Thời gian gần đây, quy định bắt buộc trẻ em dưới 10 tuổi và cao dưới 1,35 m phải sử dụng ghế an toàn trên ô tô từ ngày 1/1/2026 đã thu hút sự quan tâm đặc biệt và tạo ra nhiều ý kiến khác nhau trong cộng đồng. Phần lớn phụ huynh thừa nhận đây là quy định tiến bộ, cần thiết, nhưng thực tế áp dụng lại khiến không ít gia đình "đắn đo" vì nhiều lý do.
Băn khoăn lớn nhất là tính thuận tiện: nhiều cha mẹ cho rằng việc lắp – tháo ghế trẻ em khá mất thời gian, đặc biệt trong những chuyến đi ngắn hoặc khi chở trẻ “bất ngờ”. Không ít người lo ngại trẻ sẽ không chịu ngồi, quấy khóc hoặc cảm thấy ngộp khi bị cố định bằng dây đai, khiến cha mẹ mất kiên nhẫn.
Cũng có những ý kiến khác tỏ ra lúng túng khi con em của mình có thuộc trường hợp bắt buộc phải ngồi trên ghế an toàn chuyên dụng mỗi khi lên xe hay không.
"Con tôi 9 tuổi rưỡi nhưng đã cao gần 1m40 và nặng tới 45kg, tôi sợ cháu không thể ngồi vừa trong ghế cho trẻ em. Vậy trường hợp này có nhất thiết phải thực hiện hay không?", chị Hoàng Bảo Ngọc ở Hà Nội gửi câu hỏi về VietNamNet.
Con 9 tuổi rưỡi nhưng đã cao 1m40 có cần phải ngồi ghế cho trẻ em trên ô tô? Ảnh minh họa được tạo bởi AI
Trao đổi với VietNamNet về vấn đề này, TS. Trần Hữu Minh - Chánh Văn phòng Ủy ban ATGT Quốc gia cho rằng, qua nghiên cứu, dây an toàn trên xe ô tô được thiết kế cho người trưởng thành và có tác dụng rất nhỏ đối với trẻ em, do vậy cần thiết phải có thiết bị an toàn dành riêng cho đối tượng đặc biệt này.
Theo ông, việc cấm trẻ em dưới 10 tuổi ngồi ở hàng ghế trên và bắt buộc phải có thiết bị an toàn là có cơ sở và đã được áp dụng tại nhiều quốc gia trên thế giới.
Liên quan tới chiều cao, cân nặng và độ tuổi của trẻ, ông Minh cho biết một số quốc gia quy định "hoặc", một số quốc gia quy định "và" trong luật. Trong đó, Việt Nam áp dụng quy định "và".
Cụ thể, theo khoản 3, Điều 10 Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ 2024:"Khi chở trẻ em dưới 10 tuổi và chiều cao dưới 1,35 mét trên xe ô tô không được cho trẻ em ngồi cùng hàng ghế với người lái xe, trừ loại xe ô tô chỉ có một hàng ghế; người lái xe phải sử dụng, hướng dẫn sử dụng thiết bị an toàn phù hợp cho trẻ em".
Điều này có nghĩa, chỉ cần một trong hai điều kiện là trên 10 tuổi và chiều cao trên 1m35 sẽ không cần áp dụng. Ví dụ như trẻ trên 10 tuổi mà cao dưới 1,35 mét hoặc dưới 10 tuổi nhưng cao trên 1,35 mét vẫn có thể ngồi hàng ghế đầu và sử dụng dây an toàn như đối với người lớn.
Theo đánh giá của vị chuyên gia này, quy định "và" dễ thực hiện và phù hợp với điều kiện thực tế của Việt Nam hơn, khắc phục tình trạng trẻ em dưới 10 tuổi nhưng khá cao lớn (như trường hợp con của độc giả Hoàng Bảo Ngọc ở trên thì không cần sử dụng thiết bị an toàn nữa). Điều này giúp giảm các quan ngại về việc trẻ quá lớn không ngồi vừa thiết bị an toàn.
"Chiều cao của trẻ có ý nghĩa quan trọng nhất, trong khi độ tuổi dễ thực thi nhất. Phụ huynh cơ bản sẽ biết chính xác con em mình bao nhiêu tuổi, đã đạt ngưỡng 10 tuổi chưa. Chính bởi vậy quy định "chiều cao và độ tuổi" là rất hợp lý và khả thi", TS. Trần Hữu Minh chia sẻ thêm.
Về việc này, đại diện Cục CSGT (Bộ Công an) cũng cho biết, cơ quan chức năng luôn lấy sự an toàn của người dân làm yếu tố hàng đầu và việc người dân sử dụng thiết bị an toàn cho trẻ em cũng giống như việc đội mũ bảo hiểm.
"Việc quy định trẻ em dưới 10 tuổi và chiều cao dưới 1,35 mét trên ô tô phải sử dụng thiết bị an toàn phù hợp là để đảm bảo sức khỏe, tính mạng cho chính con em của lái xe, các bậc phụ huynh. Bởi vậy, việc này là hết sức cần thiết, các cơ quan chức năng cũng đã nghiên cứu từ trước", đại diện Cục CSGT thông tin.
Hoàng Hiệp