Con trăng mắc cạn

19 giờ trướcBài gốc

Sau trận đau thập tử nhất sinh, thằng Chơn quyết định trở về đây, trong căn nhà một đời ba má đã chắt chiu. Vạt đất hai bên nhà trũng xuống đọng nước như ao tù, lại nằm giữa một rừng dứa dại, giờ càng thêm quạnh vắng khi ba má đã đi xa. Hơn nửa tháng trời ốm đau, thằng Chơn một mình trong bệnh viện, không cơm cháo, cũng chẳng một thằng bạn nào ngó ngàng, ghé thăm, dù trong những cuộc nhậu chén thù chén tạc, thằng Chơn luôn đông đủ bạn bè.

Chơn xưa giờ là đứa chơi đẹp, làm lụng bao nhiêu nó bao bạn thả ga. Có lần đợi tới đêm nó sè sè dắt con bò má cắc củm nuôi, qua xóm bên bán lấy tiền đưa cho thằng bạn đang bị nợ rượt. Nhà nó thì mùa mưa dột lên dột xuống, tới cái giường ngủ cũng phải kê thau hứng nhưng nó lại sẵn sàng bỏ ra hai ngày leo lên mái nhà của thằng bạn phụ ba nó lợp lại mấy tấm tôn, báo hại má thằng Chơn đứng ngoài nhà người ta ngó vô thấy thằng con hùng hục leo lên leo xuống, bà hoang mang không biết hồi đẻ nó ra bà có bồng lộn con người khác đem về hay không nữa...

Đám bạn đụng chuyện gì ngặt nghèo lại tìm tới thằng Chơn, không ít lần đêm hôm ba má nó giật thon thót vì tiếng đập cửa rầm rầm của mấy ông “bạn quý”, còn ông con trời hành thì kiểu gì cũng bật dậy xỏ áo xỏ quần chạy đi, có trời gầm cũng kệ. Nhưng - cái sự “nhưng” ở đời cũng thường, lúc thằng Chơn ốm đau, hoạn nạn có kêu hời hời cũng chẳng thấy đứa nào ơi. Hỏi ra thì đứa đang xa nhà, đứa công lên chuyện xuống, còn mấy thằng bạn nối khố thì biến mất tăm như chưa từng có mặt trên đời.

Ngoài kia tiếng nước sông lóc bóc vỗ nghe như tiếng chân ba neo con đò vô cây sào. Một ngày, trời cũng âm u như hôm nay, ba từ bến sông trở về trong tấm áo mưa lùng nhùng, vất xâu cá còn giãy bên ảng nước, ba biểu Chơn nhen lửa bắc nồi cháo, còn ông thì lật đật làm cá. Lúc cha con xì xụp ăn, trời cũng đã tối thui, bóng ba nó in trên vách, tấm lưng cong vòng như con tôm khiến mắt nó cay cay, nồi cháo cá bốc hơi cũng vằn lên vài vệt khói.

Đêm nay, thằng Chơn nhớ ba đến quặn thắt, nhớ nồi cháo cá nóng sôi ba rắc vô đó chút tiêu, bỏ thêm vài cọng ngò bứt ngoài lu nước. Đêm tối trời đầy sao, ngồi bên mái hiên chân nó chạm vào nền gạch ram ráp, nghe gió sông hun hút thổi qua con đường đất tối đen, nó nghe như tiếng ba rít thuốc, lầm bầm dặn đi chơi nhớ về sớm, đừng đua theo đám bạn trên phố huyện mà lỡ cuộc đời. Vầng trán ba chau lại cộc cằn nhưng ánh mắt và miệng cười hiền như đồng đất.

