Cứ lên mạng lại thấy tin thất thiệt về ngành giáo dục

5 giờ trướcBài gốc

"Cấm tất cả trẻ em dưới 12 tuổi sử dụng điện thoại di động, xử phạt thật nặng nếu phát hiện phụ huynh cho con sử dụng điện thoại".

“Bắt buộc toàn bộ trường học trên cả nước phải có xe đưa đón học sinh".

Đó là những tin giả giáo dục mà Tri Thức - Znews bắt gặp trên nền tảng TikTok. Đáng chú ý, những nội dung này dù sai sự thật, vẫn có thể thu hút lượng lớn tương tác, kèm theo hàng loạt bình luận bất bình từ cộng đồng mạng.

Tràn lan tin sai sự thật

Ví dụ, tài khoản TikTok @okwintinnhanhoday đăng nội dung xóa bỏ trường tư thục, kèm ảnh chụp màn hình một tiêu đề "Bỏ hội đồng trường trong cơ sở giáo dục tư thục".

Trong khi đó, vào đầu tháng 10 này, Bộ Chính trị đã quán triệt không tổ chức hội đồng trường trong các cơ sở giáo dục công lập (trừ trường có thỏa thuận quốc tế).

Ngoài clip đưa tin sai sự thật về việc đóng cửa trường tư thục, kênh TikTok này còn đăng tải clip với tiêu đề "Bộ GD&ĐT khẳng định: Xóa không còn điểm cộng vùng miền để công bằng cho thí sinh đại học".

Tính đến thời điểm hiện tại, tổng lượt xem của clip này này đã đạt gần 670.000 và thu về gần 25.000 lượt thích, hơn 2.000 bình luận. Ở phần bình luận, nhiều người cũng chỉ trích ngành giáo dục bằng những lời lẽ gay gắt, dù đã có người giải thích tin tức này không đúng.

Ở một clip khác có lượt tương tác cao hơn, kênh này nói rằng "Đề xuất mỗi học sinh, sinh viên nhận một triệu đồng lì xì Tết 2026 từ quỹ quốc gia khuyến học". Clip này được đăng tải vào ngày 9/9, hiện đã đạt hơn 2,5 triệu lượt xem, gần 100.000 lượt thích và hơn 3.000 bình luận.

Những nội dung sai sự thật tràn lan trên TikTok.

Một kênh TikTok khác có tên @2k8.onthidanhgiaduy cũng đăng loạt nội dung liên quan giáo dục và thu hút hàng triệu lượt xem và bình luận. Những nội dung trong kênh này được cắt ghép, xào nấu từ các bài viết trên trang báo chính thống, khiến nhiều người dùng hiểu nhầm và bình luận chỉ trích.

Ví dụ, trong một clip có 2,4 triệu lượt xem được đăng vào ngày 29/8, chủ tài khoản này nêu rằng “Yêu cầu giảm bớt kỳ thi, hướng đến xóa bỏ kỳ thi vào lớp 10". Kênh này còn chú thích đã lấy nguồn tin từ một tờ báo uy tín, nhưng thực ra đã cắt ghép nội dung khiến người xem hiểu sai sự thật.

Ở phần bình luận, nhiều người bày tỏ ủng hộ với nội dung này, thậm chí còn cho rằng đáng lẽ ngành giáo dục nên bỏ các kỳ thi từ sớm để giảm áp lực cho con em.

Tuy nhiên, thực tế, tờ báo chỉ nêu rằng đề xuất phổ cập giáo dục THPT và giảm bớt kỳ thi, khuyến khích phong trào thi đua học tập được đề cập tại cuộc tiếp xúc cử tri 11 phường của Hà Nội vào chiều 23/9.

Còn về nội dung bỏ kỳ thi lớp 10, bài viết của tờ báo chỉ trích dẫn chia sẻ của các phụ huynh, học sinh, không phải yêu cầu chính thức như kênh TikTok này đăng tải.

Mệt mỏi vì đọc phải tin giả

Bàn về vấn đề này, Nhật Nam (sinh viên Đại học Kinh tế - Luật, Đại học Quốc gia TP.HCM) cho biết cậu bắt gặp không ít những thông tin này trên mạng xã hội. Mới đây nhất chính là tin “đóng cửa, giải tán trường tư thục, học sinh phải chuyển sang học tại các trường công lập”.

Thông tin này xuất hiện từ các cuộc bàn tán bên ngoài cho đến các nhóm chat nội bộ, hay các hội nhóm dành cho học sinh, sinh viên trên mạng xã hội. Tốc độ lan truyền nhanh chóng mặt, kèm theo cả những "bằng chứng" không rõ nguồn gốc hoặc bị cắt xén, khiến nhiều bạn bè của nam sinh hoang mang, lo lắng về tương lai.

“Mình nghe là biết tin giả, nhưng với nhiều người không tìm hiểu kỹ, chắc chắn họ sẽ bị ‘dắt mũi”, Nam chia sẻ.

Sinh viên lướt mạng xã hội và dễ dàng bắt gặp tin giả trên các nền tảng. Ảnh: Pexels.

