Cổng Tò Vò - Tuyệt tác của thiên nhiên

11 giờ trướcBài gốc

Dấu ấn địa chất kỳ thú

Thắng cảnh cổng Tò Vò có tổng diện tích khoanh vùng bảo vệ hơn 26 nghìn mét vuông. Cấu trúc thắng cảnh bao gồm các phần chính: Lối vào, cổng đá trung tâm, thềm đá bazan, thềm đá bãi biển, bãi san hô và bãi cát. Phần trung tâm là vòm đá bazan có diện tích khoảng 421 m², cấu tạo gồm ba phần: Phần đầu, vòm và phần đuôi.

Chiều cao từ mặt nước lên đến đỉnh từ 1,1 - 2,5 m. Phần đuôi cổng là một khối đá bazan đặc sít, cao 1,7 m, rộng 4,1 m, tựa như dấu chân khổng lồ. Toàn bộ cổng được hình thành từ đá bazan, có màu đen bóng hoặc nâu sẫm, dấu tích còn sót lại từ những đợt phun trào nham thạch cổ xưa.

Du khách tạo dáng trước thắng cảnh Cổng Tò Vò (Đặc khu Lý Sơn).

Nằm cạnh vòm đá là hệ thống thềm bazan ven biển bị bào mòn bởi sóng gió, có màu sắc đa dạng từ đen tuyền đến nâu đỏ, tạo nên khung cảnh hùng vĩ, hoang sơ và kỳ vĩ. Mỗi thời điểm trong ngày và mỗi mùa trong năm, thắng cảnh lại khoác lên mình một vẻ đẹp riêng biệt.

Đặc biệt, khoảng từ tháng 1 đến tháng 4, khu vực này được phủ bởi lớp rêu xanh và các loài rong, tảo, san hô, tạo thành một hệ sinh thái phong phú và sinh động. Cảnh quan nơi đây là sự kết hợp hài hòa giữa địa hình, địa chất, khí hậu và sinh vật, tạo nên một không gian sinh thái có giá trị đặc biệt về khoa học.

Không chỉ có giá trị địa chất, cổng Tò Vò còn là biểu tượng văn hóa tinh thần, gắn bó mật thiết với đời sống của người dân Lý Sơn. Nơi đây gắn liền với nhiều truyền thuyết dân gian kỳ thú. Bà Trần Thị Hảo (79 tuổi), ở thôn Tây An Vĩnh, đặc Khu Lý Sơn cho biết, truyền thuyết dân gian về cổng Tò Vò có nhiều dị bản.

Có chuyện kể rằng, ngày xưa đảo Lớn còn hoang sơ, một bà mẹ ở Ba Làng An có nhiều con, một số theo cha ra đảo khai khẩn. Mãi không thấy chồng con trở về, bà nhờ một ông khổng lồ ở Cổ Lũy ra đảo đưa họ về. Tuy nhiên, khi đến đảo, ông khổng lồ mải mê ngắm cảnh đẹp và xem hai ông tiên đánh cờ trên núi Giếng Tiền nên quên mất lời hứa. Đến khi trời nhá nhem, ông vội vã quay về, sơ ý dẫm lên cổng Tò Vò rồi quỵ ngã, để lại dấu chân trên vòm đá.

Một truyền thuyết khác kể rằng, ông tiên gánh đất ra xây đảo Bé, đi ngang qua Tò Vò làm rơi đất tạo thành dấu lõm như bàn chân trên đỉnh cổng, nên người dân gọi đó là “bàn chân tiên”. Cũng có chuyện cho rằng hai cột đá mái vòm chính là "chân khổng lồ" hóa đá. Người dân đảo còn truyền nhau câu ca: “Khen ai sắp từ thời thượng cổ/ Đá xây nên như tổ Tò Vò”, như lời tôn vinh một di sản kỳ thú, vừa gần gũi trong đời sống, vừa linh thiêng trong tín ngưỡng.

Thắng cảnh Cổng Tò Vò là một phần trong hệ thống di tích Lý Sơn. Ngoài giá trị văn hóa, thắng cảnh còn góp phần phát triển kinh tế địa phương, thu hút hàng chục nghìn lượt khách mỗi năm. Những năm gần đây, nơi đây còn được chọn làm điểm xuất phát cự ly 5 km trong khuôn khổ Giải bơi vượt biển Lý Sơn, góp phần quảng bá hình ảnh thắng cảnh đến bạn bè trong nước và quốc tế.

Đối với nhiều du khách, mỗi khi đến với đặc khu Lý Sơn, cổng Tò Vò là một trong những điểm đến ưu tiên để khám phá vẻ đẹp đất đảo.“Đến cổng Tò Vò, tôi thật sự ấn tượng trước vẻ đẹp kỳ thú mà thiên nhiên ban tặng. Vòm đá vươn ra biển xanh, dưới chân là làn nước trong vắt, trên cao là bầu trời trong xanh, tất cả tạo nên khung cảnh vừa hùng vĩ vừa thơ mộng, yên bình", chị Trương Nhã Kỳ, du khách đến từ tỉnh Gia Lai, cho hay.

Cổng Tò Vò nhìn ra bờ kè biển Lý Sơn mang nét đẹp huyền ảo.

Xứng tầm di tích cấp quốc gia

Trước sự phát triển mạnh mẽ của hoạt động du lịch và tác động của biến đổi khí hậu, thắng cảnh Cổng Tò Vò đang đối diện với nhiều nguy cơ bị xâm hại. Chính quyền đặc khu Lý Sơn đã triển khai nhiều biện pháp bảo tồn như dựng biển cấm leo trèo, phủ cát biển để bảo vệ khu vực xung quanh, tuyên truyền nâng cao ý thức bảo vệ cảnh quan đến người dân và du khách.

Phó Chủ tịch UBND đặc khu Lý Sơn Ngô Đình Mẫn cho biết, địa phương đang tích cực hoàn thiện các phương án gia cố, bảo tồn nguyên trạng cảnh quan cổng Tò Vò, đồng thời tăng cường các giải pháp bảo vệ và phát huy thắng cảnh c ổng Tò Vò nói riêng và các di tích lịch sử trên địa bàn gắn với phát triển du lịch bền vững. UBND tỉnh đã trình Bộ VH-TT&DL xem xét, quyết định công nhận thắng cảnh cổng Tò Vò là di tích cấp quốc gia.

Bài, ảnh: KIM NGÂN

Nguồn Quảng Ngãi : https://baoquangngai.vn/cong-to-vo-tuyet-tac-cua-thien-nhien-55802.htm