Có nên đầu tư vào cổ phiếu bảo hiểm?

13 giờ trướcBài gốc

Cổ phiếu bảo hiểm gần như đi ngang hoặc tăng giá không đáng kể trong thời gian qua, ngay cả khi VN-Index tăng “nóng” , bất chấp hiệu quả kinh doanh chính dần cải thiện và mảng đầu tư khởi sắc.

Dòng tiền quên lãng

Chẳng hạn, từ tháng 6 đến nay, cổ phiếu PGI đi ngang quanh vùng giá 20.000 đồng/cp. Diễn biến tương tự với các mã như ABI, AIC, BHI,…, trong khi cổ phiếu BMI còn đang có xu hướng giảm từ vùng giá 20.000 – 21.000 đồng/cp.

Điểm sáng đến từ một vài cổ phiếu đầu ngành, nhưng mức tăng khá khiêm tốn so với mức tăng ấn tượng của VN-Index, và cũng chỉ duy trì được 1 -2 tháng, như: BVH, MIG, PVI, BIC…

Cổ phiếu bảo hiểm gần như đi ngang hoặc tăng giá không đáng kể trong thời gian qua, ngay cả khi VN-Index tăng “nóng”.

Đáng nói, cổ phiếu bảo hiểm bị dòng tiền lãng quên nhưng lại là một trong nhóm ngành “ăn nên làm ra” trong quý II. Động lực đến từ lĩnh vực kinh doanh bảo hiểm tăng trưởng trở lại sau cú sốc năm 2023 và lợi nhuận đầu tư tài chính khởi sắc.

Điển hình, Tập đoàn Bảo Việt báo cáo lợi nhuận gộp từ hoạt động kinh doanh bảo hiểm đạt 592 tỷ đồng trong quý II, một sự cải thiện đáng kể so với khoản lỗ 402 tỷ đồng cùng kỳ năm trước. Lợi nhuận từ hoạt động tài chính cũng tăng từ 2.551 tỷ đồng lên 2.703 tỷ đồng. Kết quả lợi nhuận sau thuế đạt 705 tỷ đồng, tăng 60,6%. Lũy kế 6 tháng đầu năm, lợi nhuận của tập đoàn tăng 31,5%, đạt 1.391,5 tỷ đồng.

Tương tự, Tổng công ty cổ phần Bảo hiểm Quân đội có lợi nhuận gộp từ kinh doanh bảo hiểm tăng 23% lên 152 tỷ đồng và lợi nhuận tài chính tăng 21% lên 93 tỷ đồng trong quý II. Điều này giúp lợi nhuận sau thuế tăng 49%, đạt 84 tỷ đồng.

Công ty cổ phần PVI cũng công bố lợi nhuận sau thuế quý II tăng 52%. Trong khi đó, Tổng công ty cổ phần Bảo Minh báo lãi sau thuế tăng gần 15% lên 81 tỷ đồng, chủ yếu nhờ lợi nhuận tài chính tăng 39%.

Ngay cả Tổng công ty cổ phần Bảo hiểm PJICO dù có thông tin không thuận lợi về nhân sự cấp cao, vẫn duy trì kết quả kinh doanh ổn định với lợi nhuận quý II đi ngang ở mức 87 tỷ đồng.

Ngành bảo hiểm đối diện với cuộc khủng hoảng niềm tin nghiêm trọng trong năm 2023 và bước sang 2024 vẫn còn bị ảnh hưởng khi tổng doanh thu phí toàn thị trường ước giảm 0,25% xuống 227.500 tỷ đồng. Tuy nhiên, sang năm 2025 đã đạt tín hiệu phục hồi rõ nét.

Theo thống kê của Hiệp hội Bảo hiểm Việt Nam, tính đến hết tháng 5, tổng doanh thu thu phí bảo hiểm toàn thị trường đạt 92.465 tỷ đồng, tăng 4,4%; riêng lĩnh vực bảo hiểm nhân thọ đạt 57.277 tỷ đồng, tăng 1,5%.

Bên cạnh đó, tận dụng thời điểm tiền rẻ, các kênh đầu tư khởi sắc, một số doanh nghiệp bảo hiểm đã tăng quy mô đầu tư, đặc biệt là kênh chứng khoán để tối ưu hóa lợi nhuận.

Tại cuối quý II, danh mục đầu tư tài chính ngắn hạn của PVI tăng từ 9.642 tỷ đồng lên 13.805 tỷ đồng, trong đó giá trị chứng khoán kinh doanh tăng từ 283 tỷ lên 1.636 tỷ đồng. Bảo Minh cũng nâng giá trị đầu tư chứng khoán kinh doanh hơn gấp đôi, lên 284 tỷ đồng. Tập đoàn Bảo Việt tăng giá trị danh mục đầu tư tài chính ngắn hạn thêm gần 13.000 tỷ đồng so với đầu năm, lên mức 116.615 tỷ đồng, chủ yếu là các khoản đầu tư nắm giữ đến ngày đáo hạn như tiền gửi.

