Đó là chị Nguyễn Thị Thu Thương - Giám đốc Công ty cổ phần Thương mại và Sản xuất hàng thủ công Thương Thương Handmade. Vượt qua nỗi đau thể xác của căn bệnh xương thủy tinh, chị không chỉ tự khẳng định mình mà còn biến doanh nghiệp của bản thân thành mái ấm, nơi chắp cánh ước mơ cho những mảnh đời khuyết tật.
Nghị lực phi thường từ hình hài "dễ vỡ"
Sinh năm 1983 tại xã Nam Phong, huyện Phú Xuyên cũ, Hà Nội, trong một gia đình lao động có bố là công nhân xây dựng, mẹ làm nông kiêm thợ may, Thu Thương không được may mắn như các chị em còn lại. Ngay từ khi chào đời, số phận đã vận vào chị căn bệnh mang tên "xương thủy tinh". Căn bệnh khiến xương giòn và dễ gãy đến mức chỉ cần một va chạm nhẹ cũng khiến chị đau đớn.
Không thể ngồi hay đứng, suốt tuổi thơ, Thương chỉ có thể nằm và lăn tròn. Bệnh tật tước đi cơ hội cắp sách tới trường cùng chúng bạn, nhưng không thể giam cầm được ý chí của cô gái nhỏ. Không đầu hàng số phận, Thương nhờ mẹ dạy chữ, rồi được các anh chị tình nguyện viên hỗ trợ để biết đọc, biết viết và học thêm văn hóa.
Khách nước ngoài thăm chị Thu Thương và những người bạn khuyết tật. Ảnh: Thương Thương
Năm 1995, gia đình chị chuyển lên phố Lương Định Của (phường Kim Liên). Cuộc sống thị thành đắt đỏ, đồng lương công nhân eo hẹp của bố và những buổi chợ chạy đôn chạy đáo của mẹ không đủ trang trải thuốc thang cho con. Chứng kiến sự vất vả của cha mẹ, cô gái nhỏ khi ấy đã có những suy nghĩ "già trước tuổi". Nhiều đêm thương mẹ, Thương tự hỏi: Làm gì để có thể "đứng vững" trên đôi chân chưa một lần biết đi?
Năm 2005, một ý nghĩ táo bạo lóe lên: Phải học nghề. Thương muốn san sẻ gánh nặng với bố mẹ khi hai em còn đang tuổi ăn học. Dù mẹ chị không đành lòng và cũng chẳng hy vọng nhiều vào khả năng của con, nhưng vì thương con, bà vẫn chở Thương đến Trung tâm "Vì ngày mai" (quận Tây Hồ cũ, Hà Nội) - Trung tâm chuyên dạy nghề cho người khuyết tật. Tại đây, lần đầu tiên Thương được tiếp xúc với nghề thủ công như làm lọ hoa, đèn bàn bằng khuy áo, đan khăn len.
Năm tháng học nghề là cuộc chiến của ý chí. Cô gái bé nhỏ hì hục cả ngày vật lộn với cuộn len to hơn cả cánh tay mình. Từ những đường kim mũi chỉ vụng về ban đầu, nhưng đôi tay ấy dần trở nên khéo léo, mềm mại. Sản phẩm làm ra chứa đựng cả sự kiên trì vượt qua nghịch cảnh. Có nghề, Thương thấy cuộc đời màu hồng trở lại, cô làm việc ngày đêm bên những cuộn chỉ, giấy, kéo..., bất chấp sự can ngăn vì lo lắng của bố mẹ.
Từ những sản phẩm ban đầu chỉ để trang trí trong nhà hoặc tặng người thân, sự độc đáo và tinh xảo của chúng đã thu hút nhiều người tìm mua. Năm 2009, nhận thấy cơ hội, Thương tự mày mò học tin học và lập website thuongthuong.net để quảng bá sản phẩm. Thành công đã mỉm cười khi khách hàng từ khắp nơi, kể cả Cộng hòa Liên bang Đức, Cộng hòa Séc... tìm đến. Nhiều người khi gặp mặt đã không thể tin những tác phẩm nghệ thuật ấy lại được làm ra từ đôi bàn tay yếu ớt của chị.
Thậm chí, một số bạn hàng, đối tác của Thương Thương Handmade còn cảm mến con người chị, khi đi du lịch tại Việt Nam đã tìm đến gặp chị bằng được. Tận mắt gặp, chứng kiến nghị lực phi thường của chị Thu Thương, họ càng thêm yêu đất nước, con người Việt Nam...
Mái ấm cho người yếu thế và trái tim thiện nguyện
Khi đã có chỗ đứng nhất định, Thu Thương không chỉ nghĩ cho riêng mình. Website thuongthuong.net nhanh chóng trở thành nhịp cầu miễn phí giúp người khuyết tật quảng bá sản phẩm và chia sẻ niềm tin cuộc sống.
Đối tác nước ngoài đến với chị Thu Thương. Ảnh: Thương Thương
Tháng 4-2012, chị cùng bạn bè vận động gây Quỹ Thương Thương, mở lớp dạy nghề miễn phí. Đến ngày 16-3-2014, chị chính thức thành lập Trung tâm Dạy nghề và Tạo việc làm Thương Thương (nay là Công ty cổ phần Thương mại và Sản xuất hàng thủ công Thương Thương Handmade). Từ đây, những bức tranh giấy cuốn (quilling) tỉ mỉ, những hộp trang sức, danh thiếp mang đậm nét văn hóa Việt Nam đã ra đời, trở thành quà tặng đối ngoại được rất nhiều cơ quan, đơn vị và trường đại học lớn trên địa bàn Hà Nội lựa chọn tặng cho các đối tác quốc tế trong và ngoài nước.
