Phiên bế mạc Lễ mở ký Công ước Hà Nội. Ảnh: Phương Hoa/TTXVN
Quy mô kỷ lục và sự đồng thuận quốc tế
Sự kiện là cột mốc lịch sử trong tiến trình xây dựng khuôn khổ pháp lý toàn cầu đấu tranh hiệu quả với tội phạm mạng. Lễ mở ký đã đón tiếp hơn 2.500 đại biểu đến từ 119 quốc gia và vùng lãnh thổ, trong đó có 110 đoàn quốc gia chính thức, cùng đại diện của 150 tổ chức đa phương, tổ chức xã hội, giới học giả và các tập đoàn công nghệ hàng đầu thế giới. Theo Thượng tướng Phạm Thế Tùng, Thứ trưởng Bộ Công an, đây là những con số vượt dự đoán của Ban tổ chức, thể hiện sự quan tâm rất rộng rãi và thực chất của cộng đồng quốc tế.
Thượng tướng Phạm Thế Tùng, Thứ trưởng Bộ Công an phát biểu tại buổi họp báo. Ảnh: Tuấn Anh/ TTXVN
Điểm nhấn quan trọng nhất của sự kiện là việc 72 quốc gia đã chính thức ký kết tham gia Công ước Hà Nội ngay trong Lễ mở ký. Thượng tướng Phạm Thế Tùng cho biết, con số này được thống kê là một trong những sự kiện điều ước quốc tế lớn nhất trong 10 năm trở lại đây.
Việc 72 quốc gia ký kết, trong đó có 64 quốc gia ký ngay trong Phiên ký tại Hội trường chính, là con số kỷ lục, thể hiện mức độ tham gia và ủng hộ hiếm có đối với một văn kiện quốc tế còn rất mới. Sự hưởng ứng này có tầm bao phủ toàn cầu, với sự tham gia của 19 nước châu Á-Thái Bình Dương, 21 quốc gia châu Phi, 19 quốc gia và Liên minh châu Âu (EU) và 12 quốc gia khu vực Mỹ Latinh.
Tương lai an toàn và cột mốc tiếp theo
Quá trình đàm phán Công ước, kéo dài từ Nghị quyết 74/247 của Đại hội đồng Liên hợp quốc năm 2019 của Đại hội đồng Liên hợp quốc năm 2019, được ghi nhận là một trong những nỗ lực xây dựng Công ước toàn diện và bao trùm nhất trong lịch sử Liên hợp quốc. Công ước được thông qua bằng đồng thuận, thể hiện sự nỗ lực nghiêm túc của các quốc gia thành viên.
Tại phiên bế mạc, ông John Brandolino, Giám đốc Ban Các vấn đề về điều ước quốc tế tại Cơ quan Phòng chống ma túy và tội phạm của Liên hợp quốc (UNODC), nhấn mạnh thông điệp rút ra từ các cuộc thảo luận là: Công ước Hà Nội mở ra một tương lai an toàn và công bằng hơn cho tất cả mọi người- cả trong thế giới thực và trên không gian mạng.
Tuy nhiên, ông John Brandolino cũng lưu ý rằng: “Việc đàm phán Công ước mới chỉ là bước khởi đầu. Giờ đây, nhiệm vụ của các nước là cùng nhau hướng tới cột mốc tiếp theo - Công ước có hiệu lực”.
Thứ trưởng Thường trực Bộ Ngoại giao Việt Nam Nguyễn Minh Vũ khẳng định, kết quả quan trọng nhất của Lễ mở ký và Hội nghị cấp cao Công ước Liên hợp quốc về chống tội phạm mạng là Việt Nam đã cùng các quốc gia thành viên bảo đảm điều kiện để Công ước có thể sớm được thực thi.
Thứ trưởng Thường trực Bộ Ngoại giao Nguyễn Minh Vũ phát biểu kết luận Phiên thảo luận toàn thể thứ hai. Ảnh: Phương Hoa/TTXVN
Thứ trưởng Nguyễn Minh Vũ cho biết, theo quy định, Công ước có hiệu lực khi đạt tối thiểu 40 quốc gia phê chuẩn, vì vậy việc 72 quốc gia ký kết ngay tại Lễ mở ký là tiền đề quan trọng để Công ước sớm đi vào hiệu lực và triển khai thực tế, góp phần hình thành một cơ chế hợp tác toàn cầu chặt chẽ hơn trong phòng, chống tội phạm mạng.
Bà Faouzia Boumaiza Mebarki, Đại sứ, Chủ tịch Ủy ban đàm phán Công ước Liên hợp quốc về chống tội phạm mạng, bày tỏ lời cảm ơn sâu sắc tới các quốc gia thành viên và các tổ chức đã đạt được kết quả đáng ghi nhận này nhờ tinh thần bao trùm, sự đại diện rộng rãi và tinh thần làm việc tập thể.
Bà Faouzia Boumaiza Mebarki, Đại sứ, Chủ tịch Ủy ban đàm phán Công ước phát biểu. Ảnh: Phương Hoa/TTXVN
Số lượng quốc gia tham gia ký kết Công ước tại sự kiện đã phần nào đáp ứng lời kêu gọi của Tổng Thư ký Liên hợp quốc António Guterres tại Lễ mở ký Công ước, khi ông nhấn mạnh sự cần thiết của một phản ứng tập thể, mạnh mẽ và mang tính toàn cầu trước tội phạm mạng.
