trọn vẹn cùng gốc bám, đảm bảo không để sót mô u và không gây tổn thương van tim.
BS An chia sẻ thêm, đối với các vị trí khác như u nhầy ở nhĩ phải, nhĩ trái hoặc thất phải, bệnh viện đã thực hiện thường xuyên. Tuy nhiên, trong gần 30 năm công tác tại khoa, đây là lần đầu tiên phát hiện và điều trị u nhầy ở thất trái. Vị trí u nhầy quá đặc biệt khiến cho cả cuộc phẫu thuật giống như ‘đi trên dây’, đòi hỏi từng thao tác phải tuyệt đối chính xác.
Sau phẫu thuật, bệnh nhân hồi phục nhanh, tim hoạt động ổn định, không còn khó thở hay chóng mặt. Ngày 23-10, bệnh nhân được xuất viện trong tình trạng sức khỏe tốt, không ghi nhận dấu hiệu tái phát.
Tầm soát tim mạch khi có dấu hiệu bất thường
U nhầy tim là khối u lành tính nhưng nếu không phát hiện sớm có thể gây tắc mạch, đột quỵ hoặc tử vong đột ngột. Thông thường, u nhầy xuất hiện ở nhĩ trái hoặc nhĩ phải, rất hiếm khi ở thất trái.
Nếu được chẩn đoán và phẫu thuật sớm, bệnh nhân có thể hồi phục hoàn toàn và trở lại cuộc sống bình thường. Ngược lại, nếu điều trị muộn khi đã có biến chứng, dù phẫu thuật thành công cũng khó khôi phục chất lượng sống như ban đầu.
Các bệnh lý tim mạch ngày càng đa dạng và khó lường. Nhiều trường hợp chỉ có triệu chứng nhẹ như chóng mặt, mệt mỏi, khó thở thoáng qua, nhưng thực chất có thể là dấu hiệu sớm của bệnh lý nguy hiểm. Vì vậy, khám sức khỏe định kỳ và tầm soát tim mạch khi có dấu hiệu bất thường là cách tốt nhất để phát hiện sớm và điều trị kịp thời.
BS.CK2 NGUYỄN THÁI AN, Trưởng khoa Hồi sức Phẫu thuật tim Bệnh viện Chợ Rẫy
THẢO PHƯƠNG