Tương tự, N.P. (sinh viên tại Hà Nội) cũng không ít lần gặp các thông tin phóng đại một phần câu chuyện. P. lấy ví dụ cách đây vài tháng có thông tin “lương của nhà giáo được xếp cao nhất trong hệ thống thang bậc lương hành chính sự nghiệp”. Đây là chính sách được đưa ra tại Luật Nhà giáo, có hiệu lực từ 1/1/2026.

Là sinh viên ngành Sư phạm, P. rất kỳ vọng về việc này. Tuy nhiên, theo P., thông tin này khi được lan truyền trên mạng xã hội lại bị rút gọn hoặc hiểu theo nghĩa tuyệt đối, khiến nhiều người lầm tưởng rằng mức lương khởi điểm hay mức lương trung bình của giáo viên đã ngay lập tức vượt trội hơn hẳn các ngành nghề khác.

Thực tế sau khi tìm hiểu, P. mới biết đây mới là định hướng. Hiện tại, Bộ GD&ĐT vẫn đang trong quá trình xây dựng các quy định về mức lương, hệ số và các phụ cấp chi tiết.

Là người chuyên lướt mạng xã hội, Nguyễn Hằng, sinh viên đại học tại Hà Nội, cũng từng lướt thấy những clip đăng tin giả về giáo dục. Lần đáng nhớ nhất là khoảng 1-2 tháng trước, cô thấy một clip TikTok có nội dung “đề xuất miễn học phí cho tất cả sinh viên đại học”. Nhận thấy nội dung này quá hoang đường, nữ sinh ngay lập tức tra cứu và nhận ra đây chỉ là tin giả.

Hay khi lướt mạng xã hội Threads, Hằng cũng lướt thấy những bài đăng, bình luận nói về chính sách giáo dục nhưng theo hướng cắt ghép, dễ khiến người đọc hiểu nhầm. Nữ sinh bày tỏ lo ngại nếu những nội dung giả ngày càng lan rộng, người dùng mạng xã hội sẽ rất hoang mang.

Nỗ lực chống lại tin giả

Nói thêm về vấn nạn tin giả, Hằng cho rằng ngày nay, người dùng mạng xã hội sống “rất vội”, ai cũng chỉ dừng lại vài giây để xem tin tức và mất dần thói quen tư duy phản biện hoặc kiểm tra lại những nội dung đó có thật hay không. Do đó, những kẻ đăng tin giả thường lợi dụng kẽ hở này để lan truyền thêm nhiều tin đồn thất thiệt, không chỉ ảnh hưởng lĩnh vực giáo dục mà còn ảnh hưởng nhiều lĩnh vực khác.

“Lời nói dối lặp lại nhiều lần có thể sẽ biến thành lời nói thật. Mình lo rằng nếu tin giả xuất hiện ngày càng nhiều, nó sẽ gây nhiễu loạn thông tin trên các trang mạng”, Hằng nói.

Trước tình trạng tin giả tràn lan mạng xã hội TikTok, Bộ GD&ĐT đã phải lên tiếng đính chính vào ngày 15/10 vừa qua.

Cụ thể, với thông tin các trường ngoài công lập sẽ bị đóng cửa, giải tán, học sinh phải chuyển sang học tại các trường công lập, bộ khẳng định đây là những thông tin sai sự thật, bịa đặt, xuyên tạc, gây nhiễu loạn thông tin, làm ảnh hưởng xấu đến tâm lý của người dân, phụ huynh, học sinh cũng như hoạt động của các cơ sở giáo dục.

Hiện, Bộ GD&ĐT đã chuyển thông tin về các tài khoản đăng tải các thông tin sai sự thật trên đến các cơ quan có thẩm quyền để xem xét, xử lý theo quy định của pháp luật.

Trước đó, vào cuối tháng 9, Bộ GD&ĐT cũng từng phải ra cảnh báo về các thông tin không đúng liên quan đến việc sắp xếp, tổ chức lại hệ thống các cơ sở giáo dục đại học.

Theo đó, bộ cho biết nhiều trang mạng xuất hiện thông tin lan truyền về phương án sắp xếp, tổ chức lại hệ thống cơ sở giáo dục đại học. Bộ khẳng định các thông tin này đều không đúng và không phải do Bộ GD&ĐT cung cấp. Bộ đề nghị người dân cảnh giác và không lan truyền những thông tin này.

Ở thời điểm hiện tại, Bộ GD&ĐT được Chính phủ giao nhiệm vụ xây dựng đề án sắp xếp, tổ chức lại hệ thống cơ sở giáo dục đại học. Bộ đang phối hợp với các cơ quan liên quan để nghiên cứu, đánh giá thực trạng trước khi báo cáo phương án để Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định.

Không chỉ Bộ GD&ĐT, các trường đại học cũng liên tục đưa ra các bài viết cảnh báo thông tin giả mạo nhằm mục đích lừa đảo sinh viên.

Nhật Nam cho biết Đại học Kinh tế - Luật, Đại học Quốc gia TP.HCM thường xuyên gửi email cảnh báo về các văn bản giả mạo thông tin tuyển sinh du học, trao đổi, học bổng. Bên cạnh đó, nam sinh cũng tự tạo cho mình thói quen trước mỗi thông tin đều kiểm tra lại qua các nguồn chính thống.

Thái An - Ngọc Bích

Nguồn Znews : https://lifestyle.znews.vn/cu-len-mang-lai-thay-tin-that-thiet-ve-nganh-giao-duc-post1596385.html