Theo thông báo về phương án tuyển sinh đại học chính quy năm 2025 của Trường Đại học Văn hóa Hà Nội, ngoài điểm ưu tiên theo quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo, nhà trường cộng 3 điểm tính theo thang điểm 30 đối với thí sinh có chứng chỉ Tiếng Anh quốc tế. Một trong các chứng chỉ được nhà trường liệt kê là chứng chỉ IELTS 4.0.
Điều này gây nhiều ý kiến trái chiều, bởi IELTS 4.0 là mức thấp, chỉ tương đương với bậc 3 trong Khung năng lực ngoại ngữ 6 bậc, nhưng lại được hưởng mức điểm cộng tối đa, dễ gây cảm giác thiếu công bằng với so với những thí sinh đạt điểm cao hơn như IELTS 6.0, 7.0 hay 8.0
Bên cạnh đó, cũng có nhiều lo ngại về việc đảm bảo chất lượng đầu vào của thí sinh, đồng thời đặt ra câu hỏi liệu đây có phải chỉ là một giải pháp để nhà trường đạt được chỉ tiêu tuyển sinh hay không?
Có chứng chỉ IELTS 4.0 có thể được cộng tối đa 3 điểm là không hợp lý
Trao đổi với phóng viên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam, Tiến sĩ Hoàng Ngọc Vinh, nguyên Vụ trưởng Vụ Giáo dục chuyên nghiệp, Bộ Giáo dục và Đào tạo bày tỏ quan điểm: “Trường đại học không chỉ đơn thuần là nơi đào tạo tri thức mà còn có trách nhiệm to lớn với xã hội.
Vì vậy, toàn bộ quy trình tuyển sinh và đào tạo phải được xây dựng trên nền tảng của sự công bằng, minh bạch và rõ ràng, thay vì chỉ nhằm mục tiêu chạy theo số lượng để hoàn thành chỉ tiêu tuyển sinh”.
Tiến sĩ Hoàng Ngọc Vinh, nguyên Vụ trưởng Vụ Giáo dục chuyên nghiệp, Bộ Giáo dục và Đào tạo. (Ảnh: PM)
Tiến sĩ Hoàng Ngọc Vinh cho rằng, việc ưu tiên cộng điểm cho thí sinh sở hữu chứng chỉ IELTS sẽ khuyến khích học sinh trau dồi ngoại ngữ, một kỹ năng quan trọng trong thời đại hội nhập quốc tế. Tuy nhiên, thí sinh có chứng chỉ IELTS 4.0 có thể được cộng tối đa 3 điểm là không hợp lý và công bằng.
“IELTS 4.0 được đánh giá là một trình độ khá cơ bản. Cùng với đó, trong xét tuyển đại học, 3 điểm không phải là một con số nhỏ, nó có thể tạo ra khoảng cách lớn giữa những thí sinh được cộng điểm và những thí sinh không có cơ hội tham gia các kỳ thi lấy chứng chỉ ngoại ngữ.
Thực tế, không phải học sinh nào cũng có điều kiện tài chính hoặc đủ môi trường học tập để thi IELTS. Những em ở vùng sâu, vùng xa, gia đình khó khăn, hay đơn giản là không có định hướng sớm về việc học ngoại ngữ, sẽ bị thiệt thòi nghiêm trọng khi mất đi 3 điểm quý giá chỉ vì không sở hữu chứng chỉ này.
Điều này vô tình tạo ra một sự bất bình đẳng trong cơ hội tiếp cận giáo dục đại học, đi ngược lại tinh thần công bằng mà trường đại học cần hướng tới trong công tác tuyển sinh”, nguyên Vụ trưởng Vụ Giáo dục chuyên nghiệp, Bộ Giáo dục và Đào tạo nhìn nhận.
