Còn nhiều thách thức 'níu chân' tiến độ giải ngân đầu tư công

2 ngày trướcBài gốc

Theo Bộ Tài chính, ước giải ngân từ đầu năm đến ngày 31/3/2025 là 78.712 tỷ đồng. Ảnh: internet

Tốc độ giải ngân thấp hơn cùng kỳ

Mục tiêu tăng trưởng 8% trở lên trong năm 2025 là nhiệm vụ khó khăn, thách thức nhưng Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo phải quyết tâm hoàn thành để tạo đà, tạo lực, tạo thế cho những năm sau tăng trưởng hai con số, với tinh thần: “Đảng đã chỉ đạo, Chính phủ đã thống nhất, Quốc hội đồng tình, Nhân dân ủng hộ, Tổ quốc mong đợi thì chỉ bàn làm, không bàn lùi”.

Để hiện thực hóa mục tiêu này, một trong những giải pháp được Người đứng đầu Chính phủ chỉ đạo phải quyết liệt triển khai đó là đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công, lấy đầu tư công dẫn dắt, kích hoạt và thu hút mọi nguồn lực xã hội. Chính phủ cũng đã thành lập các tổ công tác để đôn đốc giải ngân đối với từng địa phương, dự án, nhất là các dự án trọng điểm quốc gia.

Với sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương đã rốt ráo vào cuộc nhằm đẩy nhanh tiến độ phân bổ cũng như giải ngân vốn đầu tư công ngay từ đầu năm 2025. Theo số liệu mới nhất của Bộ Tài chính, lũy kế giải ngân kế hoạch vốn đầu tư công từ đầu năm đến ngày 28/02/2025 là 44.811,2 tỷ đồng, đạt 5,11% kế hoạch, đạt 5,43% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao.

Ước giải ngân từ đầu năm đến ngày 31/3/2025 là 78.712 tỷ đồng, đạt 8,98% kế hoạch, đạt 9,53% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao. Mặc dù đã có nhiều nỗ lực, tuy nhiên, con số này vẫn thấp hơn tỷ lệ giải ngân cùng kỳ năm 2024 (đạt 11,64% kế hoạch và đạt 12,27% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao).

Cũng theo Bộ Tài chính, có 13/47 bộ, cơ quan trung ương và 36/63 địa phương có tỷ lệ ước giải ngân so với kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao đạt trên mức bình quân chung của cả nước.

Một số bộ, cơ quan trung ương và địa phương có tỷ lệ giải ngân tốt phải kể đến như: Bộ Công an (23,73%), Hội Liên hiệp phụ nữ (20,37%); Phú Thọ (35,04), Bắc Kạn (28,85%), Tuyên Quang (28,14%), Hà Nam (25,58%)... Tuy nhiên, vẫn còn 17 bộ, cơ quan trung ương và địa phương chưa giải ngân; 16 bộ, cơ quan trung ương và 06 địa phương giải ngân dưới 5%.

Còn nhiều khó khăn, vướng mắc

Ông Dương Bá Đức - Vụ trưởng Vụ Đầu tư (Bộ Tài chính) cho biết, qua tổng hợp cho thấy, vẫn còn nhiều khó khăn, vướng mắc ảnh hưởng đến tiến độ giải ngân vốn đầu tư công liên quan đến cơ chế chính sách; phân bổ vốn; khó khăn, vướng mắc trong tổ chức thực hiện; khó khăn về nguồn thu ngân sách địa phương hay những khó khăn, vướng mắc liên quan đến chương trình mục tiêu quốc gia.

Vụ trưởng Dương Bá Đức cho hay, hiện nay, để sử dụng hiệu quả kinh phí nhà nước, tránh lãng phí, phù hợp với nhu cầu các đơn vị sau sắp xếp, tinh gọn bộ máy, một số đơn vị phải tạm dừng khởi công mới năm 2025 đối với các dự án đầu tư xây dựng sử dụng nguồn vốn đầu tư công (bao gồm cả các dự án có vốn địa phương hỗ trợ) cho đến khi có quyết định về phương án tổ chức, sắp xếp bộ máy. Một số dự án đang trong quá trình chuẩn bị đầu tư phải điều chỉnh do thực hiện đề án tiếp tục sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy dẫn đến chưa đủ điều kiện phân bổ vốn.