Quan trọng hơn, công ty đã trở thành "ngôi nhà thứ hai" cho nhiều người khuyết tật. Từ ngày thành lập đến nay, Trung tâm của chị đã dạy nghề cho gần 100 người khuyết tật, họ đến từ khắp nơi trên cả nước chứ không riêng ở Hà Nội. Hiện trung tâm đang tạo việc làm cho khoảng 20 lao động và hỗ trợ ăn, ở miễn phí cho nhiều người khuyết tật.
Chị Đỗ Thị Quyên (tỉnh Bắc Giang cũ) hay chị Nguyễn Thị Quỳnh (Hà Nội) - những nhân viên tại xưởng - đều tìm thấy niềm vui sống, sự lạc quan và tự chủ kinh tế khi được làm việc trong môi trường đầy tình thương này.
Dù chỉ gắn cuộc đời với chiếc giường hay xe lăn, nhưng thế giới rộng lớn vẫn trong tầm tay của chị. Chị áp dụng công nghệ, lập trang web giới thiệu bán hàng xuyên biên giới. Trong giai đoạn đại dịch Covid-19, bao doanh nghiệp điêu đứng, nhưng với tinh thần sáng tạo, vượt khó, không để công ty ngừng trệ, chị chuyển hướng sản xuất lá chắn chống giọt bắn thân thiện môi trường. Hơn 10.000 sản phẩm đã được xuất xưởng với giá bình ổn, đồng thời chị còn gửi tặng bác sĩ tuyến đầu 2.500 khẩu trang và 120 chai xịt khuẩn...
Không chỉ làm kinh tế giỏi, Thu Thương còn tích cực tham gia các hoạt động thiện nguyện như dự án "Thương Thương Handmade hát vì người bệnh", trao quà cho bệnh nhân tại Viện Huyết học và Truyền máu Trung ương. Chị thường xuyên trích doanh thu để tặng quà cho người nghèo và các cơ sở bảo trợ xã hội khác.
Với nỗ lực không ngừng nghỉ, Nguyễn Thị Thu Thương đã vinh dự nhận Bằng khen "Gương thanh niên Thủ đô làm kinh tế giỏi", giải thưởng "Tầm nhìn Phụ nữ", danh hiệu "Anh hùng thầm lặng" của Microsoft và là một trong 24 gương mặt Hạt giống tâm hồn Việt Nam. Câu chuyện về chị là minh chứng sống động cho câu nói: "Nếu có gì mạnh hơn số phận, thì đó là lòng dũng cảm".
Chị Thu Thương tâm sự, cả ngày lăn lộn với công việc: Từ sáng tạo các mẫu mã, dạy nghề, trực tiếp làm sản phẩm, bán hàng, giao dịch..., nhưng chị không thấy mệt mỏi, bởi công việc là niềm yêu, là tất cả sự say mê và cống hiến của chị cho cuộc đời này. Chị muốn làm nhiều hơn nữa, cố gắng hơn nữa bởi đang ấp ủ một ý tưởng lớn hơn.
Chị Thu Thương chia sẻ, nhiều năm qua, Thương Thương Handmade vẫn đang hoạt động trong căn nhà thuê nhỏ tại Hà Nội. Đây là nơi sản xuất tranh giấy quilling, thiệp giấy và cũng là nơi ở - nơi học nghề - nơi nương tựa của các bạn khuyết tật (Nhà D2D, phòng 102, đầu ngõ 30 Lương Định Của, phường Kim Liên, Hà Nội).
Không gian thuê hiện tại ngày càng chật chội và thiếu ổn định, mọi thành viên trong xưởng sản xuất luôn lo lắng về chỗ ở, về việc phải di chuyển xa, và về sự bấp bênh trong cuộc sống. Vì vậy, Thương Thương HandMade muốn được chia sẻ với cộng đồng ước mơ lớn nhất của mình, đó là xây dựng một ngôi nhà chung ổn định, an toàn, lâu dài cho người khuyết tật. Ngôi nhà chung sẽ có phòng trưng bày sản phẩm, xưởng sản xuất và không gian workshop (không gian hội thảo thực hành); phòng livestream và phòng sinh hoạt cộng đồng; khu ngủ nội trú cho các bạn khuyết tật...
“Khi ngôi nhà này hoàn thành, các bạn khuyết tật sẽ được ở hoàn toàn miễn phí, giúp các em không phải thuê trọ đắt đỏ, không phải đi lại xa mỗi ngày, giữ sức khỏe, tránh thời tiết xấu, có môi trường ổn định để làm việc lâu dài, yên tâm sinh sống, học nghề và phát triển bản thân... Từ đó, các bạn khuyết tật sẽ cảm nhận được giá trị của mình trong xã hội. Một ngôi nhà chung không chỉ là chỗ ở - mà là tương lai, là niềm tin, là sự tái sinh của những cuộc đời yếu thế” - chị Thu Thương khẳng định.
Không đầu hàng số phận, mà hơn thế còn trở thành chỗ dựa cho người yếu thế. Đó là một Thu Thương với trái tim kiên cường và ấm áp tình người!
Minh Thúy