Các đại biểu tham gia hội thảo khoa học. (Ảnh: DUY LINH)
Xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa là chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước ta, nhằm bảo đảm quyền lực nhà nước thuộc về nhân dân, được thực hiện thông qua pháp luật và dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam.
Trong tiến trình ấy, các tổ chức chính trị-xã hội, đặc biệt là Công đoàn Việt Nam, đóng vai trò quan trọng trong việc đại diện, bảo vệ quyền lợi người lao động, tham gia quản lý nhà nước và xã hội, góp phần củng cố cơ sở chính trị-xã hội cho sự phát triển bền vững của đất nước.
Trong bối cảnh đổi mới mô hình tăng trưởng, cải cách thể chế, và hội nhập sâu rộng, việc phát huy vai trò của Công đoàn trong xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa càng trở nên cấp thiết.
Tham gia hiệu quả vào xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa
Phát biểu tại Hội thảo khoa học "Công đoàn Việt Nam với nhiệm vụ tham gia quản lý Nhà nước, xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa", đồng chí Nguyễn Đình Khang, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam khẳng định: Việc tham gia quản lý Nhà nước của Công đoàn là nền tảng, là điều kiện tiên quyết để Công đoàn có thể tham gia hiệu quả vào việc xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, bảo đảm mọi hoạt động của Nhà nước đều tuân theo Hiến pháp và pháp luật, tôn trọng, bảo vệ quyền con người, quyền công dân và vì lợi ích của nhân dân.
Toàn cảnh hội thảo.
Từ góc độ lý luận, Giáo sư, Tiến sĩ Trần Ngọc Đường, nguyên Trợ lý Chủ tịch Quốc hội cho rằng: Với tư cách là tổ chức chính trị-xã hội rộng lớn của giai cấp công nhân, người lao động, Công đoàn Việt Nam có một trong những chức năng hiến định là tham gia quản lý Nhà nước.
Sở dĩ, Công đoàn có chức năng quan trọng đó là vì Nhà nước ta là Nhà nước xã hội chủ nghĩa, công cụ của giai cấp công nhân và nhân dân lao động. Công đoàn là tổ chức rộng lớn của giai cấp công nhân, vừa bảo vệ quyền lợi của người lao động, vừa tham gia vào quá trình vận hành của bộ máy Nhà nước.
Theo tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh, người sáng lập, lãnh đạo Nhà nước ta, quản lý Nhà nước là công việc của toàn dân, trước hết là của giai cấp công nhân, người lao động. Do đó, Công đoàn phải là lực lượng đồng hành cùng Nhà nước, tham gia vào công cuộc kiến thiết quốc gia, tham gia quản lý các hoạt động kinh tế-xã hội, tham gia kiểm tra, thanh tra, giám sát hoạt động của cơ quan Nhà nước.
"Khi tiếng nói của người lao động thông qua tổ chức công đoàn được lắng nghe thì quản lý Nhà nước về lao động ổn định hơn, năng suất lao động và sự phát triển kinh tế, xã hội sẽ nhanh và bền vững hơn", Giáo sư, Tiến sĩ Trần Ngọc Đường nhấn mạnh.
Còn Phó Giáo sư, Tiến sĩ Lê Văn Trung, Phó Viện trưởng Viện Quyền con người, Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh cho rằng: Trong bối cảnh vươn mình phát triển của đất nước và dân tộc hiện nay, với sự xuất hiện của tổ chức đại diện của người lao động tại doanh nghiệp, cùng với những thách thức mới của quan hệ lao động trong điều kiện hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng, Công đoàn cần tiếp tục tham gia tích cực và hiệu quả hơn vào quản lý Nhà nước và xây dựng Nhà nước pháp quyền; từ đó, tăng cường hơn nữa công tác bảo vệ quyền của người lao động trong giai đoạn mới.
Thực tiễn cho thấy, Tổ chức Công đoàn Việt Nam không chỉ là đại diện, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của người lao động mà còn là một chủ thể tham gia kiểm tra, giám sát, góp phần vào cơ chế kiểm soát quyền lực nhà nước. Qua đó góp phần ngăn ngừa sự tha hóa quyền lực, thúc đẩy bộ máy công quyền vận hành minh bạch, hiệu quả.
Từ góc độ thực tiễn, Chủ tịch Liên đoàn Lao động tỉnh Nghệ An Kha Văn Tám chia sẻ: Để nâng cao hơn nữa vai trò của Công đoàn, trước hết cần chú trọng đào tạo, bồi dưỡng kỹ năng đối thoại, thương lượng, hòa giải cho cán bộ; xây dựng cơ chế luân chuyển, bố trí cán bộ phù hợp, ưu tiên người có trình độ pháp luật, kinh nghiệm quan hệ lao động và tâm huyết.
Công đoàn cơ sở cần thực sự trở thành “tổ ấm” của người lao động, chủ động nắm bắt tâm tư, nguyện vọng, giám sát việc thực hiện chế độ chính sách, ký kết thỏa ước tập thể chất lượng, mang lại lợi ích thiết thực. Đồng thời, Công đoàn phải phối hợp chặt chẽ các cơ quan quản lý Nhà nước về lao động (Sở Nội vụ, Ban quản lý Khu kinh tế), cơ quan bảo hiểm xã hội, chính quyền địa phương và lực lượng công an để xử lý các vụ việc phát sinh một cách kịp thời, hiệu quả.
