Cơ quan ĐTHS các cấp trong Quân đội, nhất là Cục ĐTHS (Bộ Quốc phòng) đã thụ lý, điều tra, xử lý nhiều vụ án lớn, đồng thời triển khai thực hiện tốt công tác quản lý giam giữ và thi hành án hình sự, giám định kỹ thuật hình sự..., góp phần giữ gìn trật tự, kỷ cương, bảo đảm an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội.
Với chức năng là cơ quan ĐTHS đầu ngành toàn quân, Cục ĐTHS đã làm tốt chức năng tham mưu giúp Quân ủy Trung ương, thủ trưởng Bộ Quốc phòng về công tác đấu tranh phòng, chống vi phạm, tội phạm liên quan đến Quân đội; trực tiếp điều tra, xác minh các vụ án và chỉ đạo nghiệp vụ toàn ngành. Các vụ việc nghiêm trọng, các vụ việc thuộc nhóm tham nhũng, ma túy được quản lý chặt chẽ, phân loại và khởi tố điều tra, xử lý theo đúng quy định của pháp luật.
Thiếu tướng Nguyễn Thanh Huy, Cục trưởng Cục Điều tra hình sự (Bộ Quốc phòng) trao giấy chứng nhận đặc xá cho các phạm nhân cải tạo tốt.
Đối với những vụ án khó, có nhiều tình tiết phức tạp, Cục ĐTHS chủ động triển khai các biện pháp nghiệp vụ, kết hợp chặt chẽ giữa vai trò chỉ đạo của thủ trưởng cơ quan điều tra với tính năng động, ý thức trách nhiệm, sáng tạo của điều tra viên; đồng thời giải quyết tốt mối quan hệ giữa các cơ quan tiến hành tố tụng với các cơ quan hữu quan trong và ngoài Quân đội.
Năm 2024, Cục ĐTHS đã tiếp nhận, giải quyết 560 tố giác, tin báo tội phạm, kiến nghị khởi tố 693 đối tượng; thụ lý điều tra 293 vụ với hơn 600 bị can. Đơn vị đã giải quyết 199 vụ án, trong đó tập trung vào các vụ án, vụ việc do Ban chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực và Thường vụ Quân ủy Trung ương, thủ trưởng Bộ Quốc phòng theo dõi, chỉ đạo.
Quá trình điều tra, xác minh, xử lý, Cục ĐTHS đã phối hợp chặt chẽ với viện kiểm sát quân sự các cấp và công an các đơn vị, địa phương, bảo đảm thời hạn, đáp ứng yêu cầu chính trị, nghiệp vụ và pháp luật, không để xảy ra oan sai, sót lọt tội phạm.
Theo Thiếu tướng Nguyễn Thanh Huy, Cục trưởng Cục ĐTHS, để thực hiện tốt nhiệm vụ này, công tác xây dựng đội ngũ cán bộ ngành rất quan trọng. Ngoài việc bồi dưỡng nghiệp vụ, thi tuyển điều tra viên, xem xét, bổ nhiệm lại chức danh tư pháp cho đội ngũ cán bộ làm nhiệm vụ chuyên trách, Đảng ủy, chỉ huy Cục xác định xây dựng, rèn luyện đội ngũ cán bộ theo tinh thần “7 dám” (dám nghĩ; dám nói; dám làm; dám chịu trách nhiệm; dám đổi mới, sáng tạo; dám đương đầu với khó khăn, thử thách và dám hành động vì lợi ích chung).
Đặc biệt, trong hoạt động điều tra, thi hành án, cần ngăn chặn nguy cơ lạm quyền, lợi dụng quyền lực để tham nhũng, tiêu cực. Do đó, Cục ĐTHS thực hiện nghiêm công tác quy hoạch và luân chuyển cán bộ; làm tốt công tác quản lý, nhận xét, đánh giá, đào tạo, bồi dưỡng và công tác chính sách đối với cán bộ; kết hợp chặt chẽ giữa công tác cán bộ với công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng và học tập, làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh.
Ngoài chú trọng xây dựng nhân tố con người, đơn vị thường xuyên quan tâm, đầu tư về cơ sở vật chất, phương tiện nghiệp vụ; củng cố, xây dựng hệ thống nhà giam giữ, trang bị máy móc hiện đại phục vụ ghi âm, ghi hình trong hỏi cung, lắp đặt hệ thống giao ban trực tuyến trên phần mềm ứng dụng trong ngành ĐTHS Quân đội...