Cùng bàn về vấn đề này, chuyên gia giáo dục toàn cầu Tô Thụy Diễm Quyên, người sáng lập Diễn đàn Giáo dục sáng tạo Việt Nam chia sẻ: “Trường Đại học Văn hóa Hà Nội đã thực hiện đúng theo Thông tư số 06/2025/TT-BGDĐT ngày 19/3/2025 sửa đổi, bổ sung một số điều trong Quy chế tuyển sinh đại học, cao đẳng ngành Giáo dục Mầm non do Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành, về việc đảm bảo điểm cộng đối với thí sinh có chứng chỉ ngoại ngữ không vượt quá 10% mức điểm tối đa của thang điểm xét (tối đa 3 điểm trên thang điểm 30).
Bên cạnh đó, nhà trường có quyền trong việc đưa ra mức điểm cộng cụ thể dựa trên tình hình tuyển sinh thực tế những năm qua của đơn vị. Đây là một cách tiếp cận, thu hút thí sinh trong bối cảnh cạnh tranh giữa các trường đại học ngày càng gay gắt”.
Chuyên gia giáo dục toàn cầu Tô Thụy Diễm Quyên. (Ảnh: Phạm Minh)
Cũng theo chuyên gia giáo dục toàn cầu Tô Thụy Diễm Quyên, Trường Đại học Văn hóa Hà Nội đã thể hiện sự minh bạch khi nêu rõ trong văn bản công khai việc cộng 3 điểm đối với thí sinh sở hữu chứng chỉ IELTS 4.0. Nếu nhà trường “âm thầm” cộng điểm mà không thông báo trước hay không giải thích cụ thể thì đó mới thực sự là thiếu minh bạch.
“Tuy nhiên, khi xét đến khía cạnh công bằng, một yếu tố quan trọng không kém trong giáo dục, nếu cộng 3 điểm cho một thí sinh có trình độ Tiếng Anh như IELTS 4.0 khó tránh được việc khiến nhiều người cảm thấy thiếu công bằng, đặc biệt là khi so sánh với những thí sinh không có điều kiện thi IELTS hoặc những em nỗ lực đạt điểm cao trong kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông.
Vì vậy, tôi nghĩ rằng minh bạch và rõ ràng là một chuyện, nhưng công bằng lại là một khía cạnh hoàn toàn khác mà nhà trường chưa thực sự đáp ứng trong phương án tuyển sinh đã thông báo”, cô Quyên bày tỏ.
Đồng tình với quan điểm trên, Thạc sĩ Lê Dũng, Trưởng phòng, Phòng Đào tạo, Trường Đại học Kinh tế - Tài chính Thành phố Hồ Chí Minh nhận định: “Mỗi trường đều có đặc thù riêng, từ quy mô, ngành nghề đào tạo đến đối tượng thí sinh mà họ hướng tới.
Việc đưa ra tiêu chí và mức điểm cộng trong phương án tuyển sinh đại học chính quy năm 2025 của Trường Đại học Văn hóa Hà Nội có thể là kết quả của quá trình khảo sát, tính toán kỹ lưỡng dựa trên kinh nghiệm tuyển sinh những năm gần đây của nhà trường.
Nhưng nên lưu ý rằng, với thí sinh đạt IELTS 4.0, một trình độ chỉ tương đương với mức B1 trên khung tham chiếu ngôn ngữ chung châu Âu (CEFR) lại được cộng tối đa 3 điểm trên thang điểm 30, điều này chưa thực sự hợp lý.
Trong khi đó, có không ít thí sinh sở hữu chứng chỉ IELTS 6.0 hay 7.0, thậm chí là cao hơn khi nộp hồ sơ xét tuyển đại học. Vậy nên, việc cộng 3 điểm nếu có IELTS 4.0 chưa thực sự phản ánh đúng năng lực của thí sinh, tạo nên sự đối lập giữa công sức các em bỏ ra và phần thưởng nhận được dường như không tương xứng”.
