Thúc đẩy Dự án điện hạt nhân Ninh Thuận và nâng chuẩn cơ sở hạ tầng năng lượng hạt nhân quốc gia
Theo thông tin từ Bộ KH&CN, đây là hoạt động quan trọng trong lộ trình chuẩn bị triển khai Dự án điện hạt nhân Ninh Thuận cũng như các dự án điện hạt nhân tương tự trong tương lai. Đoàn công tác INIR bao gồm 7 chuyên gia IAEA, 3 chuyên gia quốc tế được mời từ Anh, Brazil, Bulgaria và 1 quan sát viên từ Ai Cập. Trong suốt thời gian làm việc, đoàn sẽ phối hợp với đại diện các bộ, ngành và đơn vị liên quan của Việt Nam, gồm Bộ Công Thương, Bộ Tài chính, Bộ Công an, Bộ Quốc phòng, Bộ Ngoại giao, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, Bộ Giáo dục và Đào tạo, Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), Tập đoàn Công nghiệp - Năng lượng quốc gia Việt Nam (PVN) và UBND tỉnh Khánh Hòa.
Phát biểu khai mạc đợt làm việc, Thứ trưởng Lê Xuân Định đánh giá cao sự hỗ trợ quý báu và kịp thời của IAEA, đồng thời nhấn mạnh kinh nghiệm và sự đồng hành của các chuyên gia quốc tế có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với Việt Nam trong việc hoàn thiện cơ sở hạ tầng điện hạt nhân theo các tiêu chuẩn quốc tế và hướng dẫn của IAEA. Thứ trưởng khẳng định: “Bộ KH&CN với vai trò cơ quan điều phối, chủ trì về phát triển cơ sở hạ tầng điện hạt nhân sẽ thúc đẩy các hoạt động theo khuyến cáo của IAEA, đáp ứng các yêu cầu của Dự án điện hạt nhân đầu tiên tại Việt Nam. Đồng thời, Bộ KH&CN sẽ tiếp tục hỗ trợ và ủng hộ các hoạt động hợp tác giữa Việt Nam và IAEA trong phát triển năng lượng nguyên tử vì mục đích hòa bình".
Thứ trưởng Bộ KH&CN Lê Xuân Định phát biểu khai mạc Đợt làm việc đánh giá tích hợp cơ sở hạ tầng điện hạt nhân ở Việt Nam
Thứ trưởng cũng trân trọng cảm ơn sự phối hợp tích cực và trách nhiệm của các bộ, ngành, cơ quan trung ương và địa phương trong quá trình chuẩn bị Báo cáo tự đánh giá và các điều kiện cần thiết cho Đoàn công tác INIR. Sự đồng hành này được đánh giá là yếu tố quan trọng đảm bảo thành công chung của đợt làm việc.
Về phía IAEA, ông Eric Mathet, Trưởng đoàn công tác cho biết: “Đoàn công tác này đánh dấu cột mốc quan trọng trong hành trình của Việt Nam hướng tới thiết lập một chương trình điện hạt nhân an toàn, bảo mật và bền vững, phù hợp với các nghĩa vụ quốc tế về bảo đảm an toàn”. Ông Eric Mathet cũng đánh giá cao nỗ lực của Việt Nam trong việc chuẩn bị Báo cáo Tự đánh giá, đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng của việc trao đổi cởi mở giữa các nhóm làm việc Việt Nam và INIR để bảo đảm thành công của đợt đánh giá.
Theo hướng dẫn của IAEA, cơ sở hạ tầng điện hạt nhân quốc gia bao gồm 19 nội dung chủ yếu, phản ánh toàn bộ các hoạt động chuẩn bị từ cơ sở vật chất, trang thiết bị, địa điểm, công trình phụ trợ, văn bản quy phạm pháp luật đến nguồn lực kinh tế và nhân lực phục vụ chương trình phát triển điện hạt nhân. Với quốc gia mới bắt đầu chương trình điện hạt nhân như Việt Nam, quá trình phát triển cơ sở hạ tầng được chia thành ba giai đoạn chính, đánh dấu ba cột mốc tương ứng:
Giai đoạn 1: Chuẩn bị để ra quyết định khởi động chương trình điện hạt nhân, đánh dấu Cột mốc số 1, sẵn sàng đưa ra quyết định chủ trương triển khai dự án điện hạt nhân đầu tiên.
Giai đoạn 2: Chuẩn bị cho việc xây dựng nhà máy điện hạt nhân, đánh dấu Cột mốc số 2, sẵn sàng mời thầu dự án đầu tiên.
Giai đoạn 3: Xây dựng và vận hành nhà máy điện hạt nhân đầu tiên, đánh dấu Cột mốc số 3, sẵn sàng đưa vào vận hành nhà máy điện hạt nhân đầu tiên.
Đợt đánh giá INIR lần này tập trung xem xét toàn diện 19 nội dung cơ sở hạ tầng điện hạt nhân theo Cột mốc số 2, chuẩn bị cho việc mời thầu dự án điện hạt nhân đầu tiên. Để phục vụ đoàn công tác, Tổ công tác đánh giá cơ sở hạ tầng điện hạt nhân do Bộ KH&CN thành lập đã hoàn thiện Báo cáo tự đánh giá và gửi tới IAEA vào tháng 10/2025.
Quang cảnh buổi làm việc
Kết thúc đợt làm việc, IAEA sẽ tổng hợp báo cáo gửi Chính phủ Việt Nam, chỉ ra những nhiệm vụ đã đạt yêu cầu, các lĩnh vực cần tiếp tục hoàn thiện, đồng thời đề xuất các khuyến cáo quan trọng nhằm hỗ trợ Việt Nam xây dựng Kế hoạch tổng thể phát triển cơ sở hạ tầng điện hạt nhân. Báo cáo này sẽ là cơ sở quan trọng giúp Việt Nam triển khai Dự án điện hạt nhân Ninh Thuận đảm bảo tiến độ, hiệu quả, an toàn và an ninh, đồng thời đáp ứng các tiêu chuẩn của IAEA và quốc tế.
Đợt làm việc của Đoàn INIR không chỉ giúp Việt Nam đánh giá khách quan tiến độ chuẩn bị cơ sở hạ tầng điện hạt nhân mà còn khẳng định cam kết của Việt Nam trong việc phát triển chương trình điện hạt nhân an toàn, bền vững, phù hợp các tiêu chuẩn quốc tế, góp phần phát triển nguồn năng lượng sạch, hiện đại cho đất nước.
Nguyệt Thương