Thích hợp làm “của để dành”

Thực tế, cổ phiếu bảo hiểm không thường xuyên có diễn biến sôi động, bởi sự thiếu vắng các yếu tố mang tính đột phá, cộng với tính ổn định đặc thù khiến dòng tiền ngắn hạn “hờ hững”. Mức thanh khoản thấp so với trung bình thị trường cùng biên độ tăng giá hẹp là yếu tố khiến nhóm cổ phiếu này mất điểm trong mắt các nhà đầu tư ưa “lướt sóng”.

Một “điểm trừ” nữa là chính sách cổ tức của các doanh nghiệp bảo hiểm chưa thực sự “hời” so với nhiều nhóm ngành khác trên thị trường. Nguyên nhân đến từ mô hình hoạt động đặc thù, trong đó công ty bảo hiểm phải duy trì lượng vốn lớn để đảm bảo an toàn tài chính và đáp ứng các yêu cầu pháp lý khắt khe.

Các công ty bảo hiểm bắt buộc phải trích lập nhiều quỹ dự phòng, bao gồm dự phòng nghiệp vụ, dự phòng bồi thường, cũng như đảm bảo biên khả năng thanh toán tối thiểu. Những khoản này dù không phải chi phí thực tế, nhưng lại trực tiếp làm giảm lợi nhuận kế toán có thể dùng để chia cổ tức.

Chưa kể quy định từ Bộ Tài chính yêu cầu doanh nghiệp bảo hiểm chỉ được chia cổ tức nếu đáp ứng đầy đủ các điều kiện: có lãi sau thuế, hoàn thành trích lập dự phòng và đảm bảo biên an toàn tài chính. Dù lợi nhuận có cao, chỉ cần vi phạm một trong 3 điều kiện này, doanh nghiệp cũng không thể chia cổ tức.

Ngoài ra, phần lớn lợi nhuận của doanh nghiệp bảo hiểm đến từ hoạt động đầu tư, trong đó chủ yếu là trái phiếu, cổ phiếu và bất động sản. Khi thị trường tài chính biến động, đặc biệt trong bối cảnh lãi suất tăng hoặc thị trường chứng khoán đi xuống, lợi nhuận đầu tư của các công ty bảo hiểm có thể sụt giảm mạnh. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến kết quả kinh doanh, mà còn gián tiếp làm suy giảm khả năng chia cổ tức. Đây là một trong những lý do khiến cổ phiếu bảo hiểm kém hấp dẫn.

Thống kê của InvestingPro chỉ ra, trong danh mục các quỹ, tỷ trọng đầu tư vào ngành bảo hiểm khá thấp, phổ biến chỉ 1 - 5%.

Chuyên gia của InvestingPro lý giải, tỷ trọng đầu tư vào ngành bảo hiểm chưa cao là vì ngành này tồn tại một số thách thức. Đó là tăng trưởng ngành vẫn chưa thực sự đột phá, việc định giá doanh nghiệp còn phức tạp do phụ thuộc nhiều vào lợi nhuận đầu tư tài chính. Thêm vào đó, thanh khoản thấp ở nhiều mã cổ phiếu khiến việc giải ngân của quỹ đầu tư khó hiệu quả.

Trong ngắn hạn, cổ phiếu bảo hiểm vẫn khó có thể thu hút dòng tiền, nhất là trong giai đoạn cuối năm khi mà những cơn bão lớn nối tiếp nhau trong quý III và IV/2025, khiến nhiều doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ bước vào năm lỗ kỹ thuật.

Mặc dù hoạt động đầu tư tài chính vẫn có lợi nhuận, song phần bồi thường khổng lồ những thiệt hại do bão gây ra có thể "cuốn trôi" lợi nhuận của nhiều doanh nghiệp bảo hiểm.

Dù vậy, nhìn về dài hạn, với tính chất đặc thù, giới chuyên môn cho rằng ngành bảo hiểm có thể coi là kênh đầu tư chiến lược dài hạn, bền vững, nhờ nền tảng và lợi thế ổn định.

Theo định hướng phát triển thị trường bảo hiểm đến năm 2030, Bộ Tài chính đặt mục tiêu doanh thu phí bảo hiểm đạt 3-3,3% GDP và nếu đạt được, dung lượng thị trường sẽ tiếp tục mở rộng mạnh mẽ, tạo ra động lực tăng trưởng bền vững cho toàn ngành.

Bên cạnh đó, việc chuẩn hóa hoạt động theo chuẩn mực quốc tế sẽ giúp các doanh nghiệp bảo hiểm nâng tầm uy tín, tăng khả năng gọi vốn quốc tế và từng bước gia nhập sân chơi toàn cầu.

Hải Giang

Nguồn Vnbusiness : https://vnbusiness.vn/co-phieu/co-nen-dau-tu-vao-co-phieu-bao-hiem-1110337.html