Có giải pháp phù hợp, căn cơ để xử lý dịch tả lợn châu Phi

5 giờ trướcBài gốc

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà phát biểu chỉ đạo. Ảnh: Văn Điệp/TTXVN

Tăng cường giám sát, phát hiện sớm các ổ dịch

Theo báo cáo của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, hiện cả nước có 926 ổ dịch tại 34 tỉnh/thành phố chưa qua 21 ngày. Số lợn buộc phải tiêu hủy được cập nhật lên Hệ thống thông tin dịch bệnh động vật (VAHIS) là hơn 330.000 con (chiếm khoảng 0,9% tổng đàn). Dịch bệnh chủ yếu xảy ra tại các hộ chăn nuôi nhỏ lẻ, chưa xuất hiện ở các doanh nghiệp chăn nuôi lợn; gia tăng mạnh và tập trung trong tháng 7/2025, có xu hướng giảm dần từ đầu tháng 8/2025.

Từ đầu năm 2025 đến nay, Cục Chăn nuôi và Thú y đã thành lập hơn 50 đoàn công tác đến cơ sở hướng dẫn, đôn đốc phòng, chống dịch bệnh động vật trên cạn, đặc biệt là dịch tả lợn châu Phi.

Đến nay, các doanh nghiệp đã sản xuất, cung ứng ra thị trường khoảng 7,8 triệu liều vaccine phòng bệnh dịch tả lợn châu Phi. Tuy nhiên, tỷ lệ tiêm phòng còn thấp do người nuôi e ngại, chưa tin vào chất lượng vaccine nội địa, dù số lợn bị chết sau khi tiêm phòng chỉ chiếm 0,07%.

Thứ trưởng Bộ Bộ Nông nghiệp và Môi trường Phùng Đức Tiên phát biểu. Ảnh: Văn Điệp/TTXVN

Về những khó khăn, bất cập trong phòng, chống dịch tả lợn châu Phi, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Phùng Đức Tiến cho biết, tỷ lệ hộ chăn nuôi nhỏ lẻ lớn (năm 2024 chiếm khoảng 47,5% tổng đàn). Chính quyền, người chăn nuôi nhận thức chưa đầy đủ, chưa đúng tính chất nguy hiểm của dịch, chưa tuân thủ biện pháp phòng dịch. Hệ thống thú y ở địa phương thiếu và yếu; giết mổ nhỏ lẻ còn chiếm chủ yếu. Việc tổ chức thu gom, tiêu hủy lợn bệnh và xử lý chất thải tại các ổ dịch gặp khó khăn, không đủ lực lượng, thiếu kinh phí mua hóa chất, vôi bột, thuê phương tiện...

Tại cuộc họp, các ý kiến nhận định, dịch bệnh tuy giảm nhưng vẫn còn phức tạp, nhất là khi đã xuất hiện chủng lai mới, chưa có vaccine phù hợp, vaccine hiện có hiệu lực hạn chế. Vì vậy, ngành Nông nghiệp và Môi trường cần tăng cường giám sát, cập nhật số liệu đầy đủ, tham khảo kinh nghiệm quốc tế để nâng hiệu quả phòng dịch.

Một số ý kiến đề nghị xác định rõ nguồn mầm bệnh, từ đó, phát huy vai trò, trách nhiệm của Bộ đội Biên phòng, phối hợp với Hải quan, Công an, quản lý thị trường và cơ quan thú y địa phương để ngăn chặn mầm bệnh xâm nhập; tăng cường giám sát, phát hiện sớm các ổ dịch, tiêu hủy đúng quy trình, hỗ trợ người dân tiêm phòng diện rộng...

Kiểm soát và xử lý dịch bệnh

Kết luận cuộc làm việc, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà nhấn mạnh, trước diễn biến phức tạp của dịch tả lợn châu Phi, công tác phòng, kiểm soát và xử lý dịch bệnh cần được thực hiện thường xuyên, trách nhiệm và khoa học. Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Cục Chăn nuôi và Thú y rà soát lực lượng thú y, xác định rõ trách nhiệm của từng cấp, nhất là trong bối cảnh sáp nhập đơn vị hành chính.

