Nhà nghiên cứu Đặng Vũ Tuấn Sơn, Hội Thiên văn và Vũ trụ học Việt Nam (VACA) cho biết, tháng 8 này, cùng với mưa sao băng Perseids mà những vệt sáng của nó vẫn sẽ tiếp tục xuất hiện thêm nhiều đêm nữa, thì những người yêu thích bầu trời còn có cơ hội để quan sát cùng lúc sự xuất hiện của các hành tinh trên bầu trời lúc bình minh.
Mặt Trời những ngày đầu thu vẫn mọc khá sớm và sẽ che mờ những điểm sáng trên bầu trời. Nhưng nếu bạn có thói quen dậy sớm mỗi ngày và thử nhìn lên bầu trời vào khoảng (trước và sau) 5 giờ của một buổi sáng quang mây những ngày tháng 8 này, bạn sẽ thấy những điểm sáng đáng chú ý nhất của bầu trời đêm. Đó là hầu hết các hành tinh trong Hệ Mặt Trời, và cùng với chúng là những ngôi sao sáng tạo thành "lục giác mùa đông".
Vị trí các hành tinh tương ứng với thời điểm 05h00 sáng 15/8/2025.
Trừ Sao Hỏa, các hành tinh trong Hệ Mặt Trời đều có mặt trên bầu trời những buổi sáng tháng 8 này. Mặc dù vậy, đừng quên rằng bạn chỉ có thể nhìn thấy Sao Thiên Vương (Uranus) và Sao Hải Vương (Neptune) một cách rất mờ nhạt qua các kính thiên văn cá nhân, còn mắt thường thì không thể thấy được. Do đó, 4 hành tinh còn lại mà bạn có thể nhìn thấy sẽ gồm Sao Thủy (Mercury), Sao Kim (Venus), Sao Mộc (Jupiter) và Sao Thổ (Saturn).
Sao Thủy khá mờ và có vị trí gần Mặt Trời. Nó nằm ở khá thấp, gần chân trời ngay trước khi Mặt Trời mọc và ánh sáng của Mặt Trời vẫn ảnh hưởng phần nào khiến nó là hành tinh mà bạn chỉ có thể nhận ra nếu có một bầu trời khá lý tưởng (không mây, rất ít ô nhiễm).
Ngược lại với Sao Thủy, ba hành tinh khác là Sao Kim, Sao Mộc và Sao Thổ đều là những điểm sáng nổi bật rất dễ được nhận ra. Sao Kim là điểm sáng nổi bật nhất trên bầu trời đêm (nếu không tính Mặt Trăng). Bạn sẽ dễ dàng nhận ra nó trên bầu trời phía Đông. Ngay gần nó là Sao Mộc, hành tinh sáng thứ hai khi nhìn từ Trái Đất (đôi khi Sao Hỏa sáng hơn nếu Sao Mộc ở vị trí quỹ đạo quá xa Trái Đất). Qua kính thiên văn, bạn có thể thấy được màu sắc và vài dải mây của Sao Mộc cùng các vệ tinh Galileo của nó. Cũng qua kính thiên văn, vành đai của Sao Thổ là thứ mà bạn cũng sẽ nhận ra.
Cùng với các hành tinh, một điểm đáng chú ý nữa trên bầu trời trước lúc bình minh là lục giác mùa đông. Chúng là 6 ngôi sao sáng ở 6 chòm sao khác nhau gồm: Sirius, Rigel, Aldebaran, Capella, Pollux (hoặc Polux và Castor) và Procyon. Những ngôi sao này rất nổi bật trên bầu trời và tạo thành hình lục giác tương đối đều (ở hình ảnh minh họa - chụp từ Stellarium, bạn thấy rằng lục giác này không được đều, đó là do hình ảnh được zoom ra góc nhìn rộng - như bạn thấy, chân trời bị biến dạng và cong xuống do hiệu ứng này). Đặc biệt, Sirius là ngôi sao sáng nhất bầu trời đêm nếu không tính tới Mặt Trăng và các hành tinh trong Hệ Mặt Trời. Ở thời điểm này, bạn sẽ thấy rằng độ sáng của nó tương đương với Sao Mộc.
Cuối cùng, một lần nữa, đừng quên rằng bạn sẽ luôn cần một bầu trời quang mây và ít ô nhiễm nhất có thể để nhìn rõ những điểm sáng này.
Tô Hội