Công an xã với cuộc chiến đẩy lùi ma túy ở vùng biên Lao Bảo

3 giờ trướcBài gốc

Điểm khởi đầu của niềm tin

Thôn Hà Lệt có 143 hộ với 723 nhân khẩu. Trong những năm trước, địa bàn này từng xảy ra nhiều trường hợp sử dụng, tàng trữ ma túy. Ngay sau khi chính quyền xã mới được thành lập, Công an xã Lao Bảo đã xây dựng kế hoạch phối hợp với các tổ chức đoàn thể, già làng, người có uy tín, để tổ chức tuyên truyền, vận động nhân dân nhận thức rõ về tác hại của ma túy, về trách nhiệm tố giác, về việc giáo dục con em không sa ngã.

Công an xã Lao Bảo phối hợp bắt giữ Trần Hải Quỳnh (trú tại Hà Nội) là đối tượng tàng trữ trái phép ma túy, khi đang lẩn trốn ở vùng biên Lao Bảo.

Thượng tá Trần Hữu Sơn, Trưởng Công an xã Lao Bảo, chia sẻ: “Điểm khác biệt trong cách làm lần này là chúng tôi không đơn thuần dừng lại ở những buổi tuyên truyền mang tính áp đặt hay đọc, chép một chiều như trước. Thay vào đó, mỗi hộ dân, nhất là các gia đình có người từng sử dụng ma túy hoặc có nguy cơ, đều được cán bộ đến tận nơi trò chuyện, lắng nghe bằng chính tiếng nói của đồng bào. Chúng tôi hỏi kỹ về hoàn cảnh, cuộc sống, cả những điều mà trước đây họ giấu kín. Không phải để kiểm tra hay giám sát mà để hiểu và đồng hành. Ở vùng biên giới này, nếu không thật lòng, người dân sẽ không mở lòng. Chúng tôi xác định, muốn kéo họ ra khỏi nguy cơ, trước tiên phải bước vào được thế giới của họ”.

Một trong những yếu tố then chốt trong cuộc chiến chống ma túy ở vùng biên là vai trò của các già làng, người có uy tín, bởi đó là những “cột trụ tinh thần” trong cộng đồng.

Tại thôn Hà Lệt, ông Hồ Văn T. từng sống trong bi kịch khi có người con trai duy nhất chết vì sốc ma túy năm 2019. Ký ức ấy, ông mang theo trong từng bước chân, từng câu chuyện với dân bản. Có lần, đứng giữa sân nhà sinh hoạt cộng đồng, trước hàng chục thanh niên vừa được tuyên truyền, ông rút mảnh khăn xếp cũ, lau vội khóe mắt, rồi nói trong tiếng lặng đi của cả gian nhà: “Con tôi chết trong một đêm mưa. Ma túy không cần giết, nó khiến người ta tự chết. Tôi không muốn thêm bất kỳ gia đình nào phải rơi vào cảnh như tôi nữa. Giờ ai hỏi tôi sợ gì, tôi nói không sợ đói, không sợ khổ, chỉ sợ ma túy”.

Kể từ sau lần ông dũng cảm đứng lên chia sẻ bi kịch của chính gia đình mình, ông trở thành người được tin cậy nhất khi chính quyền, Công an cần tiếp cận những hộ có nguy cơ cao. Ở một vùng đất mà nhiều người vẫn chọn cách im lặng trước hiểm họa, thì việc một người cha từng mất con vì ma túy dám gọi tên nỗi đau, và biến nó thành lời cảnh tỉnh, đã là một sự can đảm hiếm có. Từ sự lên tiếng ấy, một làn gió mới đã thổi vào thôn Hà Lệt. Một nhóm thanh niên tình nguyện tham gia các tổ tuần tra ban đêm, đồng hành cùng Công an giữ gìn an ninh thôn xóm. Chị em phụ nữ lập nhóm nấu cơm, tiếp sức cho các buổi tuyên truyền. Trẻ em trong thôn được tổ chức thi vẽ tranh, viết bài về tác hại của ma túy, những nét bút non nớt mà chất chứa cả tương lai của một vùng biên. Chỉ sau hơn một tháng triển khai “làm điểm”, mọi người mới nhận ra, đây không còn là cuộc chiến riêng của Công an, mà là chuyện chung của cả cộng đồng, của mỗi mái nhà, mỗi bữa cơm, mỗi đứa trẻ.

