Thông thường, lễ tổng kết năm học của các trường mầm non đến trung học cơ sở trên cả nước sẽ được tổ chức dao động từ ngày 15-30/5 hằng năm. Trước khi diễn ra lễ tổng kết năm học, các trường sẽ tiến hành xếp loại viên chức và xét thi đua cuối năm học.
Việc xếp loại viên chức và xét thi đua cuối năm học cho cán bộ, giáo viên, nhân viên ở các trường học có liên quan đến kết quả sáng kiến kinh nghiệm. Việc một số phòng giáo dục và đào tạo công bố kết quả muộn sẽ gây ra nhiều khó khăn cho các nhà trường trong việc họp, xét; làm hồ sơ đề nghị rất cập rập. Thậm chí ảnh hưởng đến quyền lợi của viên chức.
Vì thế, đến thời điểm này, những phòng giáo dục và đào tạo chưa công bố kết quả sáng kiến kinh nghiệm năm học 2024-2025 đến các trường học là một điều đáng tiếc. Bởi vì theo lộ trình bỏ cấp huyện, thực hiện chính quyền 2 cấp không còn nhiều thời gian.
Ảnh minh họa
Vì sao sáng kiến kinh nghiệm luôn quan trọng trong việc xếp loại viên chức và xét thi đua cuối năm học?
Theo hướng dẫn của Nghị định số 48/2023/NĐ-CP, sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 90/2020/NĐ-CP về đánh giá, xếp loại chất lượng cán bộ, công chức, viên chức hiện nay thì viên chức muốn được xếp loại hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ phải hoàn thành các nhiệm vụ được giao và trong đó có 50% nhiệm vụ hoàn thành vượt mức.
Cụ thể, tại Điều 12 của Nghị định số 90/2020/NĐ-CP hướng dẫn xếp loại hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ như sau:
1. Viên chức không giữ chức vụ quản lý đạt được tất cả các tiêu chí sau đây thì xếp loại chất lượng ở mức hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ: Thực hiện tốt các quy định tại khoản 1, khoản 2, khoản 3 và khoản 4 Điều 3 Nghị định này; Hoàn thành 100% nhiệm vụ theo hợp đồng làm việc đã ký kết, theo kế hoạch đề ra hoặc theo công việc cụ thể được giao bảo đảm đúng tiến độ, chất lượng, hiệu quả cao, trong đó ít nhất 50% nhiệm vụ hoàn thành vượt mức;
2. Viên chức quản lý đạt được tất cả các tiêu chí sau đây thì xếp loại chất lượng ở mức hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ: Thực hiện tốt các quy định tại khoản 1, khoản 2, khoản 3, khoản 4 và điểm a khoản 5 Điều 3 Nghị định này;
Các tiêu chí về kết quả thực hiện nhiệm vụ theo hợp đồng làm việc đã ký kết, theo kế hoạch đề ra hoặc theo công việc cụ thể được giao đều hoàn thành đúng tiến độ, bảo đảm chất lượng, hiệu quả cao; Đơn vị hoặc lĩnh vực công tác được giao phụ trách hoàn thành tất cả các chỉ tiêu, nhiệm vụ, trong đó ít nhất 50% chỉ tiêu, nhiệm vụ hoàn thành vượt mức.
Vì thế, nếu chưa có kết quả sáng kiến kinh nghiệm (cũng là một nhiệm vụ) được thể hiện trong thông báo giao nhiệm vụ của hiệu trưởng sẽ rất khó cho việc xếp loại viên chức ở các nhà trường.
Nếu nhà trường xét sớm và ra quyết định công nhận rất có thể dẫn đến những bất cập vì viên chức này được xếp ở mức Hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ mà lỡ khi có kết quả sáng kiến nhưng không đạt giải; người xếp ở mức Hoàn thành tốt nhiệm vụ nhưng họ lại đạt giải sáng kiến kinh nghiệm sẽ dẫn đến người xếp ở mức cao nhưng nhiệm vụ hoàn thành vượt mức có thể lại ít hơn.
Đối với việc xét thi đua cuối năm còn phức tạp hơn nhiều vì theo hướng dẫn tại Điều 23 Luật Thi đua, Khen thưởng 2022 quy định Danh hiệu “Chiến sĩ thi đua cơ sở” tặng cho cá nhân đạt các tiêu chuẩn danh hiệu “Lao động tiên tiến” hoặc “Chiến sĩ tiên tiến”.
Theo đó, điều kiện cơ bản là “Hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ hoặc có sáng kiến được cơ sở công nhận hoặc có đề tài khoa học, đề án khoa học, công trình khoa học và công nghệ đã được nghiệm thu hoặc mưu trí, sáng tạo trong chiến đấu, phục vụ chiến đấu được đơn vị công nhận”.
