Công nghệ mới kết hợp cách đánh cũ: Bí mật sau những cuộc tấn công chính xác của Israel và Ukraine

một ngày trướcBài gốc

Rocket được phóng từ Liban vào lãnh thổ Israel ngày 18/10/2024. Ảnh: IRNA/TTXVN

Theo Wall Street Journal ngày 9/6, trong bối cảnh chiến tranh hiện đại, một sự chuyển dịch mạnh mẽ đang diễn ra, nơi công nghệ tiên tiến kết hợp với các phương pháp gián điệp truyền thống để định hình lại cán cân quyền lực. Những chiến dịch táo bạo của Israel nhằm vào Hezbollah và Ukraine tấn công phi đội máy bay ném bom của Nga là minh chứng rõ nét cho sự thay đổi này, báo hiệu một kỷ nguyên mới của xung đột, nơi bên yếu hơn có thể tạo ra tác động chiến lược đáng kinh ngạc với chi phí hạn chế.

Gián điệp và công nghệ: Sự cộng hưởng thay đổi cuộc chơi

Từ "con ngựa thành Troy" huyền thoại của người Hy Lạp cổ đại, sự nghi binh, xâm nhập và gián điệp đã luôn là một phần không thể thiếu của chiến tranh. Tuy nhiên, trong thời gian gần đây, những hoạt động này hiếm khi tạo ra tác động chiến lược đáng kể. Hiện mọi thứ đang thay đổi. Các hoạt động tình báo táo bạo của Israel nhằm vào Hezbollah ở Liban và Ukraine nhắm vào phi đội máy bay ném bom chiến lược của Nga đã đưa gián điệp trở lại vị trí hàng đầu của các cuộc xung đột thế kỷ 21.

Sự kết hợp giữa công nghệ hiện đại và kỹ thuật gián điệp truyền thống đã tạo ra một sức mạnh tổng hợp chưa từng có. Eyal Tsir Cohen, cựu Giám đốc cấp cao trong Cơ quan tình báo Mossad của Israel, nhấn mạnh: “Công nghệ ngày nay mang đến cho bạn nhiều khả năng mới: Có nhiều không gian hơn cho phép bạn thực sự phát hiện ra những nơi mà đối thủ của bạn dễ bị tấn công do thực tế là bạn có thể vượt qua nhiều rào cản vật lý mà trước đây bạn không thể vượt qua”.

Các tiến bộ công nghệ như thiết bị bay không người lái (UAV), mạng lưới truyền thông tiên tiến, pin và chất nổ nhỏ gọn nhưng uy lực hơn đang trang bị cho các bên tham chiến những công cụ để gây ra thiệt hại lớn. Tuy nhiên, như chuyên gia Cohen cũng lưu ý, những công nghệ này "luôn hoạt động theo cả hai cách - tùy thuộc vào bên nào tinh vi hơn trong việc khai thác các điểm yếu của bên kia" và thành công cuối cùng phụ thuộc vào yếu tố con người: "Bạn cần những người giỏi để làm việc với công nghệ - công nghệ dựa trên yếu tố con người chứ không phải ngược lại".

Israel: Tác động chiến lược ở Trung Đông

Chiến dịch của Israel nhằm vào Hezbollah vào mùa thu năm ngoái là một ví dụ điển hình về sự kết hợp hiệu quả giữa tình báo và công nghệ. Bằng cách xâm nhập và cài chất nổ vào các thiết bị liên lạc (máy nhắn tin, bộ đàm) của Hezbollah, sau đó là các cuộc tấn công có mục tiêu tiêu diệt thủ lĩnh Hassan Nasrallah và phần lớn ban lãnh đạo của tổ chức này, Israel đã làm suy yếu đáng kể đối thủ trực tiếp đáng gờm nhất của mình.

Chiến dịch trên, kết quả của nhiều năm nỗ lực thâm nhập vào Hezbollah, không chỉ khiến phong trào dân quân này mất quyền kiểm soát chính phủ Liban mà còn góp phần tạo ra các điều kiện dẫn đến sự sụp đổ của chính quyền Bashar al-Assad ở Syria hai tháng sau đó. Đây là minh chứng cho việc các hoạt động gián điệp và tấn công có mục tiêu, khi được thực hiện một cách thông minh và bền bỉ, có thể định hình lại cán cân quyền lực trong một khu vực phức tạp như Trung Đông.