Phó Thủ tướng lưu ý, cần phân định rõ vai trò của các chi cục thú y vùng, trung tâm/phòng thí nghiệm quốc gia, bảo đảm phối hợp thông suốt giữa cấp cơ sở và các đơn vị kỹ thuật Trung ương. Mỗi đơn vị phải được giao nhiệm vụ cụ thể, kèm nguồn lực, kinh phí.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường khẩn trương rà soát toàn bộ quy định hiện hành về phòng, chống, xử lý dịch bệnh động vật và thủy sản, trong đó chú trọng quy định trách nhiệm lấy mẫu, tiêu chí đánh giá cấp độ dịch, thẩm quyền công bố dịch cho từng cấp (xã, tỉnh, Trung ương), trình Chính phủ ban hành văn bản theo thủ tục rút gọn để điều chỉnh, bổ sung cơ chế, chính sách, chế tài phù hợp với mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, “không để chậm trễ vì thủ tục”.

Cục Chăn nuôi và Thú y cần cập nhật số liệu hằng ngày, báo cáo Chính phủ hằng tuần. Khi chỉ số dịch tăng đột biến, phải kịp thời đề xuất công bố cấp độ dịch phù hợp, vừa tránh gây hoang mang, vừa không để chủ quan.

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà chủ trì cuộc họp. Ảnh: Văn Điệp/TTXVN

Ngành Chăn nuôi và Thú y chịu trách nhiệm xây dựng, cập nhật hướng dẫn mới về tiêm phòng phù hợp với thực tế các chủng virus dịch tả lợn châu Phi hiện có, kể cả khi chưa có vaccine đầy đủ; quy định rõ quy trình báo cáo, khoanh vùng, dập dịch, vệ sinh tiêu độc, tiêu hủy, hỗ trợ người dân, xác định trách nhiệm đến từng cấp xã, phường và cá nhân.

Quỹ Dự trữ quốc gia phải bảo đảm đủ vật tư phòng, chống dịch (gồm thuốc sát trùng, hóa chất, kể cả vaccine…) trong một vài năm, phân bổ xuống cấp vùng, cấp cơ sở để sẵn sàng triển khai khi có dịch. Việc cấp phát phải nhanh chóng, không để chậm trễ; đồng thời xem xét mở rộng danh mục dự trữ vật tư phòng, chống dịch bệnh cho gia cầm, gia súc và thủy sản.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường phối hợp Bộ Công an xây dựng các quy định liên quan, xử lý nghiêm hành vi cố tình phát tán dịch bệnh (bán, thả lợn bệnh…), coi đây là vi phạm pháp luật nghiêm trọng, bổ sung chế tài mạnh, kể cả xử lý hình sự.

Phó Thủ tướng yêu cầu, trong tuần tới cần tổ chức các đoàn công tác liên ngành (thú y, vệ sinh an toàn thực phẩm, công an, quản lý thị trường, chính quyền địa phương…) kiểm tra và xử lý một số lò mổ không đạt yêu cầu; siết chặt quy định về vận chuyển sản phẩm giết mổ.

Bên cạnh đó, lực lượng Công an, Bộ đội Biên phòng, Hải quan phối hợp để kiểm soát chặt hàng hóa, thực phẩm, động vật qua biên giới, nhất là nhập khẩu trái phép, xử lý nghiêm các trường hợp đưa động vật, sản phẩm nhiễm bệnh ra tiêu thụ.

Diệp Trương (TTXVN)

Nguồn Tin Tức TTXVN : https://baotintuc.vn/thoi-su/co-giai-phap-phu-hop-can-co-de-xu-lydich-ta-lon-chau-phi-20250815162637411.htm