Khi những người lầm lỡ bắt đầu hành trình trở về

Xã Lao Bảo hiện có 27 thôn, khóm; diện tích 83,4 km²; dân số 5.580 hộ với 23.619 nhân khẩu, trong đó hơn 3.100 người là đồng bào dân tộc thiểu số. Trước khi sáp nhập, tổng số người sử dụng ma túy tại 3 địa phương cũ đã là 91 người. Sau khi tiến hành rà soát đồng bộ từ đầu tháng 7/2025, Công an xã phát hiện thêm 8 người sử dụng, nâng tổng số lên 99 người; đối tượng sau cai nghiện tăng lên 10 người. Ngoài ra, địa bàn còn có 90 người mãn hạn tù, đang trong quá trình tái hòa nhập cộng đồng.

Các trường hợp được Công an xã Lao Bảo phát hiện dương tính với ma túy.

Thượng úy Trương Tấn Hải, Phó trưởng Công an xã Lao Bảo nhận định: “Nếu không quản lý sát, đối tượng sau cai nghiện có thể tái phạm, người mãn hạn tù có thể bị lôi kéo vào các hoạt động phi pháp. Đây là những điểm cần gỡ nút để ổn định trật tự địa bàn”.

Lao Bảo là vùng thương mại biên giới sôi động, có cửa khẩu quốc tế nhộn nhịp với hàng trăm lượt xe hàng xuất- nhập mỗi ngày. Cũng chính sự thông thoáng ấy tiềm ẩn những kẽ hở, trở thành điểm dễ bị các đối tượng tội phạm ma túy lợi dụng. Các chuyên án triệt phá đường dây ma túy xuyên quốc gia tại khu vực này những năm qua cho thấy thủ đoạn phạm tội ngày càng tinh vi, liều lĩnh. Từ việc giấu ma túy trong các container chở hàng nhập khẩu như thạch cao, gỗ, đến việc thuê người dân địa phương làm “chân rết”, tất cả đều cho thấy, nếu không kiểm soát chặt địa bàn, hiểm họa “cái chết trắng” hoàn toàn có thể len lỏi vào bất kỳ góc khuất nào của đời sống.

Theo chỉ đạo của Bộ Công an và Công an tỉnh Quảng Trị, Công an xã Lao Bảo đã chủ động bám cơ sở, làm từ sớm, ngăn từ gốc. “Chúng tôi xác định phải nắm chắc từng thôn, từng hộ, từng người có nguy cơ. Mọi dấu hiệu bất thường, từ việc vắng mặt bất minh, giao du với người lạ, đến biểu hiện tiêu xài vượt quá mức thu nhập hàng này, đều được ghi nhận, phân tích rủi ro”, Thượng tá Trần Hữu Sơn, Trưởng Công an xã Lao Bảo, cho biết. Điểm khác biệt trong cách làm là không chỉ trông vào biện pháp nghiệp vụ. Từ các trưởng thôn, bí thư chi bộ tới hội viên phụ nữ, đoàn viên thanh niên, già làng và cả những người từng lầm lỡ, nay đã hoàn lương cũng được Công an xã vận động tham gia phòng chống ma túy. Đây chính là “tai mắt” gần dân nhất, kịp thời nhất, giúp Công an phát hiện từ sớm.

Song song với đó, các tổ công tác lưu động được thành lập, thường xuyên tuần tra dọc tuyến sông Sê Pôn, khu vực biên giới, các lối mở và đường mòn, nơi từng bị lợi dụng để đưa ma túy từ bên kia biên giới vào. Đặc biệt, thời gian gần đây, sự phối hợp giữa Công an xã và Đồn Biên phòng Cửa khẩu quốc tế Lao Bảo được nâng lên, thay vì chia nhau xử lý theo phân quyền, hai lực lượng cùng phân tích thông tin, lên phương án chung. Chính sự phối hợp thực chất này đã góp phần quan trọng trong việc bóc gỡ nhiều đường dây, ổ nhóm ma túy ngay từ cửa ngõ biên giới.

