Công ước Hà Nội và điểm đến của niềm tin, tiếng gọi vì hòa bình

6 giờ trướcBài gốc

Quang cảnh nơi tổ chức sự kiện. (Ảnh: Trung Trần)

Chủ tịch nước Lương Cường và Tổng thư ký LHQ Antonio Guterres sẽ đồng chủ trì Lễ mở ký Công ước với chủ đề “Chống tội phạm mạng - Chia sẻ trách nhiệm - Hướng tới tương lai” cùng với sự tham dự của lãnh đạo cấp cao các nước, các tổ chức khu vực và quốc tế. Đây cũng là lần đầu tiên Việt Nam đăng cai tổ chức sự kiện ký kết văn kiện quốc tế của LHQ, có quy mô, sức ảnh hưởng lớn trên toàn cầu; là sự kiện đối ngoại đa phương lớn, có ý nghĩa quan trọng với Việt Nam trong năm 2025.

Trong thông điệp nhân dịp Việt Nam đăng cai Lễ mở ký Công ước, Chủ tịch nước Lương Cường nhấn mạnh: “Với sự tham gia và cam kết của các quốc gia, Lễ mở ký Công ước tại Hà Nội sẽ trở thành dấu mốc lịch sử, khẳng định giá trị của chủ nghĩa đa phương với Liên hợp quốc là trung tâm, gửi đi thông điệp mạnh mẽ về quyết tâm của chúng ta trong chống tội phạm mạng và xây dựng một thế giới hòa bình, công bằng, thượng tôn pháp luật, vì lợi ích của thế hệ hôm nay và mai sau”.

Lễ mở ký Công ước là bước quan trọng triển khai Nghị quyết số 59-NQ-TW ngày 24/01/2025 của Bộ Chính trị về Hội nhập quốc tế trong tình hình mới; khẳng định Việt Nam sẵn sàng tham gia khởi xướng các sáng kiến mới, đóng góp vào việc xử lý các vấn đề, quan tâm chung của quốc tế, trong đó có các thách thức toàn cầu như an ninh mạng; tiếp tục khẳng định và triển khai chủ trương nâng tầm đối ngoại đa phương.

“Hệ miễn dịch” từ sớm

Trong khuôn khổ Lễ mở ký, Tổng thư ký LHQ Antonio Guterres sẽ có chuyến thăm chính thức Việt Nam. Quan hệ Việt Nam - LHQ thời gian qua phát triển tốt đẹp, không ngừng được củng cố và tăng cường. Việt Nam đã và đang có những đóng góp ngày càng thực chất cả về ý tưởng, con người, nguồn lực tại các diễn đàn đa phương, đặc biệt là tại LHQ. Việt Nam đã vận động thành công để Đại hội đồng LHQ lựa chọn Hà Nội làm địa điểm tổ chức Lễ mở ký Công ước, là dấu ấn quan trọng trong đối ngoại đa phương và 47 năm quan hệ Việt Nam - LHQ.

Như bất kỳ một văn kiện pháp lý đa phương nào, “Công ước Hà Nội” đã trải qua một hành trình “thai nghén”. Năm 2019, Đại hội đồng LHQ đã thông qua nghị quyết khởi xướng quá trình xây dựng một Công ước quốc tế toàn diện về chống tội phạm mạng. Đây là văn kiện pháp lý hình sự quốc tế mang tính bao trùm đầu tiên của LHQ trong lĩnh vực này và cũng là điều ước đa phương về tội phạm mới của LHQ kể từ Công ước Palermo về tội phạm xuyên quốc gia năm 2000.

“Trái ngọt” sau hơn 30 tháng đàm phán với tám phiên họp chính thức và năm phiên giữa kỳ, là sự kiện Đại hội đồng LHQ chính thức thông qua Công ước với sự đồng thuận của các nước (ngày 24/12/2024); gồm chín chương, 71 điều, đặt ra khuôn khổ pháp lý toàn diện để đấu tranh với loại tội phạm nguy hiểm trên không gian mạng. Khi đó, bà Ghada Waly, Giám đốc Điều hành Văn phòng LHQ về ma túy và tội phạm (UNODC) đã gọi đây là “bước đi mang tính dấu mốc, tạo nên hiệp ước đa phương chống tội phạm đầu tiên trong hơn 20 năm qua”.

