Công nghệ đang hỗ trợ khám phá đại dương

6 giờ trướcBài gốc

Hoạt động khám phá đại dương đang được thúc đẩy nhờ vào công nghệ. Ảnh minh họa: Moitruongvaxahoi.vn

Các sự cố tràn dầu

Các sự cố tràn dầu lớn trên đại dương sẽ tương đối dễ phát hiện bằng hình ảnh vệ tinh, khi một tàu chở dầu gặp nạn hoặc một đường ống bị vỡ. Tuy nhiên, những sự cố ô nhiễm nhỏ hơn có thể chỉ xuất hiện như một vệt mỏng trên bề mặt biển.

Hiện nay, tổ chức phi chính phủ SkyTruth (Mỹ) đang khai thác các thuật toán học máy (machine learning) để sàng lọc tập dữ liệu lớn về hình ảnh vệ tinh, và tìm ra những sự cố tràn dầu mà trước đây có thể không được phát hiện.

Ông Mitchelle De Leon, người đứng đầu bộ phận Tác động và quan hệ đối tác chiến lược của SkyTruth cho hay: “Trước đây, các nhà phân tích phải mất nhiều tuần nếu không muốn nói là nhiều tháng, mới có thể phát hiện ra một sự cố ô nhiễm dầu quy mô nhỏ”.

Ô nhiễm ánh sáng

Theo ông Tim Smyth, một chuyên gia về địa hóa sinh học đại dương tại Phòng thí nghiệm đại dương Plymouth (Vương quốc Anh), các nhà khoa học cần hình ảnh vệ tinh để có được các mô hình phức tạp giúp tính toán cách ánh sáng thâm nhập vào đại dương.

Nước biển thường hấp thụ nhiều ánh sáng đỏ hơn, nhưng điều đó có thể thay đổi khi xuất hiện thực vật phù du hoặc độ đục cao. “Chúng tôi có thể lập trình máy tính để có thể mô hình hóa trường ánh sáng dưới nước với độ chính xác cao”, ông Tim Smyth giải thích.

Nghiên cứu của Plymouth phát hiện, 2 triệu km2 đại dương trên toàn cầu, một khu vực rộng gấp 10 lần diện tích của Vương quốc Anh đang bị ảnh hưởng bởi ô nhiễm ánh sáng. Những tác động này rất sâu sắc, từ làm gián đoạn việc kiếm ăn của cá và chim biển, cho đến can thiệp vào quá trình sinh sản của san hô và quá trình di cư hàng đêm của thực vật phù du.

Những loài sinh vật mới

Các nhà khoa học ước tính, con người chỉ biết khoảng 10% sinh vật sống dưới biển. Trong khi đó, bà Lucy Woodall, một nhà sinh vật học đại dương tại Ocean Census lưu ý, trước khi chúng ta nhận ra sự tồn tại của một loài mới, “chúng ta đang mất đi sự đa dạng đó”.

Được ra mắt vào năm 2023, Ocean Census là một dự án hợp tác quốc tế nhằm ghi lại các loài sinh vật biển ẩn náu trong các đại dương trên thế giới, với mục tiêu đẩy nhanh quá trình khám phá các loài sinh vật biển. Dự án đã ghi nhận hơn 800 khám phá mới.

Dự án đạt hiệu quả một phần nhờ vào sự hợp tác với các tàu nghiên cứu được trang bị phòng thí nghiệm công nghệ cao, nơi nhà nghiên cứu có thể bắt đầu làm việc ngay lập tức trên những mẫu vật thu thập được. Giải trình tự gen hiện có thể được thực hiện ngoài thực địa; trong khi 10 năm trước, công việc này cũng phải mất hàng tháng trời khi trở lại đất liền, bà Lucy Woodall nói thêm.

LÊ THẢO (Lược dịch từ AFP & Jiji Press)

Nguồn Thừa Thiên Huế : https://huengaynay.vn/the-gioi/cong-nghe-dang-ho-tro-kham-pha-dai-duong-151705.html