Đại tướng Rául Castro Ruz (hàng đầu, thứ 5 từ trái sang) và Bí thư Thứ nhất Ban Chấp hành trung ương Đảng Cộng sản, Chủ tịch nước Cộng hòa Cuba Miguel Díaz-Canel Bermúdez (hàng đầu, thứ 4 từ trái sang) tại sự kiện ở Quảng trường Cách mạng Máximo Gómez Baéz, Ciego de Ávila. Ảnh: TTXVN phát
Lễ kỷ niệm chính được tổ chức tại Quảng trường Cách mạng Máximo Gómez Baéz ở tỉnh Ciego de Ávila với sự tham dự của các nhà lãnh đạo cao cấp Cuba, bao gồm Đại tướng Rául Castro Ruz và Bí thư Thứ nhất Ban Chấp hành trung ương Đảng Cộng sản, Chủ tịch nước Miguel Díaz-Canel Bermúdez. Sự kiện thu hút hàng chục nghìn người dân địa phương cùng 23 đoàn khách quốc tế.
Phát biểu chủ trì lễ kỷ niệm chính, bao gồm nhiều hoạt động văn hóa - nghệ thuật phong phú, Thủ tướng Cuba Manuel Marrero Cruz đánh giá ngày 26/7/1953 đánh dấu một bước ngoặt quyết định trong tương lai lịch sử Cuba; đồng thời khẳng định nhân dân Cuba, với sự đoàn kết, đồng lòng và sự ủng hộ, giúp đỡ của bạn bè quốc tế yêu chuộng hòa bình sẽ vượt qua mọi khó khăn và thách thách để tiến lên con đường Chủ nghĩa xã hội, vì hạnh phúc, thịnh vượng của nhân dân và hòa bình trên thế giới.
Thủ tướng Manuel Marrero Cruz nhấn mạnh rằng nhân dân Cuba sẽ không bao giờ đầu hàng trước các cuộc tấn công của chủ nghĩa đế quốc và luôn tin tưởng vững chắc vào chiến thắng.
Thủ tướng Cuba Manuel Marrero Cruz nhấn mạnh ý nghĩa lịch sử của cuộc tấn công Pháo đài Moncada cách đây 72 năm. Ảnh: TTXVN phát
Cuộc tấn công Pháo đài Moncada ngày 26/7/1953 là sự kiện mở đầu cuộc cách mạng do lãnh tụ Cuba Fidel Castro lãnh đạo, đồng thời "tiếng súng mở đầu" Moncada cũng thức tỉnh các quốc gia dân tộc Mỹ Latinh đứng lên đấu tranh chống đế quốc, bảo vệ chủ quyền quốc gia, thực hiện công bằng và tiến bộ xã hội.
Pháo đài Moncada là doanh trại quân đội lớn thứ hai của chế độ độc tài Batista, nằm ở tỉnh miền Đông Santiago de Cuba, cách thủ đô La Habana hơn 1.000 km. Theo kế hoạch của Tổng tư lệnh Fidel, ngày 26/7/1953, 141 chiến sỹ đồng thời tấn công trại lính Moncada, các mục tiêu lân cận và trại lính Carlos Manuel de Céspedes ở thành phố Bayamo, thuộc tỉnh miền Đông Granma ngày nay.
Tuy nhiên, do một số yếu tố chủ quan và khách quan, cuộc tấn công đã mất đi tính chất bất ngờ và trở thành cuộc đọ súng không cân sức giữa quân du kích thiếu vũ trang và hàng nghìn binh lính. 61 chiến sĩ đã hy sinh và bị giết hại trong và sau cuộc tấn công này, trong khi Fidel Castro, Rául Castro và nhiều đồng chí khác bị bắt giam.
Cuộc tấn công được mệnh danh là "Tiếng kêu đánh thức thức nhân dân Cuba", góp phần tạo nên quyết định thắng lợi cho Cách mạng Cuba ngày 1/1/1959. Hiện nay, ngày 26/7 hàng năm được xem là Ngày Quật khởi Quốc gia do Hội đồng Nhà nước Cuba quy định.
Việt Hùng (TTXVN)