Vì thế, từ đầu năm 2025 đến nay, lực lượng Công an và Biên phòng trên địa bàn đã phối hợp phát hiện, xử lý nhiều vụ vận chuyển trái phép chất ma túy qua địa bàn Lao Bảo. Trong đó có vụ thu giữ hàng chục kilôgam ma túy đá và hàng chục nghìn viên ma túy tổng hợp. Các vụ án này đều có mẫu số chung, đối tượng sử dụng người địa phương làm trung gian, giấu ma túy trong hàng hóa hoặc vận chuyển qua đường mòn, lối mở. Làm sạch địa bàn không thể tách rời với kiểm soát tuyến biên. Càng kiểm soát chặt chẽ đường biên giới, thì ma túy càng khó lọt sâu vào nội địa.

Một tín hiệu đáng mừng trong cuộc chiến này là sự thay đổi từ chính những người từng vấp ngã. Những gương mặt từng cúi đầu khi gặp cán bộ thôn, từng lẩn tránh mỗi khi có người đến vận động, nay đã dám ngẩng lên, dám nhìn lại quá khứ như một bài học để bước tiếp. Anh Hồ Văn K., 34 tuổi, từng là nỗi ám ảnh của cả xóm với tiền sử sử dụng ma túy đá và thường xuyên gây rối sau mỗi lần “phê”. Gia đình bất lực, dân làng xa lánh, chính quyền phải nhiều lần can thiệp. Vậy mà giờ đây, anh là người đầu tiên đăng ký tham gia nhóm thanh niên tình nguyện tuần tra ban đêm. “Tôi tự thấy xấu hổ với vợ con, với dân làng. Công an xã đến gặp tôi nhiều lần, không phải để trách mắng mà chỉ hỏi nhẹ: “Anh có muốn sống khác đi không?”. Tôi gật đầu. Họ không bỏ tôi. Và giờ, tôi cũng không cho phép mình quay lại nữa”, anh nói, mắt chạm ánh đèn pin lấp lóa giữa sân UBND xã.

Tương tự là anh Hồ Văn Đ., 37 tuổi, từng nghiện ma túy tổng hợp và bị xử lý hành chính cách đây 3 năm. Sau thời gian cai nghiện tự nguyện và được Đoàn thanh niên xã hỗ trợ sinh kế, anh cùng vợ, chị Hồ Thị L., mở một quán ăn nhỏ gần chợ Lao Bảo. Từ một người từng lặng lẽ né tránh ánh nhìn của hàng xóm, anh dần trở thành chỗ dựa tinh thần cho đám trẻ quanh chợ, luôn nhắc nhở chúng tránh xa “cái chết trắng”. “Mình nói với tụi nhỏ, tao từng chết hụt vì thứ đó, đừng bao giờ thử. Một lần là một đời”, anh Đ. nói. Người đàn ông từng ngập chìm trong bóng tối ấy giờ đây đi lại thoăn thoắt, tóc cắt gọn, ánh mắt sáng lên sự bình thản. Trong tiếng xì xụp của khách ăn khuya, có điều gì đó thật yên tâm - như thể, anh đã trở lại làm người đàn ông của gia đình, của bản làng.

Với 99 người đang sử dụng ma túy, 10 người sau cai nghiện, 90 người mãn hạn tù và hàng trăm thanh thiếu niên ở độ tuổi dễ bị lôi kéo, việc làm sạch ma túy tại Lao Bảo không thể hoàn thành trong vài tháng, thậm chí một năm. Nhưng khi thôn bản đã bắt đầu nói “không” với ma túy, khi từng hộ dân biết giữ con em, thì hy vọng về một địa bàn sạch ma túy không còn là điều xa vời, mà đã bắt đầu thành hình trong từng nếp nghĩ, từng đổi thay nhỏ bé mỗi ngày.

Phan Thanh Bình

Nguồn ANTG : https://antgct.cand.com.vn/so-tay/cong-an-xa-voi-cuoc-chien-day-lui-ma-tuy-o-vung-bien-lao-bao-i777887/