Đinh lăng (Polyscias fruticosa) là một loài cây thân gỗ nhỏ, thường được trồng làm cây cảnh, cây rau gia vị hoặc làm thuốc trong y học cổ truyền. Cây này có nguồn gốc từ các khu vực nhiệt đới và hiện nay được trồng rộng rãi ở nhiều vùng của Việt Nam, đặc biệt là ở các khu vực miền núi và đồng bằng.
Theo y học cổ truyền, củ đinh lăng có tác dụng bổ huyết, tăng cường sinh lực, cải thiện chức năng gan thận, giảm mệt mỏi và giúp bồi bổ cơ thể. Nó chứa nhiều chất dinh dưỡng quý như saponin, flavonoid, alkaloid và các vitamin nhóm B, giúp tăng cường sức đề kháng và hỗ trợ điều trị nhiều bệnh lý.
Một trong những cách sử dụng phổ biến của củ đinh lăng là ngâm rượu, tạo thành món rượu đinh lăng mà có công dụng bổ dưỡng, trị liệu.
Củ đinh lăng ngâm rượu càng già càng tốt?
Khi ngâm trong rượu, các dưỡng chất trong củ đinh lăng sẽ được chiết xuất vào rượu, tạo ra loại thức uống có công dụng bồi bổ sức khỏe, hỗ trợ lưu thông khí huyết, giảm đau nhức xương khớp và tăng cường sinh lực.
Theo nhiều nghiên cứu y học hiện đại, củ đinh lăng có khả năng cải thiện chức năng gan, thận, điều hòa huyết áp, đồng thời giúp tăng cường khả năng miễn dịch, thúc đẩy quá trình trao đổi chất trong cơ thể. Các tác dụng này được phát huy khi sử dụng rượu đinh lăng đúng cách và hợp lý.
Có phải củ đinh lăng ngâm rượu càng già càng tốt? Củ đinh lăng già thường có kích thước lớn hơn, vỏ ngoài cứng và xơ hơn so với củ non. Theo y học cổ truyền, củ đinh lăng già chứa nhiều dưỡng chất hơn, có tác dụng mạnh mẽ hơn trong việc bổ dưỡng cơ thể và hỗ trợ điều trị bệnh.
Củ đinh lăng ngâm rượu có phải càng già càng tốt? (Ảnh: PLO)
Củ đinh lăng già có nhiều saponin, flavonoid và các hoạt chất khác có lợi cho sức khỏe. Các hoạt chất này có tác dụng bồi bổ cơ thể, giảm đau nhức, cải thiện sức khỏe xương khớp và tăng cường khả năng miễn dịch. Ngoài ra, củ đinh lăng già còn chứa nhiều axit amin, khoáng chất và vitamin cần thiết cho cơ thể, có thể giúp hỗ trợ chức năng gan thận và thúc đẩy quá trình trao đổi chất.
Vì vậy, khi ngâm rượu người ta thường chọn củ đinh lăng già. Tuy nhiên không phải củ đinh lăng ngâm rượu cứ càng già càng tốt. Theo nguyên lý tự nhiên, ở những cây quá lâu năm, rễ sẽ bị lão hóa, chuyển thành các xơ gỗ, dược tính sẽ giảm đi, thậm chí không còn tác dụng chữa bệnh.
Còn củ đinh lăng non thường có kích thước nhỏ hơn và không chứa nhiều các hoạt chất như củ già, nhưng nó lại dễ dàng chiết xuất các dưỡng chất khi ngâm trong rượu, giúp cho rượu có mùi vị dễ chịu hơn và không bị quá đậm. Nhìn chung, cây đinh lăng được 3 năm tuổi trở lên bắt đầu có dược tính, có thể thu hoạch và dùng ngâm rượu.
Củ đinh lăng già từ 5 đến 10 năm tuổi có dược tính cao, sản phẩm rượu ngâm có mùi vị nồng đậm và đặc trưng hơn. Sau 10 năm, chỉ phần lõi của rễ (không có dược tính) phát triển; rễ bị lão hóa và dần mất tác dụng, việc dùng ngâm rượu thường tạo ra sản phẩm có tính thẩm mỹ cao, dùng trưng bày rất đẹp và sang trọng nhưng dược tính rất ít.
Nên ngâm rượu củ đinh lăng tươi hay khô?
Đinh lăng tươi hay khô đều có những ưu điểm riêng, cần tùy thuộc vào mục đích và sở thích của từng người mà chọn cách ngâm phù hợp.
Đinh lăng khô thường được ưa chuộng hơn vì sau khi phơi khô và ngâm, rượu đinh lăng thường có màu sắc đẹp và hương vị thơm ngon hơn so với ngâm củ tươi. Quá trình này cũng nhanh hơn và cho ra sản phẩm có vị đậm đà. Dùng đinh lăng khô, nồng độ rượu ngâm sẽ không bị giảm đi nhiều. Ngoài ra, đinh lăng khô cũng dễ bảo quản hơn, có thể ngâm rượu bất cứ lúc nào mà không cần lo lắng về sự mất mát chất lượng do sự thay đổi của củ tươi.
Trong khi đó, đinh lăng tươi thích hợp hơn cho mục đích trưng bày và giữ nguyên nét tươi mới của củ, nhưng rượu thường có màu sắc nhạt hơn và vị nhẹ hơn so với đinh lăng khô. Các củ đinh lăng tươi, đặc biệt là những củ lớn và lâu năm, thường được ngâm toàn bộ để làm trưng bày trong các không gian nội thất hoặc làm quà biếu. Đây là cách để tăng thêm vẻ đẳng cấp và sang trọng cho không gian sống.
Lưu ý khi sử dụng rượu đinh lăng
Mặc dù rượu đinh lăng có tác dụng bổ dưỡng và hỗ trợ điều trị bệnh nhưng bạn cần sử dụng nó một cách hợp lý và không lạm dụng.
Việc dùng quá nhiều rượu đinh lăng có thể gây ra các tác dụng phụ như rối loạn tiêu hóa, ảnh hưởng đến chức năng gan thận và làm tăng huyết áp.
Thông thường, mỗi ngày chỉ nên uống từ 20-30ml rượu đinh lăng, và chỉ nên sử dụng rượu đinh lăng khi cần thiết, tránh uống quá nhiều trong thời gian dài.
Đặc biệt, những người mắc bệnh gan, thận, hoặc có vấn đề về huyết áp nên tham khảo ý kiến bác sỹ trước khi sử dụng rượu đinh lăng.
NGUYỆT ÁNH (Tổng hợp)