Có thể nói, nỗ lực của LHQ thời gian qua là sự nhạy bén trong việc tạo ra một “hệ miễn dịch” sớm trước mối đe dọa đang len lỏi trong từng ngóc ngách của đời sống hiện đại.

Tội phạm mạng không còn là những nhóm hacker lẻ tẻ, mà đã chuyển sang hoạt động có tổ chức, quy mô quốc tế, nhắm vào hệ thống tài chính, năng lượng, an ninh của nhiều quốc gia. Nguy cơ này đe dọa trực tiếp an ninh, chủ quyền và sự ổn định của mọi quốc gia, trở thành thách thức toàn cầu đặc biệt nguy hiểm. Báo cáo của LHQ cho biết, mỗi ngày trên toàn cầu có hàng triệu vụ tấn công mạng được thực hiện. Trong đó, khu vực Đông Á và Đông Nam Á phải đối mặt với tỷ lệ tội phạm mạng ngày càng gia tăng, gây thiệt hại hơn 37 tỷ USD trong giai đoạn 2021-2024.

Rõ ràng, không một quốc gia nào, dù phát triển hay đang phát triển, có thể “đơn thương độc mã” trong cuộc chiến với tội phạm mạng. Do vậy, hợp tác đa phương, hài hòa pháp luật, tương trợ tư pháp, chia sẻ chứng cứ điện tử, nâng cao năng lực đồng bộ là “chìa khóa” và “Công ước Hà Nội” sẽ giúp các quốc gia nắm vững trong tay chiếc “chìa khóa” vạn năng đó.

Chủ tịch nước Lương Cường rà soát công tác chuẩn bị cho Lễ mở ký cùng với Phó Thủ tướng Bùi Thanh Sơn, Thứ trưởng Thường trực Ngoại giao Nguyễn Minh Vũ và Thứ trưởng Bộ Công an Phạm Thế Tùng. (Ảnh: Thủy Nguyên)

Tiên phong kết nối

Theo quy định tại Điều 64 của Công ước, Công ước của LHQ về chống tội phạm mạng được mở ký tại Thủ đô Hà Nội (Việt Nam) trong năm 2025 và có tên gọi là “Công ước Hà Nội”.

Tên gọi “Công ước Hà Nội” trong văn bản đã phản ánh sự ghi nhận đối với quá trình đóng góp của Việt Nam vào việc xây dựng văn kiện này, qua đó cho thấy việc đăng cai tổ chức Lễ mở ký là bước đi cụ thể để “khẳng định vị thế, thể hiện trách nhiệm” và thúc đẩy các sáng kiến an ninh mạng của Chính phủ Việt Nam.

Chia sẻ với báo chí, Thứ trưởng Đặng Hoàng Giang nhấn mạnh đây là lần đầu tiên một công ước đa phương toàn cầu, trong một lĩnh vực đang được cộng đồng quốc tế hết sức quan tâm, gắn với địa danh của Việt Nam.

Nhìn lại suốt hành trình, để Công ước hoàn chỉnh như hôm nay có dấu ấn đậm nét của Việt Nam. Trong quá trình đàm phán, Việt Nam đã đảm nhiệm vai trò điều phối thương lượng một số điều khoản quan trọng. Những đóng góp tích cực của Việt Nam đã nhận được sự ủng hộ cao của cộng đồng quốc tế.

Chia sẻ với TG&VN, bà Ghada Waly, Phó Tổng thư ký LHQ, Giám đốc điều hành Cơ quan Phòng, chống ma túy và tội phạm LHQ (UNODC) đánh giá Việt Nam đã thể hiện vai trò dẫn dắt đáng ghi nhận khi đăng cai và tổ chức sự kiện quan trọng này, đồng thời là quốc gia tiên phong kết nối tri thức và hợp tác quốc tế trong lĩnh vực phòng chống tội phạm mạng.

