Ngày 9/7, tại TPHCM, Ban Liên lạc Cựu cán bộ Đoàn Thanh niên Việt Nam phía Nam phối hợp cùng Ban Liên lạc Câu lạc bộ Truyền thống kháng chiến Đoàn Thanh niên các cơ quan Trung ương Cục miền Nam tổ chức tọa đàm với chủ đề “Thời tuổi trẻ của cố luật sư Nguyễn Hữu Thọ”, nhân kỷ niệm 115 năm ngày sinh cố luật sư Nguyễn Hữu Thọ (10/7/1910 – 10/7/2025).
Chia sẻ tại tọa đàm, ông Nguyễn Hữu Châu – con trai cố luật sư, Quyền Chủ tịch nước Nguyễn Hữu Thọ – nói những việc cha ông làm ông cũng chưa hiểu hết nên cuộc tọa đàm này là dịp ông hiểu thêm về vị thân sinh đáng kính của mình. “Càng tự hào về cha, tôi càng thấy phải nâng cao trách nhiệm và sống xứng đáng với cha”, ông Châu nói.
Ông Nguyễn Hữu Châu chia sẻ tại tọa đàm. Ảnh: Ngô Tùng
Ông Nguyễn Hữu Châu cho biết, cố luật sư Nguyễn Hữu Thọ không có thời gian nói về mình, dù hoạt động rất “dữ tợn”. Dù chịu cảnh lưu đày nhiều năm nhưng luật sư vẫn một lòng theo Bác Hồ, theo cách mạng. Đến khi đất nước được hoàn toàn giải phóng, luật sư Nguyễn Hữu Thọ được phân công thay mặt Đảng, Nhà nước đi thăm các nước trên thế giới và được nhiều tổng thống đi ra tới cầu thang máy bay để chào đón, đưa đi.
Cũng theo ông Châu, cha ông đã phát huy nghề luật sư để chiến đấu ngay trong lòng địch nhằm bảo vệ quyền tự do cho nhân dân. Sau giải phóng và khi đảm nhận những trọng trách, ông tiếp tục lo cho Hiến pháp, luật pháp với tinh thần chủ yếu là bảo đảm dân chủ, quyền làm chủ của nhân dân. Cố luật sư Nguyễn Hữu Thọ đã góp phần xây dựng Hiến pháp 1980, xây dựng Bộ luật Hình sự, Bộ luật Dân sự.
“Điều lớn nhất mà cha tôi học tập, làm theo Bác là không khi nào để sa ngã trước tiền tài, danh vọng và suốt cuộc đời lúc nào cũng đặt lợi ích của Đảng, của nhân dân lên trên hết”, ông Châu nói.
PGS.TS Hà Minh Hồng, nguyên Trưởng khoa Lịch sử, Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn (Đại học quốc gia TPHCM) cho biết, dù cố luật sư Nguyễn Hữu Thọ chưa từng gặp Bác Hồ nhưng ông từng khẳng định mình đã đi theo con đường của lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc ngay từ những ngày ở trên đất Pháp. Đồng thời, khi có một trình độ học vấn về luật thì điều này cũng tạo cơ sở và củng cố niềm tin để cố luật sư đi theo con đường ấy đến suốt cuộc đời.
Nhân cách lớn
TS.Lê Hồng Liêm - Trưởng ban Ban Liên lạc cựu cán bộ Đoàn thanh niên Việt Nam phía Nam cho biết, những tư liệu về thời trẻ của luật sư Nguyễn Hữu Thọ khá ít, bởi ông là một con người giản dị, luôn giữ lối sống kín đáo và ít khi nói về mình. Và cũng chính sự khiêm nhường ấy càng làm nổi bật hơn nhân cách lớn và tầm vóc vĩ đại của người chiến sĩ cách mạng kiên trung trong lòng dân tộc.
Các bậc tiền bối cách mạng cùng đến dự và trao đổi về quá trình hoạt động cách mạng vẻ vang của cố luật sư - Quyền Chủ tịch nước Nguyễn Hữu Thọ.
Theo PGS.TS Huỳnh Thị Gấm - nguyên Trưởng khoa Tư tưởng Hồ Chí Minh, Học viện Chính trị khu vực II (thuộc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh), luật sư Nguyễn Hữu Thọ là một đảng viên cộng sản ưu tú, một luật sư chính nghĩa, một nhà trí thức tài năng, uyên bác, nhà yêu nước nhiệt thành vĩ đại, cống hiến cả cuộc đời cho đất nước, nhân dân. Luật sư là ngọn cờ của khối đại đoàn kết, có uy tín cao trong quy tụ, đoàn kết sâu rộng các tầng lớp nhân dân. Với 15 năm làm Chủ tịch Mặt trận Dân tộc giải phóng miền Nam Việt Nam, luật sư Nguyễn Hữu Thọ là ngọn cờ hiệu triệu, tập hợp, gắn kết các tầng lớp nhân dân, là linh hồn của phong trào đấu tranh và đã góp phần làm nên những chiến thắng vang dội của quân và dân miền Nam.
Các thế hệ cán bộ Đoàn, bạn trẻ chụp ảnh lưu niệm tại tọa đàm. Ảnh: Ngô Tùng
Luật sư Nguyễn Hữu Thọ, bí danh Ba Nghĩa, sinh ngày 10/7/1910 tại làng Long Phú, huyện Bến Lức, tỉnh Long An (nay là tỉnh Tây Ninh). Năm 11 tuổi, ông được gia đình gửi sang Pháp học. Tháng 5/1933, ông Nguyễn Hữu Thọ trở lại Sài Gòn hành nghề luật sư. Bằng tài năng, sự chính trực bảo vệ lẽ phải, ông nổi danh khắp Nam kỳ khi mới 30 tuổi.
Kể từ khi tham gia phong trào yêu nước của trí thức Sài Gòn – Chợ Lớn vào năm 1947, luật sư Nguyễn Hữu Thọ đã trải qua gần 4.000 ngày trong ngục tù của thực dân Pháp và đế quốc Mỹ vì cuộc đấu tranh chính nghĩa đòi công lý, đòi quyền sống, dân chủ cho nhân dân.
Luật sư Nguyễn Hữu Thọ mất ngày 24/12/1996 tại TPHCM. Ông được Đảng, Nhà nước trao tặng Huân chương Sao Vàng và nhiều huân, huy chương cao quý khác.
Ngô Tùng