Bên cạnh đó, công tác thẩm định báo cáo nghiên cứu khả thi, thẩm định thiết kế cơ sở, thẩm định thiết kế xây dựng bị kéo dài; công tác thanh toán, quyết toán bị gián đoạn do có sự thay đổi trong trách nhiệm, quyền hạn, quy trình tại địa phương và các cơ quan chức năng mới sau sắp xếp, tổ chức lại bộ máy... là những khó khăn ảnh hưởng đến công tác giải ngân.

Vụ trưởng Vụ Đầu tư cho biết thêm, tiến độ giải ngân chưa đạt yêu cầu cũng do công tác bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng phục vụ thi công các dự án còn chậm do vướng mắc như: chưa đạt được thỏa thuận đối với người dân, chậm bàn giao mặt bằng; xác định nguồn gốc sử dụng đất của các hộ gặp khó khăn do chuyển nhượng nhiều lần, việc hoàn thiện hồ sơ thu hồi đất qua nhiều bước...

Liên quan đến nguồn thu ngân sách địa phương, việc giải ngân gặp khó khăn liên quan đến nguồn thu sử dụng đất chưa đảm bảo so với dự toán được cấp thẩm quyền giao. Một số địa phương có số thu từ đất lớn nhưng từ đầu năm chưa thu được dẫn đến chậm phân bổ nguồn thu sử dụng đất, ảnh hưởng việc triển khai thực hiện và giải ngân các dự án sử dụng nguồn vốn này.

Để đảm bảo tỷ lệ giải ngân đạt mục tiêu trên 95% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao, ông Dương Bá Đức cho rằng, các bộ, ngành, địa phương cần tiếp tục thực hiện quyết liệt các nhiệm vụ, giải pháp để thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công theo chỉ đạo, điều hành của Thủ tướng Chính phủ đối với số vốn đã phân bổ. Số vốn ngân sách trung ương chưa phân bổ chi tiết sau ngày 15/3/2025 sẽ thực hiện thu hồi để bố trí cho các dự án cần vốn để đẩy nhanh tiến độ hoàn thành theo đúng chỉ đạo của Chính phủ.

Các bộ, ngành, địa phương cũng cần rút kinh nghiệm trong công tác tổ chức triển khai, đặc biệt đối với các dự án có quy mô lớn, yêu cầu kỹ thuật phức tạp, trải dài trên nhiều địa phương, thời gian thi công gấp rút, điều kiện địa hình, thời tiết khó khăn, thiếu thốn nguyên vật liệu... Cụ thể, cần tăng cường kiểm tra, giám sát, phân công rõ trách nhiệm, phối hợp chặt chẽ giữa các cấp, các ngành đảm bảo khoa học, hiệu quả.

Cùng với đó, chỉ đạo chủ đầu tư ngay sau khi ký hợp đồng, phối hợp với nhà thầu để triển khai các thủ tục tạm ứng theo quy định để các nhà thầu có vốn chuẩn bị ngay các điều kiện cần thiết, vật tư, vật liệu phục vụ công tác thi công thực hiện dự án. Chủ đầu tư đẩy nhanh quá trình nghiệm thu và hoàn thiện hồ sơ thanh toán ngay sau khi có khối lượng để đẩy nhanh tiến độ giải ngân, đảm bảo đến hết thời hạn thanh toán theo quy định (ngày 31/01/2026) các dự án giải ngân hết kế hoạch vốn năm 2025 được giao.

Đặc biệt, các bộ, ngành, địa phương cần xây dựng kế hoạch giải ngân và yêu cầu chủ đầu tư báo cáo tiến độ giải ngân theo từng tháng, quý. Căn cứ vào đó để rà soát, cắt giảm kế hoạch vốn của các dự án giải ngân chậm để bổ sung cho các dự án khác có khả năng giải ngân tốt và có nhu cầu đẩy nhanh tiến độ, đặc biệt là các dự án quan trọng, cấp bách, các dự án hạ tầng chiến lược…

Trần Huyền

Nguồn Tài Chính : http://tapchitaichinh.vn/con-nhieu-thach-thuc-niu-chan-tien-do-giai-ngan-dau-tu-cong.html