Chiến dịch "mạng nhện" của Ukraine

Tương tự, Chiến dịch Spiderweb (Mạng nhện) của Ukraine vào ngày 1/6 vừa quà, nhằm vào năm sân bay của Nga nơi đặt phi đội máy bay ném bom chiến lược, đã gây ra một cú sốc lớn. Cuộc tấn công đồng thời, được thực hiện bởi các thiết bị bay không người lái ẩn trong những thùng lắp ghép di chuyển trên xe tải, cho thấy Ukraine có thể hoạt động sâu trong lãnh thổ Nga.

Theo cảnh quay bằng UAV do tình báo Ukraine công bố và ảnh vệ tinh độc lập, Ukraine đã tấn công hơn 20 máy bay và phá hủy ít nhất 12 chiếc. Cuộc tấn công này đã làm xói mòn nghiêm trọng khả năng phóng tên lửa hành trình của Nga, vốn là một trong những lợi thế quan trọng của Moskva trong cuộc chiến ở Ukraine.

Brian Katulis, thành viên cấp cao tại Viện Trung Đông, nhận định rằng cách thức tác chiến mới này sẽ điều chỉnh lại cán cân quyền lực theo hướng có lợi cho các bên yếu hơn: "Nếu bạn có thể tung đòn mạnh hơn sức mình trong khi có chi phí hạn chế và tạo ra tác động lớn, thì điều đó có thể cân bằng sân chơi".

Bài học cho các cường quốc

Những gì đang diễn ra ở Ukraine và Trung Đông cung cấp những bài học quý giá cho các cường quốc, trong đó có Nga và có lẽ là cả Mỹ, những bên có thể chậm chạp trong việc nắm bắt bản chất đang thay đổi của các cuộc xung đột. Andriy Zagorodnyuk, cựu Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine, người hiện đang cố vấn cho chính phủ, đã so sánh tình hình của Ukraine với Israel những năm 1970: "Israel phải đối mặt với mối đe dọa hiện hữu và bị bao vây bởi những đối thủ mạnh hơn nhiều, nhưng họ đã sống sót thông qua chiến tranh bất đối xứng. Ukraine cũng phải suy nghĩ về bất đối xứng – đó là cơ hội duy nhất để chúng tôi tồn tại”.

Các cuộc tấn công của Israel và Ukraine không chỉ gây thiệt hại vật chất mà còn buộc đối phương phải tốn nhiều nguồn lực để điều chỉnh kế hoạch, cũng như săn lùng những "điệp viên" tiềm tàng. Dan Hoffman, cựu Giám đốc chi nhánh CIA tại Moskva, nhận xét: "Ukraine đang ở sau chiến tuyến của đối thủ, sử dụng chiến tranh phi đối xứng để phản công đối thủ có vũ khí hạt nhân".

Chiến dịch Spiderweb cũng tạo tiếng vang lớn trong các đồng minh NATO, những người đang nghiên cứu những cải tiến mà Ukraine triển khai, bao gồm việc sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để giúp dẫn đường cho UAV đến mục tiêu. Nó đã biến một lợi thế của Nga – có diện tích rộng lớn – thành một điểm hạn chế, bằng cách đồng thời tấn công các mục tiêu cách xa hàng nghìn km. Tomáš Kopečný, phái viên chính phủ Séc tại Ukraine, nhận định: "Mọi quân đội đều đang học hỏi từ điều này. Đó là công nghệ hóa các hoạt động tác chiến".

Mặc dù các hoạt động táo bạo sau phòng tuyến đối thủ không phải lúc nào cũng dẫn đến kết quả thay đổi cuộc chiến ngay lập tức, nhưng như Nadav Pollak, cựu nhân viên tình báo Israel và là giảng viên tại Đại học Reichman, chỉ ra: "Nếu không có hiệu ứng tích lũy, chúng tôi sẽ không coi đó là thành công về mặt chiến lược. Một điều cần phải xảy ra sau một hoạt động khác — và nếu Ukraine tiếp tục tấn công các tài sản chiến lược, cuối cùng chúng cũng sẽ có hiệu ứng tích lũy".

Vũ Thanh/Báo Tin tức và Dân tộc

Nguồn Tin Tức TTXVN : https://baotintuc.vn/quan-su/cong-nghe-moi-ket-hopcach-danh-cu-bi-mat-sau-nhung-cuoc-tan-cong-chinh-xac-cua-israel-va-ukraine-20250610115706399.htm