Ông khẳng định: "Trong không gian mạng, không ai được an toàn cho đến khi tất cả mọi người đều được an toàn. Một lỗ hổng ở bất kỳ đâu cũng có thể khiến người dân và các thể chế ở khắp mọi nơi trở thành nạn nhân. Đó là lý do tại sao chúng ta cần một phản ứng mạnh mẽ, mang tính tập thể và toàn cầu”.
Công ước này là minh chứng cho sức mạnh bền vững của chủ nghĩa đa phương và là lời khẳng định rằng không một quốc gia nào, dù phát triển đến đâu, sẽ bị bỏ mặc trước tội phạm mạng.
Dấu ấn Việt Nam: Chủ động, trách nhiệm và được tin cậy
Việc Việt Nam đăng cai Lễ mở ký và là nước đầu tiên ký Công ước Hà Nội đã thể hiện vai trò là một quốc gia chủ động, trách nhiệm, bản lĩnh và giàu thiện chí.
Phát biểu bế mạc, Bộ trưởng Bộ Công an Lương Tam Quang đã trân trọng cảm ơn sự quan tâm, tinh thần trách nhiệm và những đóng góp quan trọng của các nhà lãnh đạo và đại biểu. Bộ trưởng chỉ rõ ba kết quả đồng thuận quan trọng đạt được qua sự kiện: Công ước Hà Nội là bước đi chiến lược có tính lịch sử, tạo nền tảng pháp lý cho hợp tác quốc tế, khẳng định giá trị của hợp tác đa phương và tôn trọng chủ quyền quốc gia; Sự hiện diện của đông đảo các quốc gia cho thấy tinh thần đoàn kết, ý chí chính trị và quyết tâm cao của cộng đồng quốc tế trong cuộc chiến chống tội phạm mạng; Việc tổ chức thành công Lễ mở ký tại Hà Nội tái khẳng định vai trò trung tâm của Liên hợp quốc, đồng thời thể hiện sự tin tưởng, tín nhiệm của cộng đồng quốc tế đối với vai trò, uy tín, năng lực, trách nhiệm của Việt Nam, Bộ Công an Việt Nam trong giải quyết các vấn đề toàn cầu.
Khẳng định cam kết của Việt Nam, Bộ trưởng Lương Tam Quang nhấn mạnh: “Nhất quán thực hiện đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, là bạn, là đối tác tin cậy, thành viên có trách nhiệm của cộng đồng quốc tế; với sự coi trọng đặc biệt, xác định an ninh mạng và phòng chống tội phạm mạng là điều kiện tiên quyết để bảo vệ chủ quyền số”. Việt Nam cam kết thực hiện đầy đủ, nghiêm túc và có trách nhiệm các nghĩa vụ theo Công ước.
Bộ trưởng đề nghị và kêu gọi các quốc gia, các tổ chức và doanh nghiệp tăng cường hợp tác thực thi có hiệu quả Công ước Hà Nội bằng sự đoàn kết và lòng tin chiến lược. Việt Nam tin tưởng sâu sắc rằng Công ước Hà Nội sẽ thật sự trở thành ngọn hải đăng soi đường cho sự hợp tác toàn cầu về an ninh mạng, đưa thế giới đến mục tiêu “Công nghệ vì con người, số hóa vì hòa bình".
Sự kiện đã nhận được sự đánh giá cao về công tác tổ chức bài bản, chuyên nghiệp, trọng thị, chu đáo, thể hiện sự mến khách của Việt Nam. Nhiều đại biểu bày tỏ sự trân trọng đối với sự chủ động và tinh thần trách nhiệm của Việt Nam trong việc thúc đẩy an ninh mạng toàn cầu.
Cho rằng Việt Nam là lựa chọn "xứng đáng" và “không thể có nơi nào tốt hơn Hà Nội” để tổ chức lễ mở ký Công ước, bà Mmamiloko Kubayi, Bộ trưởng Tư pháp Nam Phi nhấn mạnh: Sự kiện này rất thành công với nhiều phái đoàn cấp Bộ trưởng tham dự. Điều này cho thấy cam kết của các quốc gia đối với Công ước, nhưng quan trọng hơn, nó phù hợp với sự tôn trọng mà các quốc gia dành cho Việt Nam.
Đại tướng Lương Tam Quang, Bộ trưởng Bộ Công an tiếp Bộ trưởng Bộ Tư pháp và Hiến pháp Cộng hòa Nam Phi Mmamiloko T. Kubayi. Ảnh: Phạm Kiên/TTXVN
Bộ trưởng Bộ Nội vụ Belarus Kubrakov Ivan Vladimirovich khẳng định: Việc Việt Nam được chọn làm nơi tổ chức lễ ký Công ước là minh chứng cho thấy vai trò quan trọng của Việt Nam với nỗ lực chung toàn cầu trong việc đấu tranh chống tội phạm mạng. Sự kiện này chính là một cơ hội mới để Việt Nam thể hiện tiếng nói trên diễn đàn toàn cầu.
Thành công của Lễ mở ký Công ước Hà Nội đã thể hiện nỗ lực chuyển đổi tư duy mạnh mẽ của Việt Nam từ “tham dự” sang “chủ động tham gia”, nâng tầm vóc đối ngoại đa phương lên một giai đoạn phát triển mới. Sự kiện đối ngoại đa phương này cũng đặt nền móng cho một văn kiện toàn cầu của Liên hợp quốc, hứa hẹn trở thành công cụ pháp lý cho tất cả quốc gia thành viên để hợp tác phòng, chống tội phạm mạng. Giờ đây, cộng đồng quốc tế đang cùng nhau hướng tới cột mốc tiếp theo: đưa Công ước Hà Nội chính thức có hiệu lực.
Việt Đức (TTXVN)