Cầu nối đa chiều, kết nối hiệu quả tiếng nói của người lao động với cơ quan hoạch định chính sách, lập pháp
Từ góc độ cơ quan báo chí, Ủy viên Ban Biên tập, Trưởng Ban Chính trị-Ngoại giao, Báo Nhân Dân Phạm Song Hà cho biết: Là cơ quan ngôn luận của Đảng, tiếng nói của Nhà nước và diễn đàn của nhân dân, Báo Nhân Dân đóng vai trò đặc biệt quan trọng trong thúc đẩy cơ chế lắng nghe ý kiến người lao động thông qua Tổ chức Công đoàn, góp phần hoàn thiện hệ thống pháp luật xã hội chủ nghĩa.
Trưởng Ban Chính trị-Ngoại giao Báo Nhân Dân Phạm Song Hà phát biểu tham luận.
Với vị thế và uy tín đặc biệt của mình, Báo Nhân Dân đã chủ động vượt qua vai trò thông tin thông thường để trở thành “cầu nối đa chiều, năng động” kết nối hiệu quả giữa tiếng nói của người lao động thông qua Tổ chức Công đoàn với cơ quan hoạch định chính sách, lập pháp; là diễn đàn dân chủ, khoa học, tạo không gian cho đối thoại, phản biện xã hội xây dựng dựa trên bằng chứng thực tiễn từ đời sống sinh động của người lao động; công cụ giám sát mạnh mẽ, theo dõi sát sao quá trình xây dựng, thực thi và sửa đổi pháp luật dưới góc độ bảo vệ quyền lợi người lao động.
Thực tế cho thấy, Báo Nhân Dân thường xuyên đăng tải các bài viết, chuyên trang khẳng định vị trí, trách nhiệm của Tổ chức Công đoàn trong việc tập hợp, phản ánh tiếng nói đoàn viên, người lao động lên các cơ quan Đảng, Nhà nước; đưa tin kịp thời, sinh động về các mô hình tốt, cách làm hay của Tổ chức Công đoàn các cấp trong việc lắng nghe, tổng hợp ý kiến người lao động và những kiến nghị đã được cơ quan lập pháp, hành pháp tiếp thu, thể chế hóa thành luật. Điều này củng cố niềm tin của đoàn viên, người lao động vào hiệu quả của kênh phản ánh.
Những bài điều tra, phóng sự, phản ánh của Báo Nhân Dân đã được các ban, bộ, ngành ghi nhận. Nhiều tác phẩm báo chí phản ánh về đời sống, việc làm, thu nhập của người lao động, các phong trào của Tổ chức Công đoàn đã đoạt nhiều giải thưởng báo chí uy tín, cao nhất là Giải thưởng Báo chí quốc gia….
Tổng Biên tập Lê Quốc Minh phát biểu kết luận hội thảo.
Phát biểu kết thúc hội thảo, đồng chí Lê Quốc Minh, Tổng Biên tập Báo Nhân Dân, Phó Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam, cho biết các tham luận và ý kiến tại hội thảo đã khẳng định, làm sâu sắc thêm về lý luận việc Công đoàn tham gia quản lý Nhà nước, xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa là một tất yếu chính trị, phù hợp với bản chất của chế độ xã hội chủ nghĩa và nguyên tắc dân chủ.
Công đoàn không chỉ là chủ thể tham gia quan hệ lao động thuần túy, mà còn là một thành tố quan trọng trong hệ thống chính trị, có quyền và trách nhiệm tham gia quản lý nhà nước, xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa.
Tổng Biên tập Báo Nhân Dân Lê Quốc Minh ghi nhận: Trên cơ sở phân tích thực trạng, các đại biểu đã đề xuất nhiều giải pháp toàn diện và cụ thể nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động của Công đoàn trong tình hình mới; củng cố nền tảng thể chế về vai trò của Công đoàn trong tham gia quản lý nhà nước, xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa; nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ công đoàn; đổi mới phương thức tham gia xây dựng và hoàn thiện pháp luật theo hướng chủ động, từ sớm-từ xa.
Những kết quả, ý kiến đóng góp tại hội thảo là nguồn tư liệu khoa học quý giá để Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam và các cơ quan hữu quan tham khảo, góp phần nâng cao hơn nữa hiệu quả hoạt động của Tổ chức Công đoàn.
Từ những giải pháp và khuyến nghị thiết thực từ hội thảo, Công đoàn Việt Nam sẽ tiếp tục đổi mới, phát huy vai trò của mình, trở thành một lực lượng nòng cốt trong việc tham gia xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, góp phần vào sự phát triển bền vững của đất nước, vì cuộc sống ấm no, hạnh phúc của người lao động.
Đồng chí Lê Quốc Minh nhấn mạnh: Thời gian qua, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam và Báo Nhân Dân đã có nhiều hoạt động phối hợp chặt chẽ thông qua các hoạt động như tổ chức nhiều hội nghị, hội thảo; tuyên truyền về hoạt động của Công đoàn; phối hợp chăm lo cho đoàn viên, người lao động.
"Báo Nhân Dân cũng là cầu nối đa chiều, kết nối hiệu quả giữa tiếng nói của người lao động thông qua tổ chức công đoàn với cơ quan hoạch định chính sách, lập pháp; phát huy vai trò trong việc nâng cao hiệu quả cơ chế lắng nghe ý kiến người lao động thông qua Công đoàn, góp phần hoàn thiện hệ thống pháp luật xã hội chủ nghĩa. Phát huy kết quả của hội thảo hôm nay, công tác phối hợp giữa hai cơ quan sẽ ngày càng chặt chẽ, hiệu quả", Tổng Biên tập Báo Nhân Dân khẳng định.
THANH HÀ