Chỗ ngạch cửa thường trải chiếu ngồi ăn, giờ mối mọt đã đùn lên thành đống. Ngày má còn sống, cứ hễ chạng vạng nó đi về lại thấy má lật đật dọn cơm, nồi cơm ghế bắp tràn lên tới nắp vung, má ngồi lẩy từng hột bắp bỏ vô chén mình, đẩy chén cơm trắng như bông cho thằng con cao lừng lững mỗi khi qua cửa phải cúi lom khom. Bữa cơm lần nào cũng vài đọt rau lang luộc chấm mắm nêm với mớ cá lộn xộn kho lá nghệ mà ba con nó đánh bay hết nồi. Má ngồi bên không kịp xới, mồ hôi mồ kê lấm tấm mà miệng cười tươi rói.

Ba kể, cưới nhau về má dành dụm cách gì mà giỏi, bốn năm sau đã có chút tiền đưa ba làm nhà, mới đó mà giờ mối mọt muốn sụm xuống, nên ba chỉ ước có chút đỉnh dựng lại cái nhà kiên cố hơn chút nữa. Trước là để mai kia nó cưới vợ còn có chỗ mà rước dâu cho đàng hoàng, sau là ông bà tổ tiên ngồi trên kia ngó xuống cũng mát mặt. Nhưng, đến cuối đời, điều ba ước vẫn chỉ là ước mơ xa vời.

Trăng chính rằm vành vạnh tròn bóng hắt vào cửa sổ chỗ thằng Chơn nằm co ro. Trăng tràn trên đất, tráng một lớp màu trắng bạc lên từng nhành cây, cọng cỏ. Đêm cùng gió bủa vây như muốn nhấc nó khỏi vùng đất cằn. Bóng ba má chờn vờn trong tâm trí khiến mắt nó dại đi.

Gà eo óc gáy. Ngoài kia đất trời như sương khói, gió từ sông tràn qua hối hả đuổi nhau trên cánh đồng rồi luồn vô vườn, Thằng Chơn chợt thấy lạnh. Vẫn cơn lạnh tê buốt dẳng dai. Càng về già ba càng trở nên cô độc. Lần nào về nhà nó cũng thấy chiều chiều ba lò dò chống gậy ra bến. Ba lững thững đi, trầm ngâm nhìn những con đò cắm sào dọc triền sông. Ba tha thiết nhìn sông như thể một chàng trai hãy còn thanh tân nhìn vào mắt người tình. Dòng sông từ muôn trùng ghềnh thác xuôi về hạ du. Bóng ba chênh vênh cô đơn giữa mênh mông, nỗi cô đơn không hình thể cứ miên miết chảy vào lòng sông. Ba đứng lặng, chỉ nhìn thôi. Rồi lặng lẽ quay về. Những ngày bệnh, ba chỉ nằm yên không nói, trên gương mặt héo khô không còn biểu lộ được gì. Cái võng vẫn nhè nhẹ đưa, ba lặng yên nhìn trời qua ô cửa tò vò.

Đêm dần về sáng. Những ngôi sao co ro, hiu hắt phát ra chút ánh xanh nhàn nhạt trên nền trời nhờ nhờ tối. Thằng Chơn nhìn thấy như có trăm ngàn ánh mắt, nhưng chỉ một ánh mắt hiện lên khiến nó bật dậy với cái áo khoác vô. Nó ra sông. Gió từ bờ bên kia thổi qua mang theo mùi phù sa ngai ngái.

Chiếc đò của ba vẫn neo vô cây sào cắm xiên xiên bên khúc sông miên miết chảy về phía biển. Phía vô tận cuộc đời. Bên cái rớ chồ xập xệ, tấm áo nâu ba cột vẫn còn nguyên ở đó. Nó lần mò đi ra. Gió len qua lần áo rít lên từng cơn tê buốt. Chưa từng có mùa đông nào lạnh đến vậy đi qua dải đất này. Thằng Chơn kéo vạt áo che cái cổ đang dội lên một cơn ho khan. Hơn bao giờ, nó hiểu, đủ sưởi ấm nó lúc này chỉ có bếp củi của má, cái bếp suốt một mùa luôn được ba giữ lửa.

