Cơ hội mới để doanh nghiệp Việt Nam tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng bán dẫn

9 giờ trướcBài gốc

Công nghiệp bán dẫn đang là tâm điểm của kinh tế toàn cầu, thúc đẩy kỷ nguyên trí tuệ nhân tạo (AI) và điện toán tiết kiệm năng lượng. Cơ hội này mở ra cánh cửa lớn cho Việt Nam trong việc dịch chuyển lên các phân khúc có giá trị cao hơn trong chuỗi cung ứng toàn cầu.

Trong Tọa đàm "Khai mở cơ hội cho chuỗi cung ứng nội địa Việt Nam trong lĩnh vực sản xuất thiết bị bán dẫn”, các chuyên gia đến từ các doanh nghiệp bán dẫn và viện nghiên cứu đã chỉ ra các bài học quan trọng và những yếu tố Việt Nam cần ưu tiên.

Bài học từ Hà Lan

Ông Kees Van Baar, Đại sứ Hà Lan tại Việt Nam, cho biết sản xuất trang thiết bị chính là "xương sống" của ngành công nghiệp bán dẫn nước này nhờ được Chính phủ ủng hộ mạnh mẽ.

Ông Kees Van Baar, Đại sứ Hà Lan tại Việt Nam, chia sẻ về ngành công nghiệp bán dẫn nước này. Ảnh: BTC

Điều đáng chú ý, khoảng 90% giá trị tạo ra trong ngành sản xuất chip tại Hà Lan đến từ các nhà cung ứng, chứ không phải từ nhà sản xuất chính. Hệ thống cung ứng này gồm nhiều tầng, nhiều lĩnh vực, từ gia công kim loại, cơ khí, cơ điện tử, quang học, đến dịch vụ kỹ thuật.

Thành tựu này có được nhờ năng lực kỹ thuật chính xác cao, đầu tư mạnh mẽ vào R&D và môi trường hấp dẫn đối với nhân tài kỹ thuật. Hiện tại, trung bình 85% mạch tích hợp (IC) trong các thiết bị điện tử toàn thế giới được sản xuất bằng máy móc thiết kế và chế tạo tại Hà Lan.

Theo Đại sứ Kees Van Baar, hiểu được cấu trúc này sẽ mở ra cơ hội mới cho Việt Nam khi đang thúc đẩy sản xuất, tạo lợi thế để doanh nghiệp Việt Nam trở thành nhà cung ứng cho các tập đoàn toàn cầu.

"Khi năng lực sản xuất ngày càng phát triển cùng với ngành công nghiệp hỗ trợ mạnh mẽ, sẽ tạo lợi thế giúp doanh nghiệp Việt trở thành nhà cung ứng trong chuỗi giá trị bán dẫn toàn cầu, đặc biệt là cho các tập đoàn đã có nhà máy tại Việt Nam", ông nhấn mạnh.

Ba nguyên tắc "sống còn" cho nhà cung ứng

Từ góc độ của tập đoàn sản xuất thiết bị hàng đầu thế giới, ông Brian Tan, Chủ tịch Khu vực Đông Nam Á của Applied Materials đã chia sẻ về chiến lược chuỗi cung ứng bền vững dựa trên ba nguyên tắc: tính linh hoạt và khả năng chống chịu, tính bền vững và độ tin cậy.

Theo đó, doanh nghiệp cung ứng cần thích ứng nhanh với thị trường thay đổi và các bất ổn địa chính trị, kinh tế vĩ mô. Applied Materials mong muốn chuỗi cung ứng nằm gần các trung tâm sản xuất của họ. Hiện tập đoàn đang hướng tới tăng tỷ trọng chi tiêu chuỗi cung ứng tại Đông Nam Á lên hơn 20%, do nhà máy tại Singapore chiếm gần 50% sản lượng toàn cầu.

Về độ tin cậy, ông nhấn mạnh một yếu tố đặc biệt quan trọng đối với các doanh nghiệp Việt Nam là bảo vệ sở hữu trí tuệ (IP). Đây là ngành công nghiệp đặc thù chứa thông tin nhạy cảm, đòi hỏi đối tác phải tuân thủ bảo mật và có năng lực an ninh mạng tốt.

