Lý Đình, một cô bé lớp 5, bắt đầu kỳ kinh nguyệt đầu tiên vào một ngày hoàn toàn bình thường. Giữa tiết Toán, em bất chợt cảm thấy cơ thể mình như có dòng chất lỏng nóng trào ra không dứt. Em hoảng loạn. Mới 11 tuổi, Lý Đình tưởng rằng mình đang mắc phải một căn bệnh nghiêm trọng.
Tan học, trên đường đi vệ sinh, em thu hút ánh mắt tò mò của nhiều bạn bè, thậm chí có tiếng cười khúc khích vang lên. Khi phát hiện quần mình đã nhuốm đầy máu, Lý Đình mới nhận ra lý do bị chọc ghẹo. Trong cơn xấu hổ, em cởi áo khoác quấn quanh người rồi òa khóc chạy về nhà.
Khi nghẹn ngào kể với mẹ rằng mình bị chảy máu, em không nhận được sự vỗ về mà chỉ là một câu trách nhẹ: “Khóc gì mà khóc, chỉ là có kinh thôi mà”. Mẹ vội đưa cho em băng vệ sinh, chỉ qua loa vài thao tác sử dụng rồi lại tiếp tục công việc đang dang dở.
Đứng lặng giữa căn phòng, Lý Đình vẫn chưa hết hoảng sợ. Em không biết phải làm gì, không hiểu chuyện gì đang xảy ra với mình. Trong tâm trí non nớt ấy bắt đầu nhen nhóm cảm giác xấu hổ với chính cơ thể mình. Mãi đến khi lên cấp hai học môn Sinh học, Lý Đình mới hiểu ra rằng ngày hôm đó, em đã bước vào tuổi dậy thì.
Ảnh minh họa (Nguồn: mommyimgrowingup.com)
Trái ngược với Lý Đình là câu chuyện của Diêm Tân – một cô bé cũng bước vào kỳ kinh nguyệt lần đầu vào năm lớp 5. Khi bật khóc chia sẻ với bố, điều đầu tiên ông làm là gọi mẹ chuẩn bị băng vệ sinh cho con. Rồi ông ngồi xuống, nhẹ nhàng kể với con gái rằng: “Trong bụng con gái có một cây táo nhỏ. Khi đến lúc, quả táo sẽ chín, rơi xuống, rồi biến thành mứt táo giống như việc cơ thể thải ra nước tiểu, rất tự nhiên thôi con à”.
Dù chưa hiểu hết nhưng với lời giải thích đầy hình ảnh và dịu dàng ấy, Diêm Tân không còn sợ hãi hay thấy lạ lẫm về cơ thể mình. Khi lớn hơn, cô bé tiếp tục được cha mẹ chia sẻ thêm nhiều kiến thức liên quan đến kinh nguyệt và sức khỏe sinh sản.
Cha mẹ cần dạy con gái điều gì về kinh nguyệt?
Tuổi dậy thì luôn là một giai đoạn đầy biến động khi cơ thể và tâm lý của trẻ thay đổi nhanh chóng. Với các bé gái, sự thay đổi đó thường âm thầm và nhạy cảm hơn so với các bé trai. Kinh nguyệt là một trong những dấu mốc quan trọng, là tín hiệu cho thấy cơ thể đang trưởng thành, sẵn sàng cho thiên chức làm mẹ trong tương lai.
Thế nhưng, rất nhiều bé gái như Lý Đình đã từng hoảng loạn, thậm chí nghĩ rằng mình mắc bệnh hiểm nghèo chỉ vì không được chuẩn bị trước. Điều này cho thấy vai trò quan trọng của cha mẹ trong việc trang bị cho con những kiến thức cơ bản về sinh lý, giới tính và chăm sóc sức khỏe bản thân.
Giáo dục giới tính không nên bị trì hoãn chỉ vì cha mẹ nghĩ con còn quá nhỏ. Thực tế, sự thiếu hiểu biết mới là điều khiến trẻ dễ bị tổn thương và hoảng sợ.
Phụ huynh cần đồng hành cùng các bé gái trong lần đầu bé có kinh nguyệt. Ảnh: Shutterstock
Khi con bắt đầu có kinh nguyệt, điều đầu tiên cha mẹ cần làm không phải là đưa ngay băng vệ sinh mà nói rằng đây là chuyện hết sức tự nhiên và tuyệt đẹp. Hãy để con biết rằng cơ thể mình không có gì đáng xấu hổ và con không hề đơn độc.
Sau đó, cha mẹ có thể hướng dẫn con cách chăm sóc cơ thể trong kỳ kinh: vệ sinh vùng kín bằng nước ấm, chọn băng vệ sinh chất lượng, thay băng thường xuyên 2–3 tiếng một lần, tránh vận động mạnh hay để cơ thể nhiễm lạnh, có thể dùng túi chườm hoặc thuốc giảm đau nếu bị đau bụng. Ngoài ra, việc sử dụng các ứng dụng theo dõi chu kỳ kinh nguyệt cũng là cách hay để con chủ động chăm sóc sức khỏe.
Điều quan trọng hơn cả là cách cha mẹ phản ứng với cảm xúc của con. Khi trẻ rơi vào hoang mang, xấu hổ, cha mẹ không nên cười cợt, né tránh hay trách mắng. Cũng không nên tỏ ra quá lo lắng khiến trẻ thêm bất an. Thay vào đó hãy là chỗ dựa an toàn, giúp con gái hiểu rằng mọi thay đổi của cơ thể đều là dấu hiệu của sự lớn lên và con không cần giấu giếm điều đó.
Nếu được cha mẹ đồng hành, thấu hiểu, các em gái sẽ học được cách trân trọng cơ thể mình, sống tích cực và tự tin hơn.
Kinh nguyệt sẽ đồng hành cùng các bé gái trong hàng chục năm, là phần không thể thiếu của đời sống người phụ nữ. Nó không phải là điều đáng sợ hay đáng giấu. Đó là món quà của thiên nhiên, một minh chứng cho sức sống, cho sự nữ tính và khả năng sinh sản.
Vì vậy, thay vì để con trải qua “cơn khủng hoảng đầu đời” trong cô đơn và ngại ngùng, hãy là người đầu tiên mở lời. Bởi đôi khi chỉ một câu nói dịu dàng của cha, một cái ôm an ủi của mẹ cũng có thể làm thay đổi cả cách con gái nhìn nhận về bản thân.
T. Linh