Ba má ngày mới về với nhau chỉ hai bàn tay trắng. Nó giờ đã có căn nhà, nhỏ thôi, nhưng là một tổ ấm đáng mơ ước của bao người. Và kia nữa, mành rớ đêm đêm vẫn đầy ắp cá tôm. Nó sẽ về đây để hít hơi thở của đồng bãi, gió sông. Nó sẽ làm lụng như ba, như những người đàn ông lực điền trong làng. Sớm muộn gì nó cũng sẽ có một gia đình ấm áp như ba má nó từng có, sẽ có những đứa con biết thương cha thương mẹ, thương nơi đã sinh ra… Nhất định nó sẽ làm lại từ đầu!

Thằng Chơn đứng đó, mắt không rời con đò đang dập dềnh trên sóng nước. Sau lớp sương mù nó thoáng thấy bóng một người đàn ông đang lui cui bên cây sào, tay cầm sợi dây neo mà mắt nhìn con nước như đang tìm chỗ nông sâu để chuyến đò không mắc cạn. “Ba!” nó thầm gọi. Người đàn ông ngẩng lên, vẫn vầng trán rắn rỏi chau lại và nụ cười phà phà đôn hậu. Sóng óc ách vỗ. Thằng Chơn lần ra mép nước. Chân chạm vào sông, lạnh đến tê dại. Nó bước tới. Nước lên tới mắt cá chân. Rồi tới gối. Tay nó chạm vào con đò. Hình ảnh ba bỗng tan biến như sương. Bóng một con trăng phản chiếu xuống mặt nước loang loáng, gió thình lình nổi lên làm đám rong gần bờ xao động. Trong một thoáng nó nhìn mấy mảnh trăng đang chầm chậm trôi về, mắc cạn giữa đám rong lùng nhùng. Vầng trăng sáng rỡ nằm bất động giữa đám rong, chẳng thể trôi đi. Nước mắt thằng Chơn ứa ra. Nó khóc. Từ sâu thẳm nó thổn thức nhận ra, nó cũng như vầng trăng ấy, vướng lại giữa một miền ký ức, giữa những điều còn dang dở của ba má, của chính mình.

“Về đi con! Đêm ngoài này lạnh lắm!” - tiếng ba thầm thì như từ nơi xa vọng về.

“Ba… Con sẽ về đây, sẽ làm lụng… rồi con sẽ có một gia đình ấm như nhà mình…” - thằng Chơn nghèn nghẹn.

Trên cao ngàn ánh sao nhí nháy rọi xuống lòng sông đang vỡ tan ra muôn mảnh, nó nhìn thấy mắt ba cười. Sau lưng ba, má cũng dầm mình trong nước, vừa đi thụt lùi vừa cào mấy con hến nằm vùi sâu trong cát. Trong trí óc nó bỗng hiện lên cái bếp củi liu riu mấy cục than hồng, hiện lên mâm cơm trên chiếc chiếu bên hiên. Nó nhắm mắt hít một hơi, lại nghe ra mùi của rơm rạ, của khói củi, và cả mùi cây cỏ sau mưa. Nó nghẹn ngào dụi mặt vào chiếc áo cũ mèm ba còn để quên trên rớ chồ, chiếc áo lành lạnh đẫm sương đêm nhưng nó vẫn nghe ra mùi mồ hôi ba thấm đẫm, cái mùi có lẽ đến mấy mươi năm sau nó vẫn không quên.

Gà trong xóm gáy sang canh. Bên trong cái rớ chồ xiêu vẹo, thằng Chơn thiếp đi trong giấc mơ về sáng. Lần đầu tiên sau ngày ba má đi xa, nó lại được ngủ một giấc bình yên, được sưởi ấm bằng chính hơi ấm ba để lại, cái hơi ấm bao nhiêu năm vẫn lẩn quất bên triền sông hoang liêu mà quá đỗi ngọt ngào…

Vũ Ngọc Giao

Nguồn Thừa Thiên Huế : https://huengaynay.vn/van-hoa-nghe-thuat/tac-gia-tac-pham/con-trang-mac-can-156298.html