Các diễn giả thảo luận về cơ hội tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng bán dẫn của Việt Nam. Ảnh: Du Lam

Việc đáp ứng các kỳ vọng này không dễ, nhưng khả năng điều chỉnh nhanh (tính linh hoạt) là điều bắt buộc. Ông Henk Jan Jonge Poerink, Phó Chủ tịch cấp cao của BE Semiconductor Industries (BESI), cho biết công ty đã xây dựng nhà máy tại Việt Nam ba năm trước nhằm "theo sát khách hàng" khi các tập đoàn này mở rộng sang Việt Nam. BESI hướng đến tỷ lệ nội địa hóa 80%.

Để hỗ trợ đối tác, BESI tổ chức các chương trình đào tạo và cử nhà cung ứng đến nhà máy ở nước ngoài để học hỏi quy trình thực tế. Công ty có đội ngũ kỹ sư chất lượng chuyên trách phát triển nhà cung ứng, không chỉ để đặt hàng mà để hỗ trợ họ đạt chuẩn.

Ông cho rằng Việt Nam cần tiếp tục phát triển năng lực phòng sạch và gia công chính xác, nhưng tin tưởng sẽ tìm được các đối tác phù hợp, giống như tại Malaysia và Trung Quốc.

Thành công của Alliance Global Services (AGS) tại Việt Nam là một minh chứng. Khởi đầu với khách hàng Applied Materials, AGS đã chuyển sản xuất sang Việt Nam để mở rộng nhờ chi phí cạnh tranh và đội ngũ kỹ sư tay nghề cao. Ông David Hoàng, Giám đốc phát triển kinh doanh AGS, khẳng định công ty thành công nhờ hiểu nhu cầu khách hàng và đảm bảo chất lượng tuyệt đối.

“Kỹ sư Việt Nam cần cù, sáng tạo và học hỏi nhanh: đó là nền tảng giúp chúng tôi xây dựng mối quan hệ lâu dài và đáng tin cậy”, ông nhấn mạnh.

Hoàn thiện hệ sinh thái và ưu tiên đào tạo nhân lực

Để tiếp tục đà phát triển, Việt Nam cần hoàn thiện hơn nữa hệ sinh thái bán dẫn. Bà Ly Nguyễn, quản lý tư vấn Khu vực châu Á – Thái Bình Dương, Viện Tony Blair vì Sự thay đổi Toàn cầu, đã đề xuất nhiều chính sách, bao gồm: xây dựng chiến lược dài hạn, rõ ràng xác định vị thế của Việt Nam; phân vai rõ ràng giữa Nhà nước – Doanh nghiệp – Học viện; đề ra mục tiêu cụ thể, đo lường được trong chiến lược bán dẫn; hướng dẫn rõ ràng về bảo vệ sở hữu trí tuệ và hài hòa tiêu chuẩn kỹ thuật với tiêu chuẩn quốc tế; đầu tư mạnh vào R&D.

Bà Ly Nguyễn nhấn mạnh: "Nếu phải chọn một ưu tiên cấp thiết nhất, tôi cho rằng đó là phát triển nhân lực". Cần đẩy mạnh phối hợp giữa nhà nước, doanh nghiệp và trường đại học trong đào tạo, thực tập và nâng cao kỹ năng.

Các diễn giả thống nhất rằng doanh nghiệp Việt Nam cần chuyên sâu vào một phân khúc muốn phục vụ (tiền kỳ hay hậu kỳ), chủ động tiếp cận khách hàng và cùng nhau đổi mới. Việc củng cố ngành bán dẫn Việt Nam sẽ giúp đa dạng hóa chuỗi cung ứng toàn cầu, mang lại lợi ích cho Việt Nam, Hà Lan và nhiều quốc gia khác.

Du Lam

Nguồn VietnamNet : https://vietnamnet.vn/co-hoi-moi-de-doanh-nghiep-viet-nam-tham-gia-sau-hon-vao-chuoi-cung-ung-ban-dan-2460733.html