Vì thế, việc xét danh hiệu Chiến sĩ thi đua cơ sở ngoài những viên chức được xét ở mức Hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ thì những viên chức có sáng kiến kinh nghiệm cũng đủ điều kiện để xét danh hiệu này.
Hơn nữa, các danh hiệu cao hơn, như: Chiến sĩ thi đua cấp tỉnh; Chiến sĩ thi đua toàn quốc và hình thức khen thưởng như: Bằng khen của Ủy ban nhân dân tỉnh, Bộ, Thủ tướng Chính phủ…đều có tiêu chí sáng kiến kinh nghiệm.
Nếu như các phòng giáo dục và đào tạo công bố kết quả muộn sẽ dẫn đến nhiều khó khăn cho nhà trường và giáo viên về vấn đề thời gian thực hiện và thậm chí là quyền lợi của một bộ phận viên chức. Hồ sơ của nhà trường cũng có thể phải làm đi, làm lại nhiều lần.
Không ít nơi đến vẫn chưa có kết quả sáng kiến kinh nghiệm
Một giáo viên tiểu học đang công tác tại một tỉnh phía Nam chia sẻ: trường tôi đã thực hiện việc xét viên chức và xét thi đua cuối năm nhưng tất cả các công việc này đều đang thực hiện ở mức độ “dự kiến”. Trường vẫn còn chờ kết quả sáng kiến của phòng giáo dục và đào tạo mới có quyết định cuối cùng.
Việc tiến hành công việc theo kiểu “dự kiến” rất hồi hộp và nhiều khi gây cho cán bộ, giáo viên, nhân viên của nhà trường… mừng hụt. Vì có thể dự kiến xếp loại viên chức Hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ nhưng khi phòng giáo dục thông báo kết quả sáng kiến kinh nghiệm mà không đạt giải thì nhà trường sẽ thế người khác vào.
Xét thi đua cũng vậy, nhà trường cũng “dự kiến” những giáo viên nào đạt giải sáng kiến kinh nghiệm để xét. Một số giáo viên có người quen ở phòng giáo dục hoặc giáo viên cốt cán thì hỏi trước, biết trước mình đạt giải nhưng phần nhiều giáo viên vẫn không có thông tin gì.
Tuy nhiên, nhà trường cũng “dự kiến” xét danh hiệu Chiến sĩ thi đua cơ sở và yêu cầu giáo viên làm hồ sơ trước kẻo sau này làm không kịp. Nhưng nếu như viên chức đó không đạt giải sáng kiến kinh nghiệm thì hồ sơ đó sẽ bỏ vì không đủ điều kiện.
Một giáo viên khác cũng công tác tại một thành phố ở phía Nam thì chia sẻ: trường tôi hiệu trưởng cũng đã yêu cầu các tổ tiến hành họp tổ chuyên môn để xét, đề nghị các mức đối với xếp loại viên chức và danh hiệu thi đua nhưng cũng đang làm theo kiểu…tù mù.
Nhà trường vẫn đang phải chờ sáng kiến kinh nghiệm mới có thể họp xét và ai xếp loại viên chức ở mức nào; danh hiệu thi đua nào cũng đang thấp thỏm- dù lễ tổng kết năm học đã tổ chức cách nay mấy ngày.
Thực tế cho thấy, phần nhiều các phòng giáo dục và đào tạo yêu cầu các trường học tập hợp sáng kiến kinh nghiệm của đơn vị nộp về phòng giáo dục từ đầu tháng 1, tháng 2 hằng năm. Có nghĩa, các phòng giáo dục và đào tạo có khoảng trên dưới 4 tháng để chấm sáng kiến kinh nghiệm và đề nghị Ủy ban nhân dân huyện công nhận kết quả.
Nhưng, với khoảng thời gian như vậy mà vẫn có những nơi chậm trễ trong việc công bố quyết định sáng kiến kinh nghiệm đến các nhà trường. Từ đó, dẫn đến khó khăn cho việc xếp loại viên chức và xét thi đua cho viên chức trong các đơn vị trên địa bàn.
Mùng 1/7 tới đây, Ủy ban nhân dân quận/huyện sẽ chấm dứt hoạt động. Có nghĩa từ nay đến thời điểm đó còn 1 tháng nữa. Trong khi đó, các danh hiệu Lao động tiên tiến; Chiến sĩ thi đua cơ sở đang được Ủy ban nhân dân huyện ký và công nhận danh hiệu.
Nếu như việc công bố kết quả sáng kiến kinh nghiệm chậm trễ sẽ dẫn đến những khó khăn cho các nhà trường và cũng có thể sẽ ảnh hưởng đến quyền lợi của cán bộ, giáo viên, nhân viên các cấp học từ mầm non đến trung học cơ sở trên địa bàn.
(*) Văn phong, nội dung bài viết thể hiện góc nhìn, quan điểm của tác giả.
NGUYỄN NGUYÊN