Tham gia thảo luận, các đại biểu Quốc hội bày tỏ đồng tình với chủ trương ban hành Nghị quyết thí điểm các cơ chế, chính sách đặc thù để thực hiện các dự án lớn, quan trọng trên địa bàn Thủ đô một cách thông thoáng, thuận lợi để thu hút được các nguồn lực đầu tư tối ưu nhất. Đây là cách tiếp cận phù hợp, vừa để tháo gỡ “nút thắt” trước mắt, vừa để kiểm nghiệm, hoàn thiện thể chế cho giai đoạn tiếp theo.
Các đại biểu nhấn mạnh, Nghị quyết này không phải là ưu ái đặc thù cho Thủ đô, mà là một cơ chế thí điểm có giới hạn, với mục tiêu giúp Hà Nội hoàn thành tốt hơn vai trò, trách nhiệm được giao là trung tâm chính trị, hành chính Quốc gia, đồng thời là trung tâm lớn về văn hóa, kinh tế, khoa học công nghệ và giáo dục đào tạo của cả nước.
Đại biểu Quốc hội tham dự phiên thảo luận ngày 8/12. Ảnh: Quochoi.vn
Quy định chặt chẽ hơn khi cho phép lựa chọn nhà thầu trong trường hợp đặc biệt
Đại biểu Quốc hội Hoàng Văn Cường (Đoàn TP Hà Nội) đồng tình với việc xác định 5 loại dự án lớn, quan trọng được áp dụng cơ chế, chính sách đặc thù trong dự thảo Nghị quyết, đặc biệt, nội dung khoản 4, điều 4 quy định: khi triển khai các dự án này cần áp dụng cơ chế, chính sách đặc biệt khác với quy định của luật, nghị quyết của Quốc hội, pháp lệnh, nghị quyết của Ủy ban Thường vụ quốc hội, thì UBND TP báo cáo Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho phép thực hiện, sau đó báo cáo Quốc hội tại kỳ họp gần nhất; đại biểu Hoàng Văn Cường nhấn mạnh: đây là cơ sở quan trọng để giúp việc triển khai các dự án quan trọng của Thủ đô sẽ không bị vướng mắc do các quy định pháp luật không phù hợp điều kiện thực tế khi triển khai dự án.
Với quy định về việc lựa chọn nhà thầu hoặc nhà đầu tư đối với các dự án tại theo hình thức lựa chọn trong trường hợp đặc biệt, đại biểu cho rằng nên cân nhắc quy định được khởi công xây dựng công trình đồng thời với việc thực hiện thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư, hoặc quyết định chủ trương đầu tư.
Đại biểu Quốc hội Hoàng Văn Cường (Đoàn TP Hà Nội). Ảnh: Quochoi.vn
Góp ý vào điều 5 đại biểu Quốc hội Hà Sỹ Đồng (Đoàn tỉnh Quảng Trị) đề nghị bổ sung các điều kiện chặt chẽ hơn khi cho phép lựa chọn nhà đầu tư trong trường hợp đặc biệt: bắt buộc có đánh giá năng lực tài chính - kinh nghiệm bởi tư vấn độc lập; công khai toàn bộ lý do áp dụng cơ chế đặc biệt; và quy định trách nhiệm cá nhân của người đứng đầu nếu chỉ định gây thiệt hại ngân sách. Trường hợp “đặc biệt, cấp bách” cần có tiêu chí rõ ràng, không diễn giải mở.
Không nên quy định mức bồi thường tái định cư gấp 2 lần
Về cơ chế quy hoạch theo điều 6, đại biểu Hà Sỹ Đồng cho rằng việc lập một Quy hoạch tổng thể Thủ đô là phù hợp, nhưng quy định cho phép triển khai dự án chưa có trong quy hoạch rồi cập nhật sau là rất mạnh và cần được kiểm soát. Vì vậy, đề nghị quy định tiêu chí dự án được áp dụng: phải là dự án cấp bách, có chỉ đạo của cấp có thẩm quyền cao; đồng thời yêu cầu báo cáo đánh giá tác động tổng thể trước khi quyết định để bảo đảm hài hòa giữa phát triển và bảo tồn.
Đại biểu Quốc hội Hà Sỹ Đồng (Đoàn tỉnh Quảng Trị). Ảnh: Quochoi.vn
Đối với nội dung về thu hồi đất, bồi thường, tái định cư quy hệ số bồi thường “gấp 2 lần”, đại biểu Hà Sỹ Đồng cho biết đây là hướng tích cực tạo đồng thuận của người dân, tuy nhiên, đề nghị bổ sung nguyên tắc HĐND phải có đánh giá tác động ngân sách, thị trường và khả năng thực thi trước khi quyết định hệ số bồi thường; đồng thời quy định chặt về điều kiện tạm giao đất để tránh khởi công hình thức.
Còn đại biểu Quốc hội Hoàng Văn Cường cho rằng, không nên quy định mức bồi thường gấp 2 lần so với mức quy định, bởi mức quy định bao nhiêu là do thành phố tự quyết định theo hệ số K ở từng vị trí nhân với bảng giá đất để phù hợp Luật Thủ đô.
Đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Lan (Đoàn TP Hà Nội). Ảnh: Quochoi.vn
Đồng thời, với nội dung quy định tại điều 6, đại biểu TP Hoàng Văn Cường đề xuất nên quy định chung việc tích hợp quy hoạch chung vào quy hoạch tỉnh đối với tất cả các thành phố trực thuộc Trung ương chứ không phải riêng Thủ đô Hà Nội.
Đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Lan (Đoàn TP Hà Nội) đề xuất cần tăng cường phối hợp chặt chẽ giữa Trung ương và Thành phố, nhất là với các dự án có tác động liên vùng, liên ngành.
Bên cạnh đó, trong quá trình thực hiện, cần quan tâm đến quyền lợi chính đáng của người dân, của tổ chức, cần công khai thông tin, truyền thông sớm và đầy đủ tới người dân, tạo sự đồng thuận và chia sẻ ngay từ đầu; cần theo dõi, đánh giá thường xuyên quá trình thí điểm, kịp thời điều chỉnh những bất cập phát sinh, đúng với tinh thần thí điểm có kiểm soát.
Thịnh An