Công nghệ mới xử lý rác thải bền vững

7 giờ trướcBài gốc

Làm chủ công nghệ phân hủy nhiệt rác

Mới đây, Sở Khoa học và Công nghệ tổ chức đánh giá nhiệm vụ khoa học và công nghệ không sử dụng ngân sách nhà nước đối với đề tài “Nghiên cứu, ứng dụng công nghệ phân hủy nhiệt rác thải sinh hoạt thu hồi khí đốt, dầu tái sinh và than sinh học không phát thải” do Công ty cổ phần Môi trường năng lượng Xanh Asian Bắc Giang (phường Yên Dũng) thực hiện. Khác với công nghệ đốt truyền thống, công nghệ phân hủy nhiệt rác không phát sinh phản ứng cháy, hoạt động ở nhiệt độ từ 280-320°C trong môi trường kín.

Công nhân Công ty cổ phần Môi trường năng lượng Xanh Asian Bắc Giang (phường Yên Dũng) điều khiển hệ thống xử lý nhiệt rác.

Rác thải sinh hoạt sau khi được xử lý sẽ tạo ra ba sản phẩm chính gồm: Khí tổng hợp, dầu tái sinh và than sinh học. Quá trình này không phát sinh dioxin, furan, bụi hay khí độc hại ra môi trường, không cần sử dụng ống khói. Khí gas thu hồi quay vòng để duy trì nhiệt cho lò, trong khi dầu tái sinh và than sinh học có thể được sử dụng làm nhiên liệu công nghiệp hoặc cải tạo đất trong nông nghiệp. Hiện nay, doanh nghiệp đang tiến hành các thủ tục cấp giấy chứng nhận, là tiền đề để doanh nghiệp chuyển giao, nhân rộng. Báo cáo kết quả đánh giá về môi trường của công nghệ được xác nhận của Viện Khoa học Công nghệ Năng lượng và Môi trường (Vilas 366, Vimcerts 079).

Theo lãnh đạo Công ty, nhóm kỹ sư của doanh nghiệp ấp ủ ý tưởng công nghệ này từ gần 10 năm trước, song tới tháng 10/2023 bắt đầu triển khai thử nghiệm chi tiết, nghiêm túc và đến tháng 7/2025 mới hoàn thiện. “Chúng tôi đã nghiên cứu từng quy trình, lắp đặt hệ thống thiết bị, lựa chọn loại rác, thiết kế công suất… Quá trình thử nghiệm, công nghệ phân hủy nhiệt áp suất tùy biến không phát thải do doanh nghiệp tự nghiên cứu, chế tạo có nhiều ưu điểm, phù hợp với nguồn phụ phẩm nông nghiệp dồi dào (rơm rạ, trấu, bã mía, lá điều...); phù hợp với điều kiện vận hành tại Việt Nam, nhu cầu thị trường về than sinh học, nhiên liệu tái sinh. Mức độ tự động hóa và tính tích hợp chu trình nhiệt - vật lí - hóa học vượt trội so với một số công nghệ đốt hoặc ủ sinh học truyền thống”, ông Phạm Quốc Hùng, Phó Giám đốc Công ty chia sẻ.

Nhiệm vụ khoa học đã đưa ra các sản phẩm hoàn thiện gồm mô hình xử lý rác thải sinh hoạt với quy mô linh hoạt từ 30-120 tấn/ngày ứng dụng công nghệ phân hủy nhiệt áp suất tùy biến. Bộ tài liệu kỹ thuật tổng hợp mô tả đặc tính công nghệ, nguyên lý hoạt động, quy trình hướng dẫn sử dụng hệ thống thiết bị xử lý rác thải sinh hoạt bằng phương pháp phân hủy nhiệt áp suất tùy biến không phát thải. Sơ đồ dây chuyền công nghệ và các chỉ dẫn kỹ thuật phục vụ vận hành an toàn, đánh giá hiệu quả môi trường, kinh tế - kỹ thuật.

Là thành viên hội đồng đánh giá, Thạc sỹ Hoàng Văn Chiến, Học viện Nông nghiệp Việt Nam nhận định: “Chúng tôi đánh giá cao việc doanh nghiệp tự nghiên cứu công nghệ, thiết kế quy trình, hệ thống xử lý rác vì đây là vấn đề hết sức phức tạp, đòi hỏi thời gian thử nghiệm kỹ. Quy trình công nghệ xử lý rác phù hợp với cấp cơ sở, có quy mô linh hoạt, dễ dàng triển khai. Nếu được nhân rộng, công nghệ này sẽ góp phần quan trọng trong việc giảm tải áp lực cho các bãi rác tập trung, hạn chế ô nhiễm, nâng cao chất lượng môi trường”.