Nên cân nhắc thêm một số yếu tố khi quy định điểm cộng cụ thể
Theo Tiến sĩ Hoàng Ngọc Vinh, điểm cộng dành cho nhóm thí sinh sở hữu chứng chỉ ngoại ngữ cần được cân nhắc kỹ lưỡng dựa trên tính chất của từng ngành học.
Ví dụ, với những ngành của Trường Đại học Văn hóa Hà Nội đòi hỏi sử dụng ngoại ngữ nhiều như Du lịch, Quản trị dịch vụ du lịch và lữ hành hay Ngôn ngữ Anh, nên yêu cầu thành tích IELTS cao hơn để đạt được điểm cộng tối đa là 3 điểm. Do đó, nhà trường nên sớm xây dựng một thang điểm cộng cụ thể, linh hoạt, phù hợp với yêu cầu của từng ngành.
Điều này còn có thể giúp nhà trường kiểm soát chất lượng thí sinh đầu vào tốt hơn, thuận lợi cho việc đảm bảo thí sinh theo kịp tiến độ và đạt được kết quả mong muốn. Đồng thời, hạn chế được những khó khăn trong việc duy trì uy tín và thực hiện sứ mệnh cung cấp nguồn nhân lực chất lượng cao cho xã hội của nhà trường.
Về việc quy định mức điểm cộng tương ứng với từng bậc IELTS, chuyên gia giáo dục toàn cầu Tô Thụy Diễm Quyên cho rằng, điều này phụ thuộc vào quan điểm và mục tiêu của từng trường muốn thu hút những thí sinh xuất sắc về ngoại ngữ hay chỉ đơn giản là khuyến khích học sinh học Tiếng Anh.
“Nhà trường nên giải thích hoặc quy định rõ ràng trong đề án tuyển sinh sau này để tránh những hiểu nhầm như “chỉ cần đạt tối thiểu IELTS 4.0” là được cộng 3 điểm, vô tình làm giảm đi động lực học Tiếng Anh của học sinh; hay đây chỉ là một biện pháp thu hút thí sinh để đạt chỉ tiêu tuyển sinh thay vì một chính sách có tầm nhìn dài hạn”, cô Quyên nhấn mạnh.
Còn theo Trưởng phòng, Phòng Đào tạo, Trường Đại học Kinh tế - Tài chính Thành phố Hồ Chí Minh, các cơ sở đào tạo nếu cộng điểm cho những thí sinh sở hữu chứng chỉ ngoại ngữ thì nên có cách áp dụng linh hoạt và thuyết phục hơn. Việc quy định điểm cộng hợp lý vừa đảm bảo chỉ tiêu tuyển sinh, vừa phản ánh đúng năng lực của thí sinh, cũng như khuyến khích học sinh tăng cường rèn luyện và học tập Tiếng Anh. Chỉ khi đó, chính sách cộng điểm mới thực sự mang lại lợi ích bền vững cho cả thí sinh, nhà trường và xã hội.
Thạc sĩ Lê Dũng, Trưởng phòng, Phòng Đào tạo, Trường Đại học Kinh tế - Tài chính Thành phố Hồ Chí Minh. (Ảnh: website nhà trường)
Thạc sĩ Lê Dũng thông tin thêm: “Sắp tới, Bộ Giáo dục và Đào tạo sẽ tổ chức Hội nghị tổng kết công tác tuyển sinh năm 2024 và triển khai kế hoạch tuyển sinh cho năm 2025.
Dự kiến tại hội nghị này, Bộ Giáo dục và Đào tạo sẽ hướng dẫn chi tiết hơn về việc thực hiện quy chế tuyển sinh đại học, bao gồm cả việc quy đổi điểm cộng cho những chứng chỉ ngoại ngữ như IELTS. Từ đó, tạo cơ sở vững chắc hơn để các trường đại học có sự bổ sung, điều chỉnh, hoàn thiện đề án tuyển sinh năm 2025”.
Bảo Hân