Cùng thợ mỏ xuống lò

Cùng thợ mỏ xuống lò
14 giờ trướcBài gốc
Sau mỗi mũi khoan là thành quả lao động đầy hiểm nguy của người thợ mỏ. Ảnh: Nguyễn Quý.
Tôi may mắn có nhiều dịp xuống lò than, nhưng ấn tượng nhất vẫn là lần xuống lò chợ của Công ty CP than Hà Lầm, hồi năm 2019.
Đó cũng là năm Công ty CP Than Hà Lầm đón tấn than nguyên khai thứ 3 triệu và phát lệnh rót tấn than tiêu thụ thứ 2,95 triệu. Đây là sản lượng khai thác than cao kỷ lục kể từ khi thành lập Công ty (năm 1960). Đóng góp lớn để đạt “kỷ lục” này là việc đưa 2 lò chợ cơ giới hóa đồng bộ vào khai thác. Và để “khoe” với nhóm phóng viên công nghệ lò chợ hiện đại nhất hồi đó, Giám đốc Công ty Trần Mạnh Cường, đã trực tiếp dẫn chúng tôi xuống lò, ở độ sâu -300m.
“Dưới lò than có độ ẩm cao, có thể chứa các hóa chất ăn mòn, là kẻ thù của máy ảnh, vì nó có thể gây ra nấm mốc trên ống kính và các bộ phận bên trong, ăn mòn các linh kiện kim loại và làm hỏng các bộ phận điện tử. Mọi người nên dùng túi chống ẩm” - Giám đốc Công ty CP Than Hà Lầm dặn dò, trước khi chúng tôi vào phòng thay quần áo bảo hộ.
13h30 phút, tiếng chuông vang lên, báo hiệu ca làm việc mới chuẩn bị bắt đầu. Đoàn người “thợ mỏ” chúng tôi bước vào thang máy để xuống lò than. Đây là chiếc thang máy “rùng rợn” nhất tôi từng đi, không phải bởi nó tối và bám đầy bụi than, mà vì những cú va đập trên đường tụt xuống lòng đất, khiến chiếc thang rung nhẹ, kêu ken két. Nhóm phóng viên chúng tôi cười ồ, nhưng tôi biết trong lòng ai cũng mơ hồ rờn rợn.
Bước ra khỏi thang máy, chúng tôi đặt chân tới đường hầm đầu tiên để đi bộ tới ga tàu song loan. Đây là loại phương tiện chuyên dụng để vận chuyển công nhân trong hầm lò. Tàu song loan bao gồm các toa xe được kết nối với nhau, thường có sức chứa khoảng 12 người mỗi toa và được kéo trên đường ray bởi hệ thống tời.
Cửa hầm lò mở ra, một luồng gió lạnh thổi vào mang theo hơi ẩm của đất, mùi đặc trưng của bụi than. Toa tàu của chúng tôi trôi dần vào khoảng không gian tối sẫm, chỉ còn ánh đèn trên mũ bảo hộ loang loáng. Ánh đèn điện yếu ớt trong đường lò hắt lên những khuôn mặt chai sạn, lấm lem bụi than của những người thợ mỏ, tạo nên một bức tranh chân dung khắc khổ.
Rời tàu song loan, chúng tôi đi bộ trong lò chợ. Càng xuống sâu, không khí càng loãng, ngột ngạt, mồ hôi túa ra ướt đẫm áo. Nhưng đây lại là lúc chúng tôi bị cuốn vào những khung hình nhiều nhất. Những chiếc máy ảnh ban đầu còn được bao bọc để chống ẩm và bụi, giờ đây được tháo hết lớp túi vải để chụp cho thuận lợi. Không ai trong chúng tôi còn tiếc máy ảnh nữa, mà chỉ tiếc những khuôn hình nếu lỡ trôi qua không kịp chụp.
Đó là những vách than đen bóng hiện ra trước mắt, như những bức tường thành vững chãi, kiên cố. Đó là hình ảnh cánh thợ mỏ mải miết với công việc của mình. Tiếng búa, tiếng khoan vang lên liên tục, phá tan sự yên tĩnh dưới lòng đất. Mỗi nhát cuốc, mỗi nhát xẻng đều chứa đựng mồ hôi, công sức và cả những hiểm nguy rình rập. Những vỉa than đá từ từ rơi xuống, chất đầy những chiếc xe goòng, mang theo mồ hôi của người thợ mỏ đi về nơi có ánh sáng mặt trời…
Nghề thợ mỏ trong các lò than là một trong những nghề nguy hiểm nhất bởi hàng loạt những mối hiểm nguy mà thợ lò có thể phải đối mặt, như sập hầm, khí độc, bục nước, hỏa hoạn…, chưa kể tới việc thường xuyên tiếp xúc với bụi than, kim loại độc hại và các hóa chất nguy hiểm, tiềm ẩn nguy cơ mắc các bệnh nghề nghiệp như viêm phế quản mãn tính, bệnh phổi bụi than và một số bệnh khác liên quan đến hô hấp.
Mỗi dịp hiếm hoi được xuống lò than, là mỗi dịp chúng tôi được thấu cảm, chia sẻ với những công việc thầm lặng của người thợ mỏ. Chúng tôi hiểu rằng, trong hàng chục nghìn tỷ đồng mà ngành than nộp vào ngân sách nhà nước mỗi năm, có mồ hôi và máu của những người thợ mỏ.
Nguyễn Quý
Nguồn Đại Đoàn Kết : https://daidoanket.vn/cung-tho-mo-xuong-lo-10308110.html