Song song với nhiệm vụ điều tra, xử lý các vụ án có liên quan đến Quân đội, Cục ĐTHS Bộ Quốc phòng thường xuyên coi trọng làm tốt công tác quản lý giam giữ và thi hành án hình sự. Năm 2024, các trại giam thuộc Cục đã tạm giữ, tạm giam hơn 600 đối tượng, thi hành án phạt tù 777 lượt phạm nhân; duy trì thực hiện nghiêm các quy định của pháp luật, nâng cao chất lượng quản lý, cải tạo phạm nhân.
Đặc biệt, công tác bình xét, đánh giá kết quả cải tạo của phạm nhân được tiến hành chặt chẽ, khách quan, tạo động cơ phấn đấu cho phạm nhân, giúp những người lầm lỗi tu dưỡng trong lao động, cải tạo tốt để sớm trở về với cộng đồng. Vừa qua, Trại tạm giam T771 (Cục ĐTHS) đã tổ chức xét duyệt, thực hiện các quy trình đặc xá cho các phạm nhân tích cực học tập, rèn luyện, lao động cải tạo tốt, có đủ điều kiện, tiêu chuẩn được hưởng đặc xá. Đơn vị đã phối hợp với các cơ quan, đơn vị, địa phương tạo điều kiện thuận lợi cho 18 người được đặc xá hòa nhập với cộng đồng, ổn định cuộc sống, phấn đấu trở thành công dân tốt, có ích cho xã hội.
Thiếu tướng Nguyễn Thanh Huy cho biết: “Để bảo đảm tinh thần thượng tôn pháp luật, Đảng ủy, chỉ huy Cục ĐTHS đã lãnh đạo, chỉ đạo các trại tạm giam, trại giam tổ chức quản lý, giam giữ bị can và phạm nhân theo đúng quy định, tuyệt đối không để xảy ra hiện tượng thông cung, tự thương, tự sát. Đối với những phạm nhân có tiến bộ, các phân trại tiến hành xét, đề nghị giảm án, tha tù, bảo đảm dân chủ, công khai, đúng quy trình, quy định của pháp luật”.
Cùng với nhiệm vụ điều tra, xử lý các vụ án, quản lý giam giữ, thi hành án, công tác giám định kỹ thuật hình sự cũng là thế mạnh của Cục ĐTHS. Trong năm 2024, đơn vị đã tiếp nhận 309 vụ với 1.031 yêu cầu. Có nhiều vụ việc khó, phức tạp, số lượng tài liệu nhiều, cũ nát, hư hỏng, gây khó khăn trong quá trình giám định. Tuy nhiên, với tinh thần quyết tâm cao của đội ngũ giám định viên, các yêu cầu giám định đều được hoàn thành đúng thời gian quy định, bảo đảm chính xác, khách quan, đúng pháp luật.
Đại tá Trương Quang Thùy, Phó cục trưởng Cục ĐTHS cho biết: “Kết quả giám định chính xác của đơn vị đã phục vụ hiệu quả công tác điều tra, truy tố, xét xử, khẳng định uy tín của cơ quan giám định kỹ thuật hình sự Quân đội”.
Có thể thấy, nhiệm vụ của cán bộ, chiến sĩ Cục ĐTHS thầm lặng mà hết sức nặng nề. Ngoài nhiệm vụ chính trị trung tâm, đơn vị còn đảm nhiệm vai trò Cơ quan thường trực Ban chỉ đạo 1389 Bộ Quốc phòng, tham mưu với Quân ủy Trung ương, thủ trưởng Bộ Quốc phòng triển khai công tác phòng, chống tội phạm; phòng, chống ma túy, buôn bán người. Tập thể cán bộ, chiến sĩ, nhân viên Cục ĐTHS đã nỗ lực phấn đấu không ngừng, tập trung trí và lực, phối hợp chặt chẽ với các cơ quan, đơn vị trong và ngoài Quân đội để thực hiện tốt nhiệm vụ được giao, khẳng định vị thế cơ quan đầu ngành ĐTHS Quân đội, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ đấu tranh phòng, chống tội phạm hình sự trong giai đoạn mới.
Bài và ảnh: TUẤN NAM