Điện rác - hướng đi chủ đạo

Trước công nghệ phân hủy nhiệt, Bắc Ninh đã hình thành 4 nhà máy xử lý rác phát điện. Trong đó, Nhà máy điện rác Thăng Long (xã Phù Lãng) với công suất 500 tấn/ngày, phát điện 11 MW. Công nghệ điện rác tầng sôi tuần hoàn được chuyển giao từ Phần Lan, giúp tận thu triệt để giá trị nhiên liệu, tạo nguồn điện ổn định, giảm lượng rác chôn lấp.

Ứng dụng công nghệ xử lý rác tự động tại Nhà máy ở xã Phù Lãng của Công ty trách nhiệm hữu hạn Môi trường Ngôi Sao xanh.

Nhà máy điện rác Lương Tài (xã Trung Kênh) do Công ty trách nhiệm hữu hạn Năng lượng mới EU-CONCH VENTURE Bắc Ninh làm chủ đầu tư có công suất 300 tấn/ngày, phát 6 MW điện cũng đang bước đầu hoạt động hiệu quả. Hay như Nhà máy xử lý chất thải rắn sinh hoạt công nghệ cao phát năng lượng (phường Song Liễu) xử lý 500 tấn/ngày, phát 11-13 MW; Khu liên hiệp xử lý chất thải tại xã Phù Lãng của Công ty trách nhiệm hữu hạn Môi trường Ngôi sao xanh. Mới đây, UBND tỉnh cũng chấp thuận dự án Nhà máy xử lý chất thải rắn huyện Hiệp Hòa của Công ty trách nhiệm hữu hạn Môi trường Ngôi sao xanh và Công ty cổ phần Đầu tư và Thương mại HHK, dự kiến đi vào hoạt động năm 2027 với công suất phát điện 13 MW.

Những dự án này cho thấy Bắc Ninh đã đi trước một bước trong ứng dụng công nghệ điện rác, tận dụng rác làm nguồn năng lượng sạch. Tuy nhiên, việc triển khai trên thực tế vẫn gặp thách thức như chi phí đầu tư cao, thiếu chính sách hỗ trợ, vướng mắc trong tiêu thụ sản phẩm sau xử lý. Chẳng hạn, Nhà máy điện rác Thăng Long có tổng vốn khoảng 1,4 nghìn tỷ đồng khiến nhiều doanh nghiệp e ngại. Trong khi đó, Nhà máy điện rác Lương Tài lại thiếu rác so với thiết kế, đồng thời gặp khó trong đơn giá xử lý và phương án sử dụng tro xỉ.

Thực tế cho thấy các doanh nghiệp còn loay hoay trong lựa chọn công nghệ xử lý phù hợp với công suất, nguồn nguyên liệu và chi phí. Bên cạnh công nghệ đốt phát điện, mô hình phân hủy nhiệt không phát thải do doanh nghiệp Việt Nam tự nghiên cứu mở ra hướng đi mới, nhất là ở quy mô nhỏ và vừa.

Ông Nguyễn Phúc Thương, Phó Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ nhấn mạnh: “Đầu tư công nghệ xử lý rác không chỉ giải quyết ô nhiễm môi trường mà còn góp phần thực hiện cam kết giảm phát thải khí nhà kính, hướng tới mục tiêu Net Zero 2050. Thời gian tới, Sở sẽ tiếp tục đồng hành cùng doanh nghiệp nghiên cứu, tư vấn thủ tục công nhận, bảo hộ sở hữu trí tuệ, thương mại hóa công nghệ xử lý rác do Việt Nam sản xuất. Đồng thời đề xuất cơ chế, chính sách khuyến khích để doanh nghiệp mạnh dạn đầu tư, gia tăng giá trị kinh tế và bảo vệ môi trường bền vững”.

Bài, ảnh: Huyền Thương

Nguồn Bắc Ninh : https://baobacninhtv.vn/cong-nghe-moi-xu-ly-rac-thai-ben-vung-postid426010.bbg