Tên gọi “Công ước Hà Nội” được xướng lên, được định vị trên “bản đồ” pháp lý toàn cầu, là tâm điểm quốc tế trong những ngày kỷ niệm 80 năm LHQ không chỉ là niềm tự hào, mà còn thể hiện niềm tin của “mái nhà” đa phương lớn nhất hành tinh và cộng đồng quốc tế vào lập trường nhất quán, năng lực và cam kết của Việt Nam chung tay giải quyết các thách thức toàn cầu.

Qua đó, hình ảnh quốc gia chủ nhà Việt Nam trách nhiệm, là bạn, là đối tác tin cậy, là thành viên tích cực, có trách nhiệm của cộng đồng quốc tế; sẵn sàng đóng góp cho hòa bình, ổn định và phát triển của thế giới, càng trở nên sáng rõ.

Các đại biểu lắng nghe đại diện Việt Nam giới thiệu Lễ mở ký Công ước Hà Nội tại Tuần lễ cấp cao Đại hội đồng Liên hợp quốc Khóa 80. (Ảnh: Bảo Chi)

Sức sống chưa khi nào tắt

Một tháng trước, nhiều lãnh đạo thế giới đã tụ họp tại trụ sở LHQ tại New York (Mỹ) trong khuôn khổ Khóa họp 80 Đại hội đồng để cam kết “cùng nhau tốt hơn” giữa một thế giới đầy biến động. Tổng thư ký Antonio Guterres nhấn mạnh “Chủ nghĩa đa phương không phải là một lý tưởng trừu tượng; nó là một công cụ thiết thực để giải quyết những thách thức phức tạp, xuyên biên giới…”. Sức sống của chủ nghĩa đa phương, dù đứng trước không ít “bão táp” song rõ ràng là chưa khi nào bị dập tắt.

Lễ mở ký “Công ước Hà Nội” là minh chứng cụ thể, thiết thực cho tinh thần “cùng nhau tốt hơn”, “nói là làm”, cũng như củng cố giá trị bất biến của hợp tác đa phương.

Với Việt Nam, đất nước hình chữ S luôn khẳng định lập trường kiên định ủng hộ chủ nghĩa đa phương và hành động tập thể do LHQ dẫn dắt. Việt Nam đang có sự chuyển biến tư duy mạnh mẽ hơn, từ “tham dự” sang “chủ động tham gia” trong triển khai công tác đối ngoại đa phương, vươn lên đóng vai trò nòng cốt, dẫn dắt trong xây dựng, định hình thể chế đa phương; tăng cường đổi mới sáng tạo trong cách thức triển khai đối ngoại đa phương theo hướng thực chất, hiệu quả.

Dịp này, với tư cách nước chủ nhà Lễ ký “Công ước Hà Nội”, Việt Nam sẽ nằm trong nhóm quốc gia đầu tiên tham gia ký kết. Là một trong những quốc gia có “bút tích” mở đầu, Việt Nam thể hiện cam kết chính trị mạnh mẽ, góp phần thúc đẩy quá trình phê chuẩn và triển khai Công ước theo lộ trình dự kiến của UNODC vào năm 2027.

Từ Hà Nội - “trái tim” của Việt Nam, thông điệp về hòa bình và hợp tác sẽ lan tỏa toàn cầu, khởi đầu một chương mới trong cuộc chiến chống tội phạm mạng và mỗi người dân Việt Nam đều có thể tự hào về dấu ấn “Công ước Hà Nội” trên “bản đồ” hợp tác toàn cầu.

Hà Phương

Nguồn TG&VN : https://baoquocte.vn/cong-uoc-ha-noi-va-diem-den-cua-niem-tin-tieng-goi-vi-hoa-binh-331842.html