'Cú hích' mạnh cho kinh tế biên giới Việt Nam - Trung Quốc

4 giờ trướcBài gốc

Đồng bộ giải pháp khai thác tiềm năng kinh tế biên giới

Chiều 19/9, Bộ Công Thương phối hợp với UBND tỉnh Lào Cai tổ chức Hội thảo lấy ý kiến xây dựng đề án khu hợp tác kinh tế cửa khẩu biên giới Lào Cai – Vân Nam.

Phát biểu tại hội thảo, Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân cho biết, trong ba nước láng giềng gần nhất của Việt Nam, quan hệ thương mại với Trung Quốc là lớn nhất. Vì vậy, việc hình thành khu hợp tác kinh tế biên giới sẽ giúp khai thác tối đa tiềm năng, phát huy lợi thế để đưa quan hệ giao thương lên tầm cao mới.

Thứ trưởng cũng nhấn mạnh, đề án khu hợp tác kinh tế cửa khẩu biên giới Lào Cai (Việt Nam) - Vân Nam (Trung Quốc) gắn với chủ trương, đường lối của Đảng, Nhà nước. Trong đó, có 3 điểm cần lưu ý: Thứ nhất, vị trí của Lào Cai rất quan trọng, đây là cửa ngõ của Việt Nam với Trung Quốc, đồng thời cũng là cửa ngõ để Trung Quốc kết nối ASEAN, mang tầm vóc chiến lược.

Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân phát biểu tại hội thảo. Nguồn: Báo Công Thương.

Thứ hai, các điều kiện hạ tầng thương mại biên giới hai bên đến nay đã được xây dựng bài bản, đồng bộ. Thời gian tới, tuyến đường sắt cao tốc Lào Cai - Hải Phòng dự kiến khởi công trong năm 2025 sẽ mở thêm liên kết quan trọng, rất phù hợp với định hướng xây dựng khu hợp tác kinh tế biên giới.

Thứ ba, với cơ chế phân cấp, phân quyền hiện nay, cùng sự năng động của lãnh đạo tỉnh và việc sắp xếp lại chính quyền địa phương, Lào Cai sẽ có nhiều dữ liệu và điều kiện để triển khai hiệu quả nhiệm vụ.

Nhận định về đề án xây dựng khu hợp tác kinh tế qua biên giới Việt Nam - Trung Quốc, ông Nguyễn Văn Hội, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Chiến lược, Chính sách Công Thương cho biết, đề án bám sát Quyết định số 1620 của Thủ tướng Chính phủ về ban hành Kế hoạch triển khai xây dựng Lào Cai trở thành trung tâm kết nối giao thương kinh tế giữa Việt Nam và các nước ASEAN với vùng Tây Nam - Trung Quốc.

“Đến nay, dự thảo đề án đã đưa ra các nội dung gồm: quan điểm, mục tiêu, mô hình hợp tác, các lĩnh vực ưu tiên cùng hệ thống giải pháp về quy hoạch, chính sách, cơ chế quản lý, phát triển hạ tầng, nguồn nhân lực và các khung liên quan.

Đây là nền tảng để kiến nghị thống nhất cơ chế chung, từ đó sớm triển khai khu hợp tác kinh tế qua biên giới đầu tiên giữa Việt Nam và Trung Quốc,” ông Nguyễn Văn Hội cho biết.

Cửa khẩu quốc tế Lào Cai. Nguồn: ALS.

Cần một khung pháp lý vượt trội

Từ góc nhìn của địa phương về đề án, ông Nguyễn Thành Sinh, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai cho hay, việc hình thành khu hợp tác kinh tế qua biên giới Việt Nam - Trung Quốc sẽ là dấu mốc quan trọng, "cú hích" khai thác tối đa tiềm năng trục hành lang kinh tế Côn Minh - Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng, kết nối hiệu quả với chiến lược “Đại khai phá miền Tây” của Trung Quốc, nhất là khi tuyến đường sắt tốc độ cao được hoàn thành. Đây là giải pháp then chốt để hiện thực hóa vai trò “cực tăng trưởng, trung tâm kết nối” đã xác định cho Lào Cai.

