Lãng phí từ sự buông lỏng
Điểm vui chơi A1-C4 Nam Thanh (phường Mường Thanh) được đầu tư, hoàn thành tháng 3/2022. Tuy nhiên, sau 3 năm đưa vào sử dụng, nhiều thiết bị thể thao tại đây đã hoen gỉ, trầy xước, thậm chí cong vênh, không thể sử dụng. Một số dụng cụ hỏng hóc từ lâu nhưng chưa được thay thế, sửa chữa.
Ngay trong khuôn viên điểm vui chơi, biển công trình ghi nhận dấu mốc 30 năm thành lập thành phố Điện Biên Phủ (18/4/1992 - 18/4/2022) cũng rơi vào tình trạng nhếch nhác. Mặt biển trầy xước, chữ bong tróc, viền vỡ lở. Biểu tượng từng mang ý nghĩa nhắc nhớ về một chặng đường phát triển của đô thị nay lại trở thành minh chứng rõ ràng cho sự thờ ơ trong quản lý, bảo vệ tài sản công cộng.
Biển công trình ghi nhận dấu mốc 30 năm thành lập thành phố Điện Biên Phủ tại khu vui chơi phường Nam Thanh cũ bị bong tróc, hư hỏng.
Ông Phạm Đình Minh, 65 tuổi, phường Mường Thanh chia sẻ: Ngày nào tôi cũng đi bộ quanh khu vực này. Cũng muốn tập thêm vài động tác với mấy dụng cụ thể dục lắp sẵn, nhưng thấy han gỉ, nhiều cái cong vênh nên không dùng nữa vì sợ không an toàn. Nhiều hôm đi bộ xong, muốn ngồi nghỉ chân mà ghế đá thì gãy, có cái bị cột tạm bằng dây thép, ngồi vào sợ lật ngửa thì khổ.
Tại một số điểm vui chơi công cộng khác, như khu tái định cư Khe Chít 1 (phường Noong Bua cũ), điểm tổ dân phố 6 (phường Him Lam cũ)... tình trạng xuống cấp cũng diễn ra tương tự. Những hạng mục từng được kỳ vọng tạo nên không gian sinh hoạt góp phần nâng cao sức khỏe, gắn kết cộng đồng nhưng lại khiến người dân không yên tâm mỗi khi đến đây. Điều đáng nói, bất cập này đã tồn tại trong thời gian dài nhưng chưa được khắc phục kịp thời.
Cột đèn, bóng đèn bị biến dạng tại khu vui chơi phường Nam Thanh cũ.
Thẳng thắn nhìn nhận thực trạng xuống cấp tại một số điểm vui chơi, công viên trên địa bàn là đúng. Thậm chí, có những hạng mục hư hỏng kéo dài nhưng chưa thể sửa chữa kịp thời, ông Trần Huy Hòa, Trưởng phòng Kinh tế, Hạ tầng và Đô thị phường Mường Thanh cho biết, trước khi thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, bản thân ông là đại biểu HĐND TP. Điện Biên Phủ, trực tiếp giám sát thực tế tại nhiều điểm vui chơi công cộng và ghi nhận nhiều bất cập liên quan đến tình trạng hư hỏng, xuống cấp các hạng mục thể thao, cảnh quan, hệ thống điện chiếu sáng...
“Sau khi không tổ chức cấp huyện, đơn vị đang tiến hành rà soát tổng thể các hạng mục bị hư hỏng, xuống cấp tại các công viên, khu vui chơi công cộng để tham mưu cho phường bố trí nguồn lực phù hợp. Đồng thời, sẽ tăng cường phối hợp với các tổ dân phố trong công tác tuyên truyền, vận động người dân chung tay giữ gìn tài sản chung để sử dụng lâu dài...” - ông Hòa nhấn mạnh.
Để công trình công cộng phát huy hiệu quả
Trước khi thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, TP. Điện Biên Phủ (cũ) có 4 công viên và 5 điểm vui chơi công cộng do UBND cùng cấp trực tiếp quản lý, gồm: Công viên Võ Thị Sáu với diện tích 4,6ha; công viên Văn Cao rộng 0,67ha; công viên Hoàng Vân 0,34ha; công viên Vừ A Dính 0,74ha. 5 điểm vui chơi cộng cộng được đầu tư tại các khu dân cư đông đúc như: Quảng trường thành phố; điểm tổ dân phố 6 phường Him Lam (cũ); điểm A1- C4 phường Nam Thanh (cũ); điểm tại khu tái định cư Khe Chít 1 phường Noong Bua (cũ); điểm vui chơi ở khu tái định cư số 1 thuộc Dự án Đầu tư xây dựng mở rộng Cảng hàng không Điện Biên.
Rác thải không tập kết đúng nơi quy định, ghế đá gãy, dụng cụ luyện tập hư hỏng là hình ảnh phổ biến ở nhiều khu vui chơi công cộng tại phường Mường Thanh và phường Điện Biên Phủ.
Theo quyết định số 439/QĐ-UBND ngày 22/4/2019, UBND T.P Điện Biên Phủ (cũ) giao Phòng Kinh tế, Hạ tầng và Đô thị thực hiện quản lý nhà nước đối với các công viên, điểm vui chơi; UBND các phường chịu trách nhiệm quản lý, bảo vệ tài sản, phối hợp quản lý, khai thác các công trình này. Tuy nhiên, trên thực tế, nhiều tồn tại, hạn chế trong quá trình quản lý, vận hành đã bộc lộ, kéo dài và chưa có giải pháp triệt để.
Trưởng phòng Kinh tế, Hạ tầng và Đô thị phường Mường Thanh Trần Huy Hòa nhận định, có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng trên. Song chủ yếu là do kinh phí duy tu, bảo dưỡng còn hạn chế; trong khi khâu phối hợp giữa các phòng, ban chức năng có lúc chưa thật sự đồng bộ. Cùng với đó, ý thức giữ gìn của một bộ phận người dân chưa cao, dẫn đến hư hỏng, mất mỹ quan.
Không chỉ các khu vui chơi, điểm sinh hoạt cộng đồng tại khu đô thị Pom La cũng bị phá hỏng.
Hệ quả, nguyên nhân đã rõ, song trách nhiệm thuộc về ai đến nay vẫn chưa được phân định thật sự rõ ràng. Việc phối hợp giữa các cơ quan chức năng và cơ sở trong công tác quản lý, duy tu, bảo dưỡng các công trình công cộng còn thiếu nhịp nhàng dẫn đến những tồn tại chưa được xử lý kịp thời. Trong khi đó, người dân, đối tượng thụ hưởng trực tiếp chưa giám sát hiệu quả khiến việc giữ gìn, bảo vệ tài sản chung hạn chế.
Trước thực trạng trên, cấp ủy, chính quyền cần có những giải pháp cụ thể, quyết liệt và đồng bộ để phát huy hiệu quả giá trị sử dụng các công trình công cộng. Trước hết, cần rà soát lại toàn bộ cơ chế phân cấp, quy định rõ trách nhiệm từng đơn vị trong công tác quản lý, vận hành, bảo trì công viên, điểm vui chơi. Tăng cường kiểm tra, giám sát, xử lý nghiêm trách nhiệm tập thể, cá nhân buông lỏng quản lý, để xảy ra tình trạng hư hỏng kéo dài. Bên cạnh đó, nghiên cứu bố trí kinh phí đáp ứng cho duy tu, bảo trì định kỳ, trồng bổ sung cây xanh, nâng cấp hạ tầng vệ sinh, lắp đặt biển báo nội quy, hệ thống chiếu sáng an toàn…
Không được bảo vệ đúng quy định, các điểm vui chơi công cộng dần vắng bóng người dân đến sử dụng.
Về lâu dài, cần phát huy vai trò của người dân trong việc giám sát, bảo vệ tài sản công, xây dựng mô hình tự quản tại các khu dân cư có công viên, điểm vui chơi công cộng. Đặc biệt, mỗi người dân cần ý thức bảo vệ công trình công cộng không chỉ là trách nhiệm mà còn là hành động thể hiện nếp sống văn hóa, văn minh trong cộng đồng.
P.V