Có hết cảnh hộ kinh doanh 'không chịu lớn' khi xóa bỏ thuế khoán?

2 giờ trướcBài gốc

39.000 hộ có doanh thu trên 3 tỷ đồng

Theo số liệu quản lý thuế, đến tháng 10, cả nước có khoảng hơn 3,8 triệu hộ kinh doanh. Trong đó, 1,7 triệu hộ doanh thu dưới 200 triệu đồng sẽ được tiếp tục miễn thuế. 883.000 hộ doanh thu từ 200 triệu đồng đến 3 tỷ đồng là nhóm chịu tác động chính. Số còn lại, 39.000 hộ doanh thu trên 3 tỷ đồng đã áp dụng kê khai, ít bị ảnh hưởng.

Tại đề án đã được Bộ Tài chính phê duyệt, từ năm 2026, hộ kinh doanh được chia thành 3 nhóm dựa trên mức doanh thu hàng năm, để xác định nghĩa vụ thuế tương ứng. Trong đó, nhóm 3, với doanh thu trên 3 tỷ đồng mỗi năm bắt buộc áp dụng phương pháp khấu trừ khi tính thuế giá trị gia tăng; thuế thu nhập cá nhân 17%.

Hộ có doanh thu trên 3 tỷ đồng mỗi năm bắt buộc áp dụng phương pháp khấu trừ khi tính thuế giá trị gia tăng; thuế thu nhập cá nhân 17%.

Các hộ có doanh thu trên 50 tỷ đồng/năm phải kê khai hàng tháng; trường hợp từ 3-50 tỷ đồng được kê khai theo quý và quyết toán vào cuối năm. Nhóm này phải ghi sổ kế toán theo chế độ kế toán của doanh nghiệp siêu nhỏ hoặc doanh nghiệp vừa và mở tài khoản ngân hàng riêng cho hoạt động kinh doanh.

Cơ chế thuế với nhóm hộ doanh thu trên 3 tỷ đồng tương đồng với doanh nghiệp nhỏ và vừa đặt ra vấn đề: Liệu hộ kinh doanh có nên chuyển đổi lên doanh nghiệp để hưởng nhiều ưu đãi, hỗ trợ từ Nhà nước. 9 tháng đầu năm nay, cả nước có gần 2.530 hộ kinh doanh chuyển lên mô hình doanh nghiệp.

Cân nhắc lên doanh nghiệp

Trao đổi với PV Tiền Phong, ông Lê Văn Tuấn - Giám đốc Công ty TNHH kế toán thuế Keytas - nhận định, xét về lợi ích tổng thể, hộ kinh doanh nên cân nhắc thay đổi tư duy, mạnh dạn chuyển đổi lên doanh nghiệp ngay khi có thể, để tiếp cận các cơ hội mới. Về số lượng hộ kinh doanh trên 3 tỷ đồng, ông Tuấn cho rằng con số thực có thể gấp 5-7 lần thống kê hiện nay.

Đề cập tới khả năng hộ kinh doanh chuyển đổi mô hình, ông Tuấn cho biết hộ kinh doanh hay cá nhân kinh doanh đều phải chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình đối với hoạt động kinh doanh. Nghĩa là, khi xảy ra tranh chấp, thiệt hại sản phẩm hay phá sản, chủ hộ có thể phải gánh trách nhiệm bằng cả tài sản của gia đình. Trong khi đó, mô hình doanh nghiệp (như công ty TNHH) chỉ chịu trách nhiệm hữu hạn trong phạm vi vốn góp, giúp giảm đáng kể rủi ro pháp lý.

Ngoài ra, doanh nghiệp còn được hưởng các ưu đãi thuế theo lĩnh vực, địa bàn đầu tư, trong khi hộ kinh doanh nộp thuế theo tỷ lệ % trên doanh thu và không có ưu đãi thuế. Đặc biệt, doanh nghiệp được chuyển lỗ tối đa 5 năm, giảm áp lực nộp thuế khi mới hoạt động...

Doanh nghiệp được hưởng các ưu đãi thuế theo lĩnh vực, địa bàn đầu tư, trong khi hộ kinh doanh nộp thuế theo tỷ lệ % trên doanh thu và không có ưu đãi.

Về khả năng phát triển, hộ kinh doanh bị giới hạn quy mô, khó xây dựng niềm tin với đối tác do thiếu minh bạch sổ sách. Ngược lại, doanh nghiệp có thể mở rộng thị trường, ký kết hợp đồng lớn, dễ tiếp cận các khoản vay ngân hàng với hạn mức cao hơn nhờ báo cáo tài chính rõ ràng.

Theo dự thảo Nghị định hướng dẫn Luật thuế Thu nhập doanh nghiệp (67/2025/QH15), doanh nghiệp được miễn thuế 2 năm đầu khi chuyển đổi từ hộ kinh doanh. Đây là “bước đệm” quan trọng, giúp doanh nghiệp mới có thêm nguồn lực kinh doanh, có khoảng thời gian chuyển tiếp cần thiết để làm quen dần với mô hình mới.

Ông Mai Sơn - Phó Cục trưởng Cục Thuế - cho biết, trong mô hình mới, hộ kinh doanh có doanh thu trên 3 tỷ đồng/năm sẽ được quản lý thuế tương tự doanh nghiệp siêu nhỏ hoặc doanh nghiệp nhỏ, cả về chế độ kế toán, hóa đơn điện tử và nghĩa vụ kê khai thuế. Đây là bước chuẩn bị cho lộ trình chuyển đổi tự nhiên của hộ kinh doanh phát triển lên doanh nghiệp.

Lãnh đạo Cục Thuế phân tích, lợi ích khi chuyển lên doanh nghiệp có thể kể tới như: Có tư cách pháp nhân, giúp ký kết hợp đồng, vay vốn, bảo đảm quyền lợi hợp pháp hơn; được khấu trừ thuế giá trị gia tăng đầu vào, thay vì nộp thuế theo tỷ lệ trực tiếp trên doanh thu như hộ kinh doanh.

Hộ kinh doanh khi chuyển đổi thành doanh nghiệp nhỏ hoặc siêu nhỏ sẽ được miễn thuế thu nhập doanh nghiệp trong 2 năm đầu kể từ khi phát sinh thu nhập chịu thuế, sau thời gian miễn thuế sẽ tiếp tục được áp dụng mức thuế suất ưu đãi 15% hoặc 17% tùy theo quy mô doanh thu….

Việt Linh

Nguồn Tiền Phong : https://tienphong.vn/co-het-canh-ho-kinh-doanh-khong-chiu-lon-khi-xoa-bo-thue-khoan-post1795815.tpo