Ngày 16/10, Thường trực Ủy ban Văn hóa và Xã hội (VHXH) tổ chức phiên họp mở rộng thẩm tra Báo cáo của Chính phủ về việc thực hiện chính sách, pháp luật về BHYT và quản lý, sử dụng Quỹ BHYT năm 2024; Báo cáo của Chính phủ về kết quả thực hiện Nghị quyết số 68/2013/QH13 của Quốc hội về đẩy mạnh thực hiện chính sách, pháp luật về BHYT, tiến tới BHYT toàn dân trong 2 năm 2023–2024 và tổng kết 12 năm thực hiện.
Toàn cảnh phiên họp.
12 năm triển khai Nghị quyết cơ bản hoàn thành chỉ tiêu
Báo cáo về tình hình thực hiện chính sách, pháp luật về BHYT và quản lý, sử dụng Quỹ BHYT năm 2024, Vụ trưởng Vụ BHYT (Bộ Y tế) Trần Thị Trang cho biết, trên cơ sở tổng kết 15 năm thực hiện Luật BHYT, Chính phủ đã trình Quốc hội ban hành Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật BHYT, đồng thời ban hành các văn bản hướng dẫn thi hành kịp thời, có hiệu lực từ ngày 1/1/2025.
Qua đó, đã kịp thời giải quyết nhiều tồn tại, vướng mắc mang tính cấp bách; bảo đảm an sinh xã hội, quyền và lợi ích của người tham gia BHYT, của các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh; góp phần giảm tỷ lệ chi trực tiếp từ tiền túi của người dân, tăng cường quản lý và sử dụng hiệu quả Quỹ BHYT.
Thứ trưởng Thường trực Bộ Y tế Vũ Mạnh Hà phát biểu.
Tính đến hết năm 2024, số người tham gia BHYT đạt 95,525 triệu người, tăng 2% so với năm 2023, tỷ lệ bao phủ BHYT đạt khoảng 94,29% dân số (vượt 0,19% so với Nghị quyết số 01 của Chính phủ).
Về tình hình khám, chữa bệnh BHYT, năm 2024, tổng số lượt khám, chữa bệnh BHYT toàn quốc đạt 183,6 triệu lượt, tăng 9,7 triệu lượt (tăng 5,6%) so với năm 2023; chi phí khám, chữa bệnh BHYT toàn quốc là 139.122 tỷ đồng (tăng 15% so với cùng kỳ năm 2023).
Về quản lý, sử dụng Quỹ BHYT, theo báo cáo, tính đến hết năm 2024, tổng thu BHYT tăng khoảng 22.300 tỷ đồng so với năm 2023, bằng 105,8% dự toán Thủ tướng Chính phủ giao. Số tiền chậm đóng BHYT (đã bao gồm trong tổng thu) là 837.807 triệu đồng. Báo cáo cũng chỉ rõ nhiều tồn tại, khó khăn, vướng mắc trong thanh toán chi phí khám, chữa bệnh BHYT.
Vụ trưởng Vụ BHYT (Bộ Y tế) Trần Thị Trang trình bày Báo cáo.
Báo cáo về kết quả thực hiện Nghị quyết số 68/2013/QH13 của Quốc hội, Vụ trưởng Vụ BHYT Trần Thị Trang cho biết, trong 2 năm 2023–2024, cũng như trong 12 năm triển khai thực hiện, Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương đã lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện cơ bản đầy đủ các nhiệm vụ, chỉ tiêu chính sách, pháp luật về BHYT được Quốc hội giao; một số nhiệm vụ, chỉ tiêu đã hoàn thành vượt mức so với Nghị quyết.
Cụ thể, năm 2016, tỷ lệ dân số tham gia BHYT đạt 81,9%, hoàn thành trước 4 năm so với chỉ tiêu Nghị quyết số 68/2013/QH13 của Quốc hội (đến năm 2020 đạt 80% dân số tham gia BHYT). Từ năm 2016 đến nay, tỷ lệ này liên tục tăng; 6 tháng đầu năm 2025, tỷ lệ bao phủ BHYT đã đạt 90,07% dân số.
Về việc đầu tư trạm y tế xã tại vùng có điều kiện KT-XH khó khăn, đặc biệt khó khăn, theo Báo cáo của Chính phủ, kết quả thực hiện nhiệm vụ này trong 2 năm 2023–2024 và trong 12 năm triển khai Nghị quyết về cơ bản đã hoàn thành chỉ tiêu được giao.
Lượng người khám, chữa bệnh BHYT tăng mạnh, chất lượng phục vụ được nâng cao
Cho ý kiến tại phiên họp, các đại biểu đánh giá cao kết quả thực hiện chính sách, pháp luật về BHYT và quản lý, sử dụng Quỹ BHYT trong năm 2024, đều đạt chỉ tiêu được Quốc hội giao. Thực tế, số lượng người khám, chữa bệnh bảo hiểm tăng mạnh; thái độ, chất lượng phục vụ được nâng cao; người dân cơ bản hài lòng.
Bên cạnh đó, các đại biểu đề nghị làm rõ trách nhiệm của cơ quan nhà nước trong việc chậm đóng BHYT; có quan điểm rõ ràng về hình thức giám định chuyên đề; giải trình nguyên nhân chi phí khám, chữa bệnh tăng đột biến năm 2024 tại một số tỉnh, thành; đánh giá đúng bản chất tỷ lệ bao phủ BHYT và có lập luận thuyết phục cho việc kết thúc "sứ mệnh" của Nghị quyết 68…
Phó Chủ nhiệm Ủy ban VHXH Nguyễn Hoàng Mai phát biểu kết luận.
Tại phiên họp, đại diện Bộ Y tế và BHXH Việt Nam đã giải trình, làm rõ các nội dung đại biểu quan tâm liên quan đến: những vướng mắc, tồn đọng trong hệ thống BHYT và khám, chữa bệnh; khó khăn trong việc xác lập quyền sở hữu toàn dân đối với máy móc, thiết bị ảnh hưởng đến thanh toán; các vấn đề liên quan đến quy định về giường bệnh và giấy phép hoạt động.
Phát biểu kết luận, Phó Chủ nhiệm Ủy ban VHXH Nguyễn Hoàng Mai đề nghị Bộ Y tế tổng hợp, tiếp thu đầy đủ các ý kiến góp ý để hoàn thiện các văn bản pháp luật, tránh lặp lại những vướng mắc đã tồn tại; đồng thời nhấn mạnh yêu cầu cần có giải pháp đột phá và lộ trình cụ thể cho các chính sách quan trọng trong lĩnh vực y tế và BHYT.
Về hình thức kết thúc Nghị quyết 68 của Quốc hội về đẩy mạnh thực hiện chính sách, pháp luật về BHYT, tiến tới BHYT toàn dân, Ủy ban VHXH sẽ trao đổi với các cơ quan hữu quan để xem xét phương án tối ưu, có thể đưa vào một nghị quyết chung hoặc xây dựng một nghị quyết chuyên đề riêng.
Lê Bảo