Trong ngôi nhà nhỏ ở làng biển Tây Thôn của xã Ngư Thủy, huyện Lệ Thủy (Quảng Bình), anh Nguyễn Đình Thế (SN 1985) thắp nén hương thơm lên ban thờ người cha là liệt sĩ Nguyễn Đình Doãn - một trong 64 chiến sĩ Hải quân Nhân dân Việt Nam hy sinh trong sự kiện Gạc Ma (Trường Sa) ngày 14/3/1988. Ngày cha hy sinh, anh mới 3 tuổi. Câu chuyện về cha, anh Thế mường tượng qua lời kể của ông bà và hàng xóm.
Bà anh kể rằng, đầu năm 1985, cha mẹ anh kết hôn, không lâu sau cha nhập ngũ, biên chế thuộc Trung đoàn 83, Bộ Tư lệnh Hải quân. Trước khi lên đường, cha nhắc mẹ đặt tên con là Thế. Tết Nguyên đán năm 1988, cha được về phép, đó là những ngày anh Thế quấn quýt cùng cha vui chơi trên những cồn cát quê nhà.
Anh Nguyễn Đình Thế, con trai liệt sĩ Nguyễn Đình Doãn hy sinh ở đảo Gạc Ma.
Thời điểm này, tình hình biển Đông căng thẳng, nên dù chưa hết phép, cha anh được lệnh trở lại đơn vị, chuẩn bị lên tàu ra Trường Sa. Rồi bà nội anh đau đớn nhận tin con trai cùng đồng đội hy sinh trong sự kiện Gạc Ma để bảo vệ biển đảo của Tổ quốc.
Cậu bé Nguyễn Đình Thế lúc đó còn quá nhỏ để hiểu rằng những ngày cha về phép là lần cuối anh được ở bên người sinh ra mình.
Năm anh Thế lên 5 tuổi, mẹ tái giá nên anh sống cùng ông bà và sự bao bọc của xóm giềng. Thương cháu thiếu thốn tình cảm, vật chất từ nhỏ nên người thân ai cũng yêu thương. Người bà thương nhớ con trai nhưng cũng gạt vội những giọt nước mắt để cố gắng nuôi cháu nên người.
Ngày cha hy sinh, anh Thế mới 3 tuổi. Câu chuyện về cha, anh mường tượng qua lời kể của ông bà, hàng xóm.
"Bà thường nói cha đặt tôi tên Thế là để thay thế cha sống cùng ông bà. Tôi đau ốm suốt nên ông bà rất vất vả để chăm sóc. Người thân, xóm giềng ai cũng thương và giúp đỡ vì tôi thiếu thốn nhiều mặt từ nhỏ. Khi hiểu được cha mình là liệt sĩ, hy sinh vì đất nước tôi xúc động xen lẫn tự hào. Mất mát nào cũng đau thương nên cố gắng sống tốt để bà vui và xứng với sự hy sinh của cha", anh Thế chia sẻ.
Có những lần thấy bà thủ thỉ bên di ảnh của cha với đôi mắt đỏ hoe, anh biết bà nhớ và thương con trai rất nhiều, lòng anh lại như thắt lại, nước mắt chực trào ra. Việc chưa thể tìm được hài cốt con trai là điều bao năm bà anh luôn đau đáu.
"Bà thủ thỉ với tôi mong được một lần đến nơi bố hy sinh để lấy nắm đất về đặt ở ngôi mộ gió. Mong được đến tận nơi con trai ngã xuống để vơi nỗi nhớ nhưng lúc sống chưa thể thực hiện được. Ngày gần về với tổ tiên, bà nói rằng tôi dù sao cũng phải ra thăm cha. Bà còn nhắc nếu tìm được hài cốt cha thì đưa về quê để được gần bà", anh Thế kể.
Bà nội anh Thế luôn đau đáu việc ra thăm nơi con trai hy sinh và tìm hài cốt đưa về quê hương.
Tháng 4/2024, nhận tin mình được chọn vào đoàn công tác tỉnh Quảng Bình đi thăm quần đảo Trường Sa, anh Thế vừa vui vừa buồn. Bởi bà nội đã không đợi được ngày này mà qua đời trước đó gần 100 ngày. Thắp nén nhang, báo với bà rằng ước mơ lớn của anh, lời dặn dò của bà sẽ được thực hiện.
Anh Thế kể, trên hải trình thăm quần đảo Trường Sa, đến chiều 22/5/2024, tàu di chuyển đến gần vùng đảo Gạc Ma thiêng liêng. Những người có mặt trên tàu tiến hành lễ dâng hương, thả hoa tưởng niệm các anh hùng liệt sĩ đã hy sinh nơi đây.
Anh Thế cùng đoàn dâng hương khu vực gần đảo Gạc Ma.
"Thời điểm đó tôi vô cùng xúc động, hiểu và tự hào hơn sự hy sinh của cha cùng đồng đội vì chủ quyền của biển đảo Tổ quốc. Tôi nói trước biển khơi, nơi cha tôi nằm lại rằng vẫn luôn tự hào và nhớ thương cha. Con sẽ luôn cố gắng phấn đấu để nuôi dạy con cái trưởng thành, tận tâm góp sức mình vào việc xây dựng quê hương, đất nước", anh Thế nhớ lại.
Giờ đã là cha của 2 đứa con nhỏ, anh Thế hiểu được trách nhiệm của mình trong việc cùng vợ cố gắng nuôi dạy con. Với vai trò là phó bí thư chi bộ, trưởng thôn anh luôn nỗ lực cống hiến vì bà con.
Sau hành trình đến với biển đảo quê hương, anh Thế càng hiểu và tự hào về sự hy sinh của cha và đồng đội.
"Tôi thường kể với con về người ông liệt sĩ của mình. Các cháu hứa cố gắng học tập để ông được tự hào. Ước mong lớn của tôi là sẽ tìm được hài cốt của cha đưa về quê hương bên cạnh người thân", anh Thế chia sẻ.
Theo lãnh đạo xã Ngư Thủy, bố anh Thế hy sinh khi anh còn rất nhỏ, tuổi thơ nhiều vất vả, nhưng anh đã biến mất mát ấy thành động lực sống, tiếp nối truyền thống gia đình.
Nhiều năm qua, anh Thế là một cán bộ mẫu mực, được bà con yêu mến, anh luôn đi đầu trong các phong trào xây dựng nông thôn mới, giúp đỡ hộ nghèo, góp phần đổi thay diện mạo quê hương.
Hùng Trần