Tuy nhiên, qua thực tiễn phát triển, lãnh đạo tỉnh Lào Cai cũng thẳng thắn nhìn nhận kinh tế biên giới Lào Cai - Vân Nam còn tồn tại nhiều điểm nghẽn như: địa phương bị động, thiếu bền vững, phụ thuộc lớn vào chính sách biên mậu của Trung Quốc; giá trị gia tăng thấp, Lào Cai vẫn chủ yếu trung chuyển thay vì trung tâm sản xuất, chế biến, logistics; sức ép cạnh tranh lớn khi tỉnh Vân Nam đầu tư mạnh mẽ với nhiều chính sách hấp dẫn để phát triển khu hợp tác tại Hà Khẩu.

“Khu hợp tác qua biên giới sẽ là hạt nhân thu hút các dự án đầu tư quy mô lớn, công nghệ cao, không chỉ cho Lào Cai mà còn lan tỏa đến các tỉnh Tây Bắc, hình thành liên kết vùng mạnh mẽ, tạo chuỗi giá trị hoàn chỉnh từ sản xuất, chế biến sâu đến logistics và xuất khẩu, nâng cao giá trị nông sản, khoáng sản. Đồng thời, hạ tầng giao thông đa phương thức được nâng cấp sẽ củng cố vị thế của Lào Cai như cửa ngõ ngắn nhất, hiệu quả nhất kết nối Tây Nam Trung Quốc với ASEAN qua cảng biển Hải Phòng, Quảng Ninh,” ông Nguyễn Thành Sinh nhấn mạnh.

Ông Nguyễn Thành Sinh, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai

Để đạt được mục tiêu đó, ông Sinh cho rằng Lào Cai cần khung pháp lý vượt trội. "Sản phẩm quan trọng nhất của đề án là cơ sở kiến nghị Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành nghị quyết riêng, thí điểm cơ chế chính sách đặc thù cho khu hợp tác kinh tế qua biên giới Lào Cai. Kinh nghiệm tại Đà Nẵng, Hải Phòng cho thấy nghị quyết này sẽ tạo hành lang pháp lý đủ mạnh, ổn định, có sức cạnh tranh quốc tế, đủ hấp dẫn với các nhà đầu tư chiến lược," ông Sinh nói.

Cũng theo Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai, một trong những nội dung cốt lõi quyết định thành công của đề án là mô hình hợp tác. Do đó, Lào Cai đề xuất mô hình hợp tác đối đẳng: kết nối hạ tầng, phân vai chức năng, quản lý phối hợp. Mỗi bên quản lý phần lãnh thổ thuộc chủ quyền của mình nhưng phối hợp chặt chẽ về cơ chế vận hành, chính sách, hạ tầng để tạo ra không gian kinh tế thống nhất, không rào cản. "Đây là mô hình mới, chưa có tiền lệ tại Việt Nam, đòi hỏi sự đột phá về tư duy, thể chế," ông Sinh nhận định.

Theo thông tin từ Viện Nghiên cứu Chiến lược, Chính sách Công Thương, Việt Nam và Trung Quốc có đường biên giới đất liền dài gần 1.450 km trải dài từ Đông sang Tây qua 7 tỉnh của Việt Nam.

Việt Nam và Trung Quốc đã ra tuyên bố chung về việc hoàn thành công tác phân giới cắm mốc biên giới đất liền Việt Nam - Trung Quốc, đồng thời đã ký nghị định thư phân giới cắm mốc, hiệp định về quy chế quản lý biên giới, hiệp định về cửa khẩu và quy chế quản lý cửa khẩu biên giới đất liền Việt Nam - Trung Quốc.

Thu Thảo

Theo Bộ Công Thương

Nguồn Mekong Asean : https://mekongasean.vn/cu-hich-manh-cho-kinh-te-bien-gioi-